Το σχέδιο του Μαρκ Ζάκερμπεργκ για τη δημιουργία ενός κρυπτονομίσματος με το όνομα Libra πιθανόν και να το θυμάστε. Περσινή είδηση η οποία ξεσήκωσε αμέσως ένα τεράστιο κύμα διαμαρτυριών γιατί, όπως μας τα περιέγραφε ο αγαπητός Μαρκ, ούτε λίγο ούτε πολύ ετοιμαζόταν να φτιάξει ένα νόμισμα το οποίο δεν θα παρέμενε περιορισμένο στον περιφερειακό -ακόμα- χώρο των κρυπτονομισμάτων αλλά θα ήταν συνδεδεμένο με τις ισοτιμίες όλων των μεγάλων νομισμάτων. Θα γινόταν δηλαδή εξίσου ισχυρό με ένα εθνικό νόμισμα. Αυτή είναι πάνω-κάτω η ιστορία, η οποία δεν προχώρησε γιατί μπήκαν στη μέση οι παγκόσμιοι θεσμοί και οι ρυθμιστικές αρχές και είπαν στον αγαπητό Μαρκ: «ώπα μέχρι εδώ φτάνεις». Και εκείνοι που είχαν συμφωνήσει να συμμετάσχουν, γίγαντες του χρηματοπιστωτικού τομέα όπως η Visa και η Mastercard έκαναν πίσω (γιατί ποιος θέλει να βγάλει τα ματάκια του;).

Έτσι ο Μαρκ υποχώρησε προς στιγμήν αλλά επέστρεψε δριμύτερος με ένα καινούργιο σχέδιο πολύ λιγότερο φιλόδοξο αλλά εξίσου εξυπηρετικό για τον ίδιο. Το κρυπτονόμισμα μετονομάστηκε σε Diem και θα είναι συνδεδεμένο μόνο με το δολάριο ώστε να μπορεί να ελέγχεται από τις αμερικανικές αρχές.

Μόνο που δεν είναι ακριβώς κρυπτονόμισμα, είναι μία ιδιαίτερη περίπτωση που ονομάζεται σταθερό κρυπτονόμισμα (stablecoin) γιατί όπως λέγαμε και παραπάνω δεν θα έχει δική του διακύμανση τιμής αλλά θα είναι προσδεδεμένο στο δολάριο. Έχω την υποψία ότι τελικά απλώς θα ανταλλάζεις τα χρήματά σου με Diem για να μπορείς κατόπιν να κάνεις τις ηλεκτρονικές σου συναλλαγές. Αυτό που δηλαδή κάνουμε με μία προπληρωμένη τραπεζική κάρτα ή με υπηρεσίες όπως το PayPal. Αλλά γιατί τότε τέτοιο κακό;

Γιατί αυτός είναι και ο τελικός στόχος του αγαπητού Μαρκ. Γιατί να χρησιμοποιούμε μια τράπεζα για να μπορέσουμε να κάνουμε ψηφιακές συναλλαγές όταν μπορούμε να το κάνουμε απ' ευθείας χρησιμοποιώντας τη δική του υπηρεσία δηλαδή στην ουσία τη δική του... τράπεζα;

Υπό αυτό το φως καταλαβαίνουμε γιατί το «νόμισμα Libra» ήταν καταδικασμένο αλλά η «τράπεζα Diem» μπορεί να έρθει να προστεθεί στο υπάρχον ψηφιακό χρηματοπιστωτικό σύστημα χωρίς να ενοχληθεί κανένας. Το κανένας φυσικά είναι μεγάλη κουβέντα που καλό είναι να μην τη λέμε. Γιατί αυτή τη στιγμή στη διαδικτυακή διαφήμιση κυριαρχούν δύο μεγάλες εταιρείες, το facebook και η Google. Αν το facebook έχει τη δική του τράπεζα και όλες οι συναλλαγές όπως το να βάλεις διαφήμιση ή να αγοράσεις το προϊόν που διαφημίζεται γίνονται πραγματικά με ένα κλικ τότε τι θα κάνει ο ανταγωνιστής; Θα κάτσει να κοιτάει με σταυρωμένα χέρια; Δεν υπονοώ με κανέναν τρόπο ότι η Google ετοιμάζεται και αυτή να γίνει τραπεζίτης αλλά θέλω να τονίσω το πόσο μεγάλη ανατροπή θα φέρει στις ηλεκτρονικές συναλλαγές η κίνηση του αγαπητού Μαρκ. Στην αρχική σύνθεση της εταιρείας που θα ελέγχει το νόμισμα και που ονομάζεται Diem Association (και θα έχει έδρα την Ελβετία!) δεν υπάρχει ούτε η Google ούτε η Amazon ούτε καμία τράπεζα, παρόλο που η PayPal συμμετέχει.

Χώρια που ταυτόχρονα, ο αγαπητός Μαρκ ετοιμάζει και μια μεγάλη «σκούπα» για να συμπεριλάβει και άλλες υπηρεσίες στο facebook για να προσφέρει όσο περισσότερα προϊόντα γίνεται. Το dating το είδαμε (αλλά δεν το δοκιμάσαμε) όπως και τα «δωμάτια» (που επίσης δεν έχω δοκιμάσει ακόμα). Έρχεται και ο ήχος (τρέμε Clubhouse) καθώς και υπηρεσίες για δημιουργούς περιεχομένου, που θα ανταγωνιστούν τις υπηρεσίες newsletter με ή χωρίς συνδρομή όπως το Substack ή το Review (που πρόσφατα εξαγοράστηκε από το twitter).

Περιμένω με ιδιαίτερη ανυπομονησία να δω τι θα γίνει παρακάτω. Όσο πιο «πλακίτσα» είναι για μας τα σόσιαλ, τόσο μεγαλύτερο διακύβευμα είναι για τους παγκόσμιους παίκτες στη νέα ψηφιακή αγορά. Κι αν παλιότερα οι Big Tech άνοιγαν καινούργιες αγορές κι έκαναν χώρο στον εαυτό τους χωρίς να ενοχλούν κανένα, σήμερα διαγκωνίζονται μαζί με τους άλλους, έχοντας ως ισχυρότατο πλεονέκτημα τον ιλιγγιώδη αριθμό των χρηστών τους. Εμάς, δηλαδή, που κάνουμε «πλακίτσα».