6 Ιανουαρίου 2020, Φώτα, θα έφταναν στο αεροδρόμιο Λάρνακας οι Ισραηλινές. Στις 7 Ιανουαρίου ο Δικαστής του Επαρχιακού Δικαστηρίου Αμμοχώστου θα ανακοίνωνε την απόφασή του. Την προηγούμενη νύχτα, στις 5 Ιανουαρίου, μιλούσα στο inbox με μια από αυτές, αυτές τις φίλες και συναγωνίστριες θα έλεγα εκ των υστέρων. Τι να φέρω; με ρώτησε. Να φέρεις μια σημαία του Ισραήλ, της απάντησα, με τον νου όπως έχει σχηματοποιηθεί από σενάρια διεθνοποίησης τοπικών προβλημάτων. Σημαία του Ισραήλ; μου απάντησε ειρωνικά, ίσως και θυμωμένα. Θα φέρω μιαν κόλλα που θα γράφει πάνω σε πιστεύω, είπε. Έτσι κι έκανε. Έτσι κι έκαναν. Στο πορτμπαγκάζ του χόντα είναι ακόμη μια μισοσχισμένη κόλλα Α3 που γράφει με μαρκαδόρο “I believe you”.

Τι έφεραν οι Ισραηλινές σε μας που είχαμε στις 30 Δεκεμβρίου διαμαρτυρηθεί έξω από το Δικαστήριο Αμμοχώστου για την κρατική, αστυνομική, δικαστική και μιντιακή βία που είχε υποστεί η Βρετανίδα που κατάγγειλε στις 17 Ιουλίου βιασμό της στην Αγία Νάπα; Το “I believe you” ως πολιτική φεμινιστική πράξη. Είχαμε πάει με τρία πόστερ κι ένα πανό. Συνθήματα: 1. RapeRapeRapeRapeRape 2. O αγωγός αερίου εν περνά που δαμαί. 3. ‘This’[εκαταλάβετε] is mine. 4. Ο βιαστής είσαι εσύ. Πήγαμε για να καταγγείλουμε τους θεσμούς που με την αδράνεια ή τη δράση τους είχαν στοχευμένα αδειάσει μια γυναίκα που κατάγγειλε βιασμό και μετέτρεψαν το θύμα σε κατηγορούμενη. Πήγαμε για να συμπαρασταθούμε σε μια νεαρή γυναίκα που κατάγγειλε βιασμό της και από τις 27 Ιουλίου 2019 μέχρι τις 7 Ιανουαρίου 2020 δικαζόταν καθημερινά, ωσάν να ήταν ανοιχτή περίοδος κυνηγιού για νέες Βρετανίδες γυναίκες που έχουν κάνει σεξ στην Αγία Νάπα και καταγγέλλουν ομαδικό βιασμό τους από Ισραηλινούς. Δικαζόταν ως κατηγορούμενη για ποινικό αδίκημα και ως πουτάνα. Πήγαμε γιατί πιστεύαμε ότι οι διπλωματικές σχέσεις Κύπρου Ισραήλ σφυρηλατήθηκαν στο ΤΑΕ Αμμοχώστου και σφυρηλατήθηκαν ξανά στο Επαρχιακό Δικαστήριο Αμμοχώστου. Πήγαμε διότι πιστεύαμε ότι οι δήμαρχοι δεν έχουν δικαίωμα να δικάζουν και να απειλούν με ποινικές διώξεις θύμα (και στη συνέχεια κατηγορούμενη) μια μέρα μετά που οι ύποπτοι γιόρταζαν στο αεροδρόμιο του Ben Gurion ανοίγοντας σαμπάνιες και ψάλλοντας «Whore», μια μέρα μετά που η L.F. κατηγορήθηκε, πριν αρχίσει η δίκη και πέντε μήνες πριν την απόφαση του δικαστηρίου. Πήγαμε γιατί πιστεύαμε ότι η πολιτική διαπλοκή δεν διστάζει να θυσιάσει το δίκιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Τι αποτύχαμε να αντιληφθούμε εκείνη την πρώτη μέρα που πήγαμε στο Επαρχιακό Δικαστήριο Αμμοχώστου; Ότι καμιά γυναίκα που καταγγέλλει βιασμό δεν αισθάνεται στήριξη ούτε ενδυναμώνεται από διακηρύξεις και ακτιβιστικές καμπάνιες τύπου End Rape Culture ή #metoo. (To τελευταίο, ειδικά, κατέστη άδειο και ξύλινο, αν όχι επικίνδυνο, ειδικά μετά που το ιδιοποιήθηκαν πολιτικά πρόσωπα στην Κύπρο για να κτίσουν προφίλ και καπηλευόμενοι, θέλοντας ή χωρίς να το θέλουν, τη θέση του θύματος.) Κάθε άτομο που έχει υπο-φέρει βιασμό ή άλλης μορφής σεξουαλική βία στηρίζεται όταν ένας άλλος άνθρωπος, μια άλλη άνθρωπος, αρθρώσει δημόσια φωνή και πει, «Σε πιστεύω». Η φύση της σεξουαλικής βίας είναι τέτοια που η καταγγελία του εγκλήματος είναι καταδικασμένη να διαγιγνώσκεται, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, ως ελλειμματική, όχι αρραγής, όχι συνεπής, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό υποπίπτουσα σε αντιφάσεις, κάποτε χωρίς λογική. Σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, ψεύτικη και ψεύτισσα. Τα λόγια της όταν απαντά σε κάποιες ανακριτικές ερωτήσεις μπορεί να είναι «μασημένα», όπως καταγράφει στην απόφασή του ο Δικαστής σε αναφορά του σε συγκεκριμένη απάντησή της, θέλοντας να ενισχύσει την άποψή του ότι ήταν αναληθής η καταγγελία της. Σχεδόν ποτέ δεν υπάρχουν αυτόπτεις μάρτυρες στο βιασμό και για αυτό η αναπαράσταση, περιγραφή και επεξήγηση του συμβάντος βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις αφηγήσεις του θύματος και του βιαστή ή των βιαστών. Αν στη συγκεκριμένη περίπτωση υπήρξαν «μασημένα» λόγια, αοριστίες ή αντιφάσεις μέσα και ανάμεσα στις καταθέσεις των υπόπτων δεν θα το ξέρουμε ποτέ διότι δεν καταγράφονται στο κείμενο της δικαστικής απόφασης, διότι δεν υπήρξε ποτέ δίκη για βιασμό και κείμενο δικαστικής απόφασης για τους υπόπτους, διότι οι καταθέσεις και ανακρίσεις στους αστυνομικούς σταθμούς και στα ΤΑΕ της Κύπρου δεν ηχογραφούνται και, κυρίως, διότι από τη σύλληψή τους στις 17 Ιουλίου μέχρι τις 22 Ιουλίου δεν λήφθηκαν γραπτές καταθέσεις τους.

Με συγχωρείτε όμως, έγραφα για τη δυσκολία ακριβούς περιγραφής (ουσιαστικά, αφήγησης) του βιασμού. Έγραφα για το θύμα, διότι οι ύποπτοι εξαιρέθηκαν από το βάρος του αλγοριθμικού λόγου. Ο βιασμός είναι είδος βίας που στα αγγλικά χαρακτηρίζεται ως intimate. Όροι όπως οικεία, ιδιωτική ή προσωπική προδίδουν την προσπάθειά μου να μεταφράσω τον όρο διότι έχουν μια θετική φόρτιση. Είναι intimate η μορφή της διότι η βία αφορά σε παραβίαση του σώματός σου, διότι απαιτείται η κατάθεσή σου να ονομάσει και να λεξικοποιήσει το σώμα σου γενετήσια, να αναφερθεί σε σεξουαλικά μέλη του σώματός σου και του σώματός του στο σώμα σου, μπροστά σε ένα ακροατήριο, κυρίως αντρικό και μάλιστα να το κάνεις αυτό ξανά, και ξανά και …ξανά. Απαιτείται να το κάνεις αυτό χωρίς να νιώθεις άβολα να φωτογραφίσεις δικανικά αυτό που στον λόγο έχει ήδη ιζηματοποιηθεί σεξουαλικά. Το γενετήσιο γυναικείο σώμα συναντά τον επίσημο (ημιδημόσιο ή δημόσιο) λόγο με τρεις τουλάχιστον τρόπους: ιατρικά (όταν εξηγείς στον/ην γυναικολόγο τι, πού, πώς), όταν σεξουαλικοποιείται από σένα (κάποτε σε πορνό), κι όταν καταθέτεις για βιασμό σου. Η διολίσθηση των δυο τελευταίων από το ένα στο άλλο είναι αναπόφευκτη--ιστορικά, πολιτικά, ηθικά, πολιτισμικά, κάποτε και νομικά--σε ένα πατριαρχικό σύστημα που έχει επιβάλει στη γυναικεία σεξουαλικότητα τον διπολικό και ψηφιακό διαχωρισμό, αγία ή πόρνη. Το ‘έθελέν τα’ είναι το default value. Ίσως (και) γι’ αυτό σε δίκες βιασμού η ηλικία του θύματος κάνει διαφορά. Αν είναι μεγαλύτερης ηλικίας ή ανήλικη καταμετρείται ως επιβαρυντικός παράγοντας. Αν είναι ανήλικη και δεν είναι παρθένα καταμετρείται ως ‘απο-βαρυντικός’ παράγοντας. Η γυναικεία σεξουαλικότητα και η τεκμηρίωση εγκληματικής σεξουαλικής παραβίασης του γυναικείου σώματος είναι κακοί συγκάτοικοι μπροστά στον νόμο, στον αστυνομικό, στον ανακριτή, στον ιατροδικαστή, στον δικαστή, παρόλο που το δικανικό και το οντολογικό σώμα, το σεξουαλικό και το βιασμένο σώμα είναι ένα.

Με συγχωρείτε όμως, πρέπει να γράψω και για τη δυσκολία της δικανικής ανίχνευσης του βιασμού. Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης όπως έχει κυρωθεί και εφαρμοστεί από την Κυπριακή Δημοκρατία λέει ότι για σκοπούς τεκμηρίωσης βιασμού δεν είναι απαραίτητο τεκμήριο τα σημάδια του βιασμού στο σώμα του θύματος (μπορεί το θύμα να έχει παγώσει από τρόμο και να είναι εύκολο και εύπλαστο στο βιασμό, μπορεί να είναι ναρκωμένο, μπορεί να είναι φοβισμένο). Ως χριστιανοί όμως έχουμε εκπαιδευτεί να πιστεύουμε στα σημάδια ως απαραίτητα. Τοῦτο εἰπὼν ἔδειξεν αὐτοῖς τὰς χεῖρας καὶ τὴν πλευρὰν αὐτοῦ. ἐχάρησαν οὖν οἱ μαθηταὶ ἰδόντες τὸν Κύριον. Υπήρχαν αρκετά σημάδια, αρκετά για να πιστέψουμε; Γράφει στην απόφασή του ο Δικαστής: «Της είχε ζητήσει να του υποδείξει σε ποια σημεία χτυπήθηκε και αυτά τα οποία έχει φωτογραφημένα είναι αυτά τα οποία του έλεγε η ίδια, γιατί υπήρχαν και άλλες εκχυμώσεις που είναι παλιές». Υπήρχαν εκχυμώσεις. Όχι όμως αρκετές κι όχι στα σωστά σημεία για τον ιατροδικαστή. Διότι ο ιατροδικαστής δήλωσε, όπως αναφέρει ο Δικαστής αναφερόμενος στην κατάθεσή του, «Ξέρει τη δουλειά του εδώ και 20 χρόνια, τι πρέπει να δει σε έναν βιασμό και πώς πρέπει να τον δει». Έχει εκπαιδευτεί ο συγκεκριμένος ιατροδικαστής ή οι άλλοι ιατροδικαστές που καλεί η Αστυνομία να βλέπει άραγε και αλλιώς τον βιασμό από ό,τι και όπως ‘τον έβλεπε’ πριν 20 χρόνια; Έχει εκπαιδευτεί να μην βλέπει μέσα από μύθους βιασμού που θέλουν το θύμα να κτυπιέται; Ή να κτυπιέται βάναυσα; Σίγουρα οι δικαστές δεν έχουν εκπαιδευτεί ώστε να μην παρεισφρέουν στην κρίση τους μύθοι βιασμού και πατριαρχικές αντιλήψεις για την ηθική και ‘εν τάξη’ σεξουαλικότητα των γυναικών που βιάζονται. Διότι, σε αποφάσεις κυπριακών δικαστηρίων, ακόμη βλέπουμε να μετρά, κάποτε να κάνει τη διαφορά, η παρουσία μεγάλων κακώσεων. Τόσο μεγάλων που να μπορούν να φέρουν μαρτυρία όχι τόσο στη δύναμη ή βιαιότητα του βιαστή, αλλά στην συμπεριφορά του θύματος. Όσο πιο μεγάλες οι κακώσεις, τόσο πιο καλά φαίνεται ότι το θύμα αντιστάθηκε με όλη του τη δύναμη. Η γυναίκα δικάζεται ως φρουρός της ηθικότητάς της και της τάξης του φύλου ακόμη κι όταν δικάζονται βιαστές για τον βιασμό της. Η θεώρηση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης ότι η αναγνώριση βιασμού δεν προϋποθέτει ανάγνωση σημαδιών στο παθόν σώμα μπορεί να έχει καταχωρηθεί σε νόμους και πρωτόκολλα, δεν έχει περάσει όμως στις αίθουσες των δικαστηρίων και στα μυαλά των δικαστών.

Με συγχωρείτε, όμως, πρέπει να γράψω και για την εμπειρογνωμοσύνη του ιατροδικαστή την οποία προσυπογράφει ο Δικαστής. Δεν την εξέτασε στα κουτουρού, δεν εξέτασε καν στα γενικά. Εξέτασε ειδικά. «Ο μάρτυρας απαντώντας σε ερώτηση είπε ότι γενικά μπορεί να έχουμε βιασμό χωρίς έκδηλα σημεία χρήσης βίας ή ακόμα και καθόλου σημεία βίας πάνω στο θύμα, όμως έχουμε μια συγκεκριμένη περίπτωση εδώ. Στη συγκεκριμένη περίπτωση όμως εξηγεί ότι υπήρχε ένα ιστορικό», γράφει στην απόφασή του ο Δικαστής. Διότι ο ιατροδικαστής θα έβλεπε βιασμό μόνο αν έβλεπε «βίαιο βιασμό». Διότι: «η συγκεκριμένη κοπέλα βιάστηκε και κακοποιήθηκε από 12 άτομα. Το ίδιο του είπε και η ίδια. Άρα το γενικό δεν είναι ειδικό. Εδώ έχει ειδικό. Βιασμό με κακοποίηση. Αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο εξέτασε την κοπέλα. Άρα το γενικό δεν ισχύει εδώ, γιατί έχει ένα ιστορικό το οποίο το είπε και η ίδια».

Δεν υπήρξε βιασμός, έκρινε ο ιατροδικαστής, διότι με βάση το ιστορικό, ο βιασμός έπρεπε να κριθεί ως ειδικός βιασμός, δηλαδή, ως ‘βίαιος βιασμός’.

Ρωτώ: υπάρχει μη βίαιος βιασμός; Στην καταμέτρηση του βιασμού, στη μετατροπή του σε φάσμα όπου υπάρχει ο μεγάλος και ο μικρός βιασμός, ο καλός βιασμός ανήλικης παρθένας και γυναίκας που τα ήθελεν, ελλοχεύει ως πατριαρχικό default value η υποψία ότι μπορεί να λέει ψέματα. Και για αυτό, για να είμαστε ‘δίκαιοι’, πρέπει πρώτα να δικάζουμε το θύμα και μετά, αν χρειαστεί, τον βιαστή.

Στις 30 Δεκεμβρίου 2019 κάποιες από μας είχαμε παραστεί στη δίκη. Καθίσαμε πίσω πίσω στην αίθουσα του δικαστηρίου. Μας είδε. Ήταν η πρώτη φορά που, αντέχοντας τον τρόμο των φακών των δημοσιογράφων, αντέχοντας τον διασυρμό, βγήκε από τη μπροστινή πόρτα του δικαστηρίου έχοντας καλυμμένο το πρόσωπό της με ένα από τα μαντήλια που έφεραν το τότε λογότυπο του Δικτύου Ενάντια στη Βία Κατά των Γυναικών, ένα στόμα φρανκεστανικά ραμμένο. Πήραν τη σοδειά τους οι κάμερες, αραίωσαν οι αστυνομικοί, και υποστηριζόμενη στη μια πλευρά από τη μάνα της και στην άλλη από ένα δικηγόρο, συνέχισε να περπατά, να περπατούν, προς το πάρκινγκ. Τρεις από μας συνεχίσαμε να περπατούμε πίσω της, σε απόσταση αρκετών μέτρων, διότι δεν μπορούσαμε να μην περπατούμε πίσω της για όλους εκείνους τους μήνες που την αφήσαμε μόνη της. Κάποια στιγμή διπλώθηκαν τα πόδια της. Ήταν σαν από τα γόνατα και κάτω να μην υπήρχαν μυς, οστά, βούληση· μόνο λάστιχο. Πόδια από λάστιχο. Την σήκωσαν. Πια δεν την υπoστήριζαν· την ανασήκωναν όπως μια μαριονέτα, όπως ένα σώμα άψυχο. Εκείνη τη στιγμή ακούστηκε η πρώτη φωνή, ‘We are here’. Μετά, η δεύτερη φωνή, ‘I believe you’.