Νέα έργα του Άλκη Χατζηανδρέου και της Δέσπως Πασιά θα παρουσιαστούν από τις 22 Σεπτεμβρίου στο Εθνολογικό Μουσείο - Οικία Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου στην παλιά Λευκωσία, στη δεύτερη φάση της έκθεσης του Κέντρου Τεχνών «Terra Mediterranea - In Crisis». 

Εκτός από τα έργα των Πασιά και Χατζηανδρέου, θα πραγματοποιηθεί μια περιήγηση από τον Αντώνη Χατζηκυριάκου στο αρχοντικό Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου, με θέμα την «κρίση στην οθωμανική Κύπρο».

Μαθαίνοντας από την ιστορία

Η περίοδος 1802-1810 ήταν ορόσημο για την ιστορία της Κύπρου: οι Κύπριοι βίωσαν ένα λιμό, μια τετραετή περίοδο εξεγέρσεων, τη φυγή του δραγομάνου στην Κωνσταντινούπολη και την εκτέλεσή του, την κατάρρευση του δανειστικού συστήματος και τη ριζική αναδιοργάνωση των πολιτικών και δημοσιονομικών δομών. Ο Χατζηγεωργάκης Κορνέσιος ήταν στο επίκεντρο αυτής της πολύπλευρης κρίσης, η οποία θα είναι το πλαίσιο για την περιήγηση στο αρχοντικό του.

Το πρότζεκτ

Το «στης Μαρουδιάς» σχεδιάστηκε ως μια ανοιχτή μουσειακή παρέμβαση που ενεργοποιεί το χώρο μέσα από μια σειρά παραστάσεων, εκπαιδευτικών εργαστηρίων και ακαδημαϊκών συζητήσεων, καθώς και μέσα από μεταγενέστερες προσθήκες στην έκθεση. Είναι ένα πρότζεκτ της ομάδας Ρε Αφροδίτη στο πλαίσιο του Διεθνούς Εικαστικού Προγράμματος Σύγχρονης Τέχνης Terra Mediterranea – In Crisis που οργανώνεται από το Δημοτικό Κέντρο Τεχνών Λευκωσίας και το Ίδρυμα Πιερίδη σε συνεργασία με το Τμήμα Αρχαιοτήτων και τελεί υπό την αιγίδα της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ. Η έκθεση εγκαινιάστηκε στις 4 Ιουλίου και θα διαρκέσει μέχρι τις 30 Δεκεμβρίου 2012.

H Μαρουδιά υπήρξε η δεύτερη σύζυγος του Δραγουμάνου Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου [1750-1809], ανηψιά του Αρχιεπισκόπου Χρύσανθου και η κυρά του χώρου στον οποίο φιλοξενείται η έκθεση [κτίστηκε το 1793].

Η έκθεση μπορεί να ιδωθεί ως μια εκπροσώπηση των αόρατων, χαμένων, ξεχασμένων, κορεσμένων και παραφρασμένων «ιστοριών[της]» [herstories], ως μια ανάγνωση των ευαισθησιών της στο κοινωνικό, ηθικό και οπτικό πεδίο.

Στοιχεία που διαγράφησαν όχι μόνο εξαιτίας του ότι δεν αφαιρούν το αρσενικό φύλο, αλλά στη περίπτωση της Μαρουδιάς, και λόγω της εποχής της, μιας περιόδου που απορρίπτεται ως προ-μοντερνιστική, μη-δυτική και φαινομενικά άχρηστη, ίσως, ως παρελθόν του ευρωπαϊκού μας παρόντος.

Οι προκλήσεις παρέμβασης σε έναν τέτοιο χώρο προσφέρουν τις ίδιες τις συγκινήσεις του όλου εγχειρήματος. Σημαντικό είναι επίσης να μην αγνοήσουμε την ειρωνεία αυτής της ενασχόλησης με τη διαφορετικότητα, μέσα σε ένα χώρο που θέτει ερωτήσεις γύρω από ντόπιες, προ-καπιταλιστικές χρήσεις και καταχρήσεις της εξουσίας.

Οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες προσκλήθηκαν να χρησιμοποιήσουν τις εντάσεις που απορρέουν από τον χώρο αυτό για να αμφισβητήσουν παλιούς μύθους και διηγήσεις και να συνθέσουν νέες. Να εξετάσουν πραγματικές και φαντασιακές κρίσεις και να αμφισβητήσουν κάποιες άσχετες υιοθεσίες δυτικών επιχειρημάτων, αποικιακών και μετα-αποικιακών παραδειγμάτων, σχημάτων, παραδόξων και παρανοιών, κοιτάζοντας τον χώρο τόσο στη διάσταση της οικίας όσο και σε αυτή του μουσείου. Να αλληλεπιδράσουν με τις επιπτώσεις του τουρισμού στην κυπριακή κοινωνία, στην παράδοση και στην εθνικότητα και να εργαστούν πάνω αλλά και πέραν του κιτς. Να σχολιάσουν κάποιους κυρίαρχους, επιβαλλόμενους, ανησυχητικούς ή αδειανούς κυπριακούς δυισμούς. Και τέλος να επεξεργαστούν κυπριακές θηλυκότητες ως αρνούμενες, απορριπτέες, εκτεθειμένες, και σχετικές  με τον τρόπο που είναι διαμορφωμένες οι κυπριακές εθνοτικές ταυτότητες και κοινωνικοπολιτικές πραγματικότητες.

Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Χρίστος Αβραάμ, Αντώνης Αντωνίου, Ναταλί Γιαξή, Özge Ertanin, Κατερίνα Ιακωβίδη, Αλάνα Κακογιάννη, Μελίτα Κούτα, Ορέστης Λάμπρου, Λία Λαπίθη, Latiterranean, Sue Martin, Pembe Mentesh, Μαρία Παπαχαραλάμπους, Δέσπω Πασιά, Χάρης Πελαπαϊσσιώτης, Μαίρη Πλάντ, Rozy Sarkis, Βάσω Σεργίου, Έλενα Στυλιανού, Θεοπίστη Στυλιανού-Lambert, Νίκος Φιλίππου, Άλκης Χατζηανδρέου, Γιούλα Χατζηγεωργίου, Μάγια Χατζηγεωργίου, Σοφία Χατζήπαπα-Gee, Χρίστος Χατζηχρίστος, Γιάννης Χριστοφίδης, Δάφνη Χριστοφόρου

Ρε Αφροδίτη

Το Ρε Αφροδίτη (Re Aphrodite) είναι ένα συνεχιζόμενο πρότζεκτ συνεργασίας που διερευνά τις κυπριακές θηλυκότητες ως ιδέες ή μεταφορές που εμπλέκονται σε βαθιά ριζωμένα πολιτικά και κοινωνικά παράδοξα. Η συνεργασία προέκυψε το 2010 μέσα από τα κοινά ερευνητικά ενδιαφέροντα της Χρυσταλλένης Λοϊζίδου και της Ευανθίας Τσελίκα. Το πρόγραμμα συνδυάζει διεπιστημονικές ακαδημαϊκές και εκπαιδευτικές ανησυχίες με καλλιτεχνικές πρακτικές.   (info@reaphrodite.org, http://www.reaphrodite.org)