Ορδές. Ο εχθρός προϋποθέτει ένα τείχος, οι ορδές προϋποθέτουν ένα διαπερατό σύνορο. Το ίδιο και η κούραση. (Κουράστηκα)

Το τείχος χωρίζει. Το σύνορο ρυθμίζει. Ο χωρισμός είναι ψηφιακός: ένα ή μηδέν, μέσα ή έξω, από 'κεί ή από 'δώ, ορατότητα ή σκοτάδι. Οι εχθροί εισέβαλαν. Οι ορδές έρχονται καθημερινά: ντομάτες από τα κατεχόμενα· ψάρια στην Πύλα· τουριστικά minibuses με τουρίστες από το αεροδρόμιο Λάρνακας· παράτυποι μετανάστες Μογκαντίσου - Ναϊρόμπι - Ιστάνμπουλ - Ερτζάν - νυχτερινή πράσινη γραμμή. Aγρέλλια κρυμμένα στις μηχανές των αυτοκινήτων. Ενίοτε η Αστυνομία τα εντοπίζει στα οδοφράγματα και τα ανακόπτει. Οι δεκαεξάχρονοι αγοράζουν Virginia Tobacco και περνούν τον καπνό κρυμμένο μέσα στις κάλτσες. Δεν έπρεπε ν’ ανοίξουμε τα οδοφράγματα. Αφέντες ποτζιεί, δικαιούχοι ποδά.

Το τείχος μας μαραζώνει. (Το σύνορο μάς συρρικνώνει).

«Eφύαμεν με τα ρούχα που εφορούσαμεν». ALT. Yasaktır. Το Πρωτόκολλο 10 της Συνθήκης Προσχώρησης της Κύπρου στην ΕΕ επανέλαβε στον λιτό αλγόριθμό της τη δυαδική λογική του τείχους αλλά απέβαλε να ονοματίσει ό,τι αντηχούσε από  τους «εμπλεκομένους». Ρυθμίζει τη σχέση ανάμεσα σε δύο κομμάτια χωρίς να μιλά γι' αυτά. Ή γι' αυτούς. Δεν μιλά για κατεχόμενα και ελεύθερες περιοχές, για «ΤΔΒΚ», για ε/κ διοίκηση, για kuzeyde και güneyde, kuzeye και güneye. Μιλά για Κυπριακή Δημοκρατία, λένε οι πραματευτές της ευρωπαϊκής λύσης, και γιορτάζουν μια ακόμη διπλωματική νίκη. Κατ’ ακρίβειαν δεν μιλά, ή μάλλον δεν είναι αυτό το σημαντικό. Σημαντικό είναι να υπάρχει φορέας για «αποτελεσματικό έλεγχο». Άρθρο 1. Η εφαρμογή του κεκτημένου αναστέλλεται στις περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας στις οποίες η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν ασκεί αποτελεσματικό έλεγχο. Σημαντικό είναι επίσης να υπάρχουν ροές προϊόντων και εργασίας όπως ορίζει ο Κανονισμός για την Πράσινη Γραμμή. Η ρύθμιση είναι αναλογική: και ναι και όχι, και αυτό και εκείνο, ναι... αλλά. «Επήαμεν να προσκυνήσουμεν στον Απόστολο Αντρέα, επήραμεν μαζί τζ'αι το νερό μας, επήραμεν τζ'αι μιαν παττίχα. Ούτε νερόν εν εγοράσαμεν. Εν θα πιω το νερό τους, ούτε γρόσιν εν θα τους δώκω». (Ήταν πριν το ευρώ).

Πόσην ώρα να ακούω σιονούιν, λέει η κόρη μου καθώς αλλάζω σταθμούς αναλογικά στο ραδιόφωνο του αυτοκινήτου. Ruhum yerinde mi sor bir bana (Bayrak FM)... ΜAMA!!! Τι ακούεις; Άλλαξέ το, του Άγγελου εν του αρέσκουν τα τούρτζικα. Άγγελε, έσιεις πρόβλημα με τα τούρτζικα; Όι, απαντά ο Άγγελος. Είναι αργά, έχει ήδη πατηθεί το bookmarked Mix Fm 102.3 The Island’s No.1 Hit Music Station. «I'm turning you up to getting down, down / Show me a piece of your heart, a piece of your love». (Love?)

Δώσε μου ένα κομμάτι της καρδιάς σου, τραγουδούν οι Meduza, ένα κομμάτι της αγάπης σου. Show me a piece of your heart, a piece of your love / I'm calling you up to getting down, down, down. Σε φωνάζω να κατέβεις κάτω, κάτω, κάτω. Dictionary / get down / phrasal verb of get / «get down and party!» Κατέβηκα κάτω από την πρώτη μέρα που άνοιξαν τα οδοφράγματα, στις 23 Απριλίου του 2003. Ήμουν ο αριθμός διακόσια κάτι. Επήες ποτζιεί; Επήα. Έδειξες τους διαβατήριο; Έδειξα τους. Έπιασες βίζα; Έπιασα. Εγόρασες τίποτε; Όι, επήα να δω τον τόπο μου. Ήταν ένα ταξίδι στον χρόνο. Ούλλα ποτζιεί σταματημένα. (Ήταν ακόμη το 2013).

Πέρασα έξω από ένα μπαρμπέρικο. Έχουν 'κόμα τζιείνην την καρέκλα τη μεταλλική που θυμίζει ηλεκτρική καρέκλα στον Αμερικανικό Νότο. Ψέματα! Εγόρασα! Εγόρασα της κόρης μου, έκλειεν έξι μηνών τζείνην τη μέρα, ένα φουστανούι πορτοκαλί με φκιορούδκια, 'που το Chicco ποτζιεί, εσταύρωνεν τζ' έδιννεν στην άκρη όπως το δέλτα των ποταμών. (Δεν έχουμε ποταμούς στη χώρα μου).

Καμία άλλη μεταφορά της διεθνιστικής πολιτικής αισθητικής δεν είναι τόσο φορτισμένη με ανατρεπτική και δημιουργική προσδοκία όσο το λεγόμενο «border crossing». Εγκαινιάζει (λένε) την ανατροπή: του τείχους, του εθνοτικού διαχωρισμού, της περιχαράκωσης στο μισό, του κυρίαρχου του οποίου η ισχύς προβάλλεται στην υπεράσπιση του συνόρου από τους άλλους κι από τους αλλόχθονες. To border crossing διεκδικεί τη δύναμη που έχει η παραστασιακή επιτέλεση να σπάσει από τα δεσμά της από το συγκείμενο. Η πολιτισμική του αναγνωρισιμότητα προϋποθέτει ένα. To πέρασμα από την πράσινη γραμμή προϋποθέτει ότι υπάρχουν δύο μισά κι ένα de facto σύνορο στη μέση, χρειάζεται τις πολιτικές απαγορεύσεις (από το 2003 και μετά έγιναν νουθεσίες) για τη μη διέλευσή του για να τις αψηφήσει στο βήμα του. (Εννά ΤΟΥΣ δείξεις διαβατήριο; Εννά πάρεις την άδεια ΤΟΥΣ να πάεις στο σπίτι σου;)

Το πέρασμα από τα οδοφράγματα αψηφά μέσα από την ορμή της επιτέλεσής του τα δύο μισά -πατώ κι εδώ, πατώ κι εκεί- και τη λογική που διέπει την αναπαραγωγή τους. Αρνείται να μπει σε στάση μέχρι την έλευση μιας συμφωνηθείσας, από τους πολιτικούς ηγέτες και τη διεθνή κοινότητα, συνολικής λύσης του Κυπριακού. (Η μεσσιανική αναμονή της λύσης έκανε το σάλιο δύσπιστο).

H επανέναρξη των συνομιλιών δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την άρση των προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κύπρου, δήλωσε το Σάββατο (κάποιο Σάββατο) ο γραμματέας του Υπουργικού Συμβουλίου. Τα γεωτρύπανα στην Ανατολική Μεσόγειο ξανάκαναν εκείνο που ξέκανε η (μερική, και συμβολική) αποναρκοθέτηση της νεκρής ζώνης. Aντίθετα με τις νάρκες, ο κίνδυνος των γεωτρήσεων μετριέται με το βάθος: όσο πιο βαθιά χτυπά το τρυπάνι των Τούρκων, τόσο πιο μεγάλος ο κίνδυνος, τόσο πιο μεγάλα τα προσδοκούμενα μέτρα της ΕΕ κατά της Τουρκίας που προαναγγέλλουν τα δελτία ειδήσεων. (Ήταν ακόμη το 2019).

Το όνομά του ήταν Femisberto Novele. UN Peace Keeping Force in Cyprus spokesman: «Femisberto Novele, a MACC member from Mozambique, died in an explosion at approximately 8 this morning in a minefield near Geri, some 10 kilometres south east of Nicosia». «Έπεσε χθες το πρωί ο Femisberto Novele». «Από το 2004 η ομάδα αποναρκοθέτησης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο (MACC-Mine Action Centre Cyprus) έχει απομακρύνει και καταστρέψει περισσότερες από 14.000 νάρκες». «Ο άνθρωπος θυσιάστηκε για μας». «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέφρασε τη θλίψη της για τον θάνατο του Μοζαμβικανού». «The process is painstakingly slow and dangerous and we are grateful to the courageous individual deminers, such as Novele, who make it possible for us to walk in safety». (Ήταν ακόμη το 2014).

Tην ονομάσαμε Dana επειδή ήταν Great Dane. Το δέρμα που κάποτε κάλυπτε τα γόνατα ακουμπούσε τώρα τους αστραγάλους. Ήταν προγραμματισμένη να την κοιμίσουν, την επομένη. Ήταν στο ίδιο κλουβί με έντεκα άλλα εγκαταλελειμμένα σκυλιά στο pound της νεκρής ζώνης. Ανίκανη πια να ανταγωνιστεί τα κοκκαλιάρικα πούντολ για φαΐ. Κανένας δεν υιοθετεί γέρικα σκυλιά, κι ας είναι ράτσας. Το βράδυ, πέρα από το pound, ακούγονταν χαχανητά από το Disgrace του J. M. Coetzee. Αφρικανοί ενοικιασμένοι από τα Ηνωμένα Έθνη κάτω από τις πύρινες παράγκες του εγκαταλελειμμένου αεροδρομίου έπιναν booze το βράδυ τον ιδρώτα που έχυσαν στα ναρκοπέδια την ημέρα. Τριακόσια ευρώ ήταν η ζωή του Femisberto Novele. Πουλά booze κι άλλα αφορολόγητα το Convenience Store στη νεκρή ζώνη. Σε ΟΗΕδες και μαύρους. Υπάρχει και πισίνα στο UN. Μόνο οι ΟΗΕδες πηγαίνουν στην πισίνα. Η ταμπέλα του είναι οξειδωμένη, το typeset παλιομοδίτικο, 70s, ανήκει στην ίδια αλυσίδα Κυπρίων που εκάμαν τα παλλούτζια τους χρυσά έχοντας κάποτε το μονοπώλιο των μπακάλικων στις αποικίες λευκών στην Αφρική.

Urban Dictionary / get down / 1970s American slang / 1) to party 2) to have sex 3) to dance 4) to abandon nonsense and confront. To όνομά του ήταν Gökmen. Aπό τα Άδανα. Το μεροκάματό του στο κομμωτήριο 10 ευρώ την ημέρα. Ξενέρωσα όταν τον είδα να φιλά το χέρι του αφεντικού του και να τ’ ακουμπά μετά στο μέτωπο. Ήταν απίστευτα όμορφος για να ξενερώσω για πολύ. Osmanlı bir Adam, είπα αστειευόμενη στην Τουρκoκύπρια φίλη μoυ ποιήτρια Filiz Naldoven ένα βράδυ που μας είδε αγκαλιά στη γειτονιά του Selimiye Mosque. (Περίμενε, σε ποιους λέω τώρα αυτήν την ιστορία, αν είναι σε Ελληνοκύπριους λάθος το είπα.) Διόρθωση: στην Αγια-Σοφιά. Ακόμη καλύτερα όμως, στο El Sabor, όλοι ξέρουν το πορτογαλέζικο εστιατόριο. Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι ξέρουν τα καλά εστιατόρια, τα καλά μπαρ, τον Αθηαινίτη, το Jumbo και τη Χρυσή Άμμο στο Karpaz. Eίχε δικό του δωμάτιο, οι άλλοι κοιμόντουσαν στο πάτωμα σε στρώμα(τα). Του αγόραζα δώρα, δεν είχε τίποτα να μου δώσει. Μόνο το σώμα του και τα πουλιά. Γεννούσαν τα περιστέρια σε μια γλάστρα στο μπαλκόνι και πάντα τα εγκατέλειπαν. Canım bak, έλεγε κάθε πρωί, στο απέναντι μπαλκόνι έκανε φωλιά ένα ζευγάρι σιαχίνια, μετρούσε πόσες μέρες κλωσούσαν τ’ αβγά. Ένιωσε άβολα στο El Sabor με τα oeuvres. Ένα βράδυ ήρθαν κι άλλοι να μείνουν στο σπίτι. Έστρωσαν να φάνε σε μια αναποδογυρισμένη κάσσια, άπλωσαν πρώτα εφημερίδες, είδα ένα πιάτο από τα πορσελάνινα τα παλιά με τα κλαδάκια τα βικτωριανά, είχε τέτοια κάποτε η γιαγιά μου στην Καλλέπεια της Πάφου. Είπα σε μια φίλη μου ότι μου πέρασε από τον νου ότι ήταν απομεινάρι από ganimet και ντράπηκα που οι δικοί μου δεν έγιναν πρόσφυγες κι ότι έπρεπε να αηδιάσω. Αηδίασα όμως που τρώγανε χάμω, και που δεν δούλευε το καζανάκι στην τουαλέτα, δεν κλείδωνε η πόρτα του μπάνιου. Πρόλαβα τους νεοσσούς των σιαχινιών. Canım bak, είπε, και μου δώρισε ξανά τα μάτια του. Είδα να κατασπαράζουν οι νεοσσοί ένα ζωντανό ποντίκι που τους έφερε η μάνα τους, αηδίασα και δεν ξαναγύρισα.

Ακρίβυνε πολύ η βενζίνη ποδά, πολλοί πάν' ποτζιεί τζ'αι γεμώνουν τα τάγκια, περιμένουν κάποτε δέκα αυτοκίνητα στη σειρά, βρίσκουν τους Τουρκοκύπριους υπαλλήλους εξυπηρετικούς, ευγενικούς, συνεννοούνται μαζί τους αμέσως. Shili-shili τους λένε, καταλαβαίνουν, ώς τα σιείλη, όπως οι Μαρίες στο χωριό μου, οι πιο πολλές από Σρι Λάνκα, προτιμούν τες παρά τις Φιλιππινέζες, έννουν πιο υπομονετικές, έχουν κάτι ονόματα παραδκιάνταλα, εμείς εννά σου φωνάζουμεν Μαρία, λαλούν της, αρέσκει της το Μαρία, να δεις ίντα λόης πολοάται.

Μνημείο της ανθρωπότητας (İnsanlık Anıtı), 2006, του Mehmet Aksoy στο Kars της Τουρκίας, κοντά στα σύνορα με την Αρμενία. Όταν ο Recep Tayyip Erdoğan επισκέφθηκε την πόλη Kars, το 2011, κατά τη διάρκεια προεκλογικής εκστρατείας, δήλωσε για το μνημείο ότι ήταν μια τερατωδία (ucube) και ότι του προκάλεσε δυσαρέσκεια όταν το είδε. Zήτησε την αφαίρεσή του. Το 2011 το Μνημείο της ανθρωπότητας κατεδαφίστηκε.

*Σημείωση: Το κείμενο γράφτηκε και παρουσιάστηκε σε μια πρώτη εκδοχή σε Λογοτεχνικό Συμπόσιο που διεξήχθη το 2019 στο Βερολίνο με αφορμή την τριακοστή επέτειο από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Μνημείο της ανθρωπότητας (İnsanlık Anıtı), 2006, του Mehmet Aksoy στο Kars της Τουρκίας, κοντά στα σύνορα με την Αρμενία. Όταν ο Recep Tayyip Erdoğan επισκέφθηκε την πόλη Kars, το 2011, κατά τη διάρκεια προεκλογικής εκστρατείας, δήλωσε για το μνημείο ότι ήταν μια τερατωδία (ucube) και ότι του προκάλεσε δυσαρέσκεια όταν το είδε. Ζήτησε την αφαίρεσή του. Το 2011 το Μνημείο της ανθρωπότητας κατεδαφίστηκε.