Κάθε άλλο παρά απλό αντίτυπο του διάσημου έργου του Λεονάρντο ντα Βίντσι είναι η Μόνα Λίζα που κατέχει το Μουσείο του Πράδο. Το έργο δημιουργήθηκε συγχρόνως με τον πρωτότυπο πίνακα από μαθητή του μεγάλου ζωγράφου στο εργαστήρι του.

Το μουσείο κατέχει εδώ και καιρό τον πίνακα, θεωρείτο ωστόσο μέχρι τώρα ένα από τα πολλά αντίγραφα του αυθεντικού πίνακα του Ντα Βίντσι, ο οποίος βρίσκεται στο μουσείο του Λούβρου, στο Παρίσι.

Πρόσφατα ανακαλύφθηκε πως η αξία του είναι μεγαλύτερη απ’ όσο αρχικά είχε εκτιμηθεί, καθώς δημιουργήθηκε την ίδια χρονική περίοδο με τον αυθεντικό πίνακα, τον 16ο αιώνα, από έναν μαθητή του μεγάλου ζωγράφου, στο εργαστήριό του.

Η αποκάλυψη

Πριν την πρόσφατη συντήρησή του, ο πίνακας ήταν καλυμμένος στο μεγαλύτερο μέρος του με μπογιά και βερνίκι. Η ανακάλυψη έγινε όταν οι συντηρητές του έργου είδαν σ’ αυτό το κομμάτι του καμβά το ίδιο τοπίο της Τοσκάνης που απεικονίζεται και στον πίνακα του ντα Βίντσι.
Το συμπέρασμα ότι το αντίτυπο αυτό φιλοτεχνήθηκε κατά τον ίδιο χρόνο με το γνωστότερο, αλλά και στο ίδιο εργαστήριο του Ντα Βίντσι, ενισχύεται από την αποκάλυψη, μέσω της εξέτασής του με υπέρυθρες ακτίνες, ότι και οι διάφορες διορθώσεις που προστέθηκαν στον πίνακα είναι ακριβώς ίδιες με εκείνες που έκανε ο μεγάλος Ιταλός δάσκαλος.
Επιπλέον, σύμφωνα με τα νέα δεδομένα, ο πίνακας αποδίδεται στον Αντρέα Σάλαϊ ή τον Φραντσέσκο Μέλτσι, τους δύο αγαπητούς και πιο κοντινούς μαθητές του Ντα Βίντσι.
Με διαστάσεις πολύ κοντινές σε αυτές του πρωτοτύπου (76Χ57 εκ. αυτό του Πράδο, 77Χ53 εκ. το πρωτότυπο του Λούβρου), ο πίνακας πριν τη συντήρησή του θεωρείτο πως είχε φιλοτεχνηθεί πάνω σε ξύλο δρυός, γεγονός που απέκλειε να έχει ζωγραφιστεί στην Ιταλία, ενώ τώρα διαπιστώνεται πως έγινε πάνω σε καρυδιά, ακριβώς όπως και η πρωτότυπη Μόνα Λίζα.

Καλά διατηρημένος

Η ανακάλυψη είναι ιδιαίτερα σημαντική, αν αναλογιστούμε πως η Μόνα Λίζα του Πράδο είναι διατηρημένη σε καλύτερη κατάσταση από την αυθεντική, με αποτέλεσμα να επιτρέπει και καλύτερη μελέτη στην αινιγματική προσωπογραφία της Λίζα Γκεραρντίνι, όπως ήταν το πραγματικό όνομα της γυναίκας με το περίφημο χαμόγελο.
Το αντίγραφο είναι φιλοτεχνημένο με μεγαλύτερη καθαρότητα στο «σφουμάτο» -την τεχνική που είχε εισαγάγει ο Ντα Βίντσι- και μια νέα φωτεινότητα στο πρόσωπο της Μόνα Λίζα.
Σύμφωνα με την ισπανική εφημερίδα El Pais, το Λούβρο υποστηρίζει την ανακάλυψη στο Μουσείο Πράδο.

«Δάνειο» στο Λούβρο

Η τελευταία συντήρηση του έργου πραγματοποιήθηκε καθώς επρόκειτο να μεταφερθεί στο Παρίσι για το αφιέρωμα που ετοιμάζει το Λούβρο για την «Αγία Άννα» του Ντα Βίντσι, μεταξύ 29 Μαρτίου και 25 Ιουνίου.
Το Πράδο θα εκθέσει τον πίνακα σε αίθουσά του στις 21 Φεβρουαρίου, όταν θα παρουσιαστεί και επίσημα η ανακάλυψη.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ «Π»