Υφαίνοντας τον χρόνο με φως και σκιά

ΜΑΡΙΝΑ ΣΧΙΖΑ Δημοσιεύθηκε 3.6.2019

Αιχμαλωτίζει και καταγράφει τις ωραιότερες αναμνήσεις της ζωής μας, ώστε να μπορούμε να τις ξαναζήσουμε έπειτα από χρόνια. Αυτές που τις αγγίζεις, τις μυρίζεις, τις κρατάς στα χέρια σου και τις ξαναφέρνεις στην επιφάνεια, φυλαγμένες σε κουτιά και σε σελίδες με ρυζόχαρτο. Στιγμές με ανθρώπους που πέρασαν και έφυγαν, και μ' άλλους που είναι δίπλα σου συνθέτοντας μαζί σου τα άλμπουμ της ζωής σου. Οι φωτογραφίες μας πλέον είναι κρατημένες σε μνήμες κινητών, σκληρούς δίσκους και κάρτες, και τα μόνα άλμπουμ που ευελπιστούν να υπάρξουν είναι αυτά των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Η τεχνολογία έχει πολλά να προσφέρει στον χώρο της φωτογραφίας: υψηλή ανάλυση, τη δυνατότητα να αποτυπώσεις τέλεια τις στιγμές... όμως ξεφυλλίζοντας τις σελίδες των άλμπουμ αποκομίζεις μια άλλη αίσθηση. Φιλμ, αρνητικά, γυάλινες πλάκες, ο σκοτεινός θάλαμος, η μυρωδιά της φρεσκοτυπωμένης φωτογραφίας. Εμπειρίες που πια δεν έχει κανείς την ευκαιρία να τις ξαναζήσει.


Σκέψεις διάφορες περνούσαν από το μυαλό όταν ο Σέργης Χατζηαδάμος μού εκμυστηρεύτηκε πριν δύο χρόνια για τον πολύτιμο θησαυρό που είχε στα χέρια του: Ήταν το 2006 όταν ανακάλυψε τον «θησαυρό» του φωτογράφου θείου του, Σπύρου Χαρίτου (1901-91), στο υπόγειο της οικίας του στην Πάφο. Ουσιαστικά επρόκειτο για την ανακάλυψη μιας χρονοκάψουλας που περιλάμβανε 1.653 χάρτινα κιβώτια και σε καθένα από τα κιβώτια υπήρχαν τουλάχιστον δέκα γυάλινα πλακίδια, που παρέμειναν ανέπαφα στο πέρασμα του χρόνου και περιείχαν μια σημαντική φωτογραφική συλλογή του Χαρίτου. Ο Χαρίτου ήταν από τους διαπρεπείς φωτογράφους της εποχής (1925), απαθανάτιζε ακατάπαυστα τα πορτρέτα διαπρεπών προσωπικοτήτων αλλά και άλλων πολιτών με τις οικογένειές τους, επιδεικνύοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για πτυχές της καθημερινής ζωής της πόλης όπως οι εθνικές επέτειοι, οι θρησκευτικές και τοπικές εορτές. Δυστυχώς όλος αυτός ο θησαυρός δεν σώθηκε από τον χρόνο, αντίθετα ο χρόνος έχει επέμβει με τρόπο που θα έλεγε κανείς ότι δημιούργησε ένα άλλο «έργο τέχνης». Βλέποντας το στούντιο του Χαρίτου δεκάδες χρόνια μετά έμοιαζε με εικαστική εγκατάσταση όπου ο Χρόνος και το Παρόν κατοικούσαν μαζί. Η κατάσταση των αρνητικών στο πέρασμα των χρόνων επιδεινώθηκε, με αποτέλεσμα οι προσπάθειες αποκατάστασής τους και η αναπαραγωγή ολοκληρωμένων εικόνων να καταστούν εξαιρετικά δύσκολες για τον νέο ιδιοκτήτη τους. Ο Σέργης Χατζηαδάμος κατάφερε όμως να αποκωδικοποιήσει με τη βοήθεια σαρωτών υψηλής ανάλυσης μερικές από τις γυάλινες πλάκες με αποτέλεσμα να φέρει στην επιφάνεια τον κόσμο της Πάφου εκείνης της εποχής όπως τον αποτύπωσε ο φακός του Χαρίτου. Μόνο που τώρα οι αλλοιωμένες ανθρώπινες σιλουέτες, συχνά δίχως μέλη και με παραμορφωμένα χαρακτηριστικά προσώπου, δημιουργούσαν άλλου είδους αφηγήσεις.

Χρησιμοποιώντας υλικό από όλο αυτό τον θησαυρό ως βάση για έμπνευση ο καλλιτέχνης παρουσιάζει μια έκθεση με τίτλο «Metamorphosis». Ο Σέργης επέλεξε μια συγκεκριμένη σειρά φωτογραφιών και επενέβη στην επιφάνειά τους με την προσθήκη αδρών πινελιών σε μια προσπάθεια νοητά να «κεντήσει» ξανά τον χρόνο από μια άλλη οπτική γωνιά. Καταφέρνει την ίδια στιγμή να διατηρήσει την αισθητική της δεκαετίας του ’30 και του ’40 ταξιδεύοντας τον επισκέπτη της έκθεσης στην Κύπρο και τους ανθρώπους της σε μια εποχή όπου όλα έμοιαζαν πιο ρομαντικά. Παρότι η τεχνολογία έχει κάνει άλματα και η τέχνη της φωτογραφίας έχει ανοίξει χιλιάδες νέους δρόμους έκφρασης, το παλιό και το ρετρό παραμένει μια σταθερή, μια ανάγκη να γυρίζουμε πίσω για να θυμηθούμε από πού ξεκίνησαν όλα.



Πολιτική Δημοσίευσης Σχολίων
Οι ιδιοκτήτες της ιστοσελίδας parathyro.politis.com.cy διατηρούν το δικαίωμα να αφαιρούν σχόλια αναγνωστών, δυσφημιστικού και/ή υβριστικού περιεχομένου, ή/και σχόλια που μπορούν να εκληφθεί ότι υποκινούν το μίσος/τον ρατσισμό ή που παραβιάζουν οποιαδήποτε άλλη νομοθεσία. Οι συντάκτες των σχολίων αυτών ευθύνονται προσωπικά για την δημοσίευση τους. Αν κάποιος αναγνώστης/συντάκτης σχολίου, το οποίο αφαιρείται, θεωρεί ότι έχει στοιχεία που αποδεικνύουν το αληθές του περιεχομένου του, μπορεί να τα αποστείλει στην διεύθυνση της ιστοσελίδας για να διερευνηθούν. Προτρέπουμε τους αναγνώστες μας να κάνουν report / flag σχόλια που πιστεύουν ότι παραβιάζουν τους πιο πάνω κανόνες. Σχόλια που περιέχουν URL / links σε οποιαδήποτε σελίδα, δεν δημοσιεύονται αυτόματα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ