Δημοσιεύουμε αυτούσια την ομιλία της ηθοποιού Αννίτας Σαντοριναίου το Σάββατο 27 Οκτωβρίου, στην πρώτη παράσταση της θεατρικής «Σαμίας», από την Κεντρική Σκηνή ΘΟΚ.

Η ομιλία της κ. Σαντοριναίου συγκίνησε τους παρευρισκομένους ενώ αποδεικνύει ότι σε τελετές εγκαινίων, ο λόγος πρέπει να δίνεται στους ανθρώπους που πραγματικά έχουν κάτι να πουν και όχι σε όσους είτε κουβαλούν βαρύγδουπους τίτλους ή βρίσκονται ψηλά στα εξουσιαστικά δώματα.

Η ομιλία

«Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας πριν ανακαινιστεί. Εκεί συνάντησα τον ΘΟΚ το '82, σε νοικιασμένο σπίτι. Μετρούσε ήδη 11 χρόνια ζωής ο Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου και είχε ήδη γράψει χρυσές σελίδες ιστορίας του θεάτρου. Μία η σάλα του θεάτρου και μία η αίθουσα των δοκιμών. Και οι πρόβες πότε πάνω στην αίθουσα με τις αυγουλιέρες στο ταβάνι, για καλύτερη ηχητική, και πότε πότε - κάποτε - κάτω στη σκηνή. Γιατί γινόταν πόλεμος για να πετύχουμε ξενοίκιαστη τη σάλα του θεάτρου κάτω.

Κι αν οι ανάγκες ήταν περισσότερες, που πάντα ήταν, εμείς τα μπογαλάκια μας και…

• 
  

  στην παλιά Κρατική Έκθεση, μέσα στο κρύο και τη σκόνη, με τα νερά να πέφτουν στο κεφάλι μας

  
  

• 
  

  στον Κυπροαραβικό Σύνδεσμο

  
  

• 
  

  στο Δημοτικό Μέγαρο Αγίου Δομετίου

  
  

• 
  

  στην νέα Κρατική Έκθεση

  
  


• 
  

  στο Μακάρειο Στάδιο πάνω και κάτω στο υπόγειο, μαζί με τα ποντίκια

  
  


• 
  

  στο Γυμνάσιο του Αρχαγγέλου

  
  


• 
  

   στο Λύκειο της Ακρόπολης

  
  


• 
  

  στο Δημοτικό Θέατρο Στροβόλου

  
  


• 
  

  στο  Δημοτικό Θέατρο Λατσιών

  
  


• 
  

  στις αποθήκες του Τζάμπο

  
  


• 
  

  στη Νέα σκηνή του ΘΟΚ

  
  


• 
  

  στις αίθουσες κατηχητικών του Αγίου Λουκά

  
  

και αλλού και αλλού…

Και μετά την ανακαίνιση, στο  Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας πάλι, που λίγο έλειψε να πέσει ο ουρανός στο κεφάλι μας, δηλαδή η στέγη.

Θόρυβος, σκόνη, βρώμα, έλλειψη οξυγόνου, κρύο, βροχή, ποντίκια, ζέστη ανυπόφορη. Και πραξικόπημα και εισβολή και κατοχή.

Αυτές ήταν οι συνθήκες κάτω από τις οποίες έφτιαχναν θέατρο στρατιές ολόκληρες ανθρώπων του θεάτρου. Με οδηγητές τον θεατράνθρωπο και, επιτρέψτε μου την έκφραση, τον εραστή του θεάτρου Εύη Γαβριηλίδη και τον πρωτοπόρο και ανατρεπτικό, τον Νίκο Χαραλάμπους, χάραξαν δρόμους τέτοιους για το θέατρο, μαζί και με τον Ούβε Χάους, που χαρακτήκαν ανεξίτηλα στων θεατών τις συνειδήσεις και οδηγήσανε τον θίασο έξω από τα σύνορα της Κύπρου και τη φήμη του τη διαδώσανε σαν έναν από τους σημαντικότερους ελληνόφωνους θιάσους.

Κάποιοι φύγανε απ' τη ζωή κι απ' το θέατρο πρόσφυγες, χωρίς θέατρο: ο Βλαδίμηρος, ο Θάνος ο Πεττεμερίδης, ο κος Μούστρας και ο Φαίδρος ο Στασίνος, ο Φιλής ο Καραβιώτης, η Μόνικα, ο Μαραγκός, ο Τάκης Σταυρινίδης, ο Λέανδρος, ο Άνδρος Κρητικός και ο Τάσος ο Αναστασίου. Κι άλλοι, κι άλλοι…

Και από κοντά ο δράκος ο Διευθυντής Σκηνής ο κος Καλλής, που έβαλε πρόστιμο στη Φλωρεντία του γιατί ο ίδιος την έφερε στο θέατρο με καθυστέρηση, ο τότε αρχηγός του τεχνικού προσωπικού, ο μάστρε Λοΐζος Χριστοδούλου, ο Κλεόπας, η Ροδούλα με τον Πυγμαλή, ο κος Χρίστος στην καντίνα και η Ευγενία η αμπιγιέζ που πρόσφερε μεγάλη υπηρεσία στους ηθοποιούς και μεγάλη οικονομία στο κράτος μιας και σκοτώθηκε τη μέρα της αφυπηρέτησής της στας Αθήνας.

Κάποιοι συνταξιοδοτήθηκαν ή φύγανε πρόσφυγες, ενοικιαστές: ο Ρογήρος κι ο Μιχάλης Πυρκολής, ο Γρηγόρης κι η Αγγέλα, ο Νικολάκης, η Ηρώ και η Αντρούλα, ο Μάικ, η Γιωργούλα, Μαραθεύτης, Καραφώτης, Σπύρος ο αποθηκάριος και Σπύρος ο Αρότης, Σουζάννα το χρυσό ψαλίδι και ο μάστρε Μιχάλης Μάρκου.

Περάσαν άστεγοι τρεις διευθυντές: ο Εύης, ο Παρτζίλης και ο Σιοπαχάς ο Χρίστος. Άστεγοι κι ενοικιαστές φύγανε και οι πρωτομάστορες: Τζένη και Δέσποινα, Έλλη και Φλωρεντία, Λένια και Άλκηστη, Ιωάννα και Μαρία, Πίτσα, Πατρίτσια, Ανδριανή, Αντρούλα, Μήδεια και άλλες. Ο Νίκος, ο Στέλιος, ο Λαλάκης, ο Σιαφκάλης, ο Σπύρος και ο Ευτύχιος, ο Κώστας κι ο Νεόφυτος, ο Βήχας, ο Ανδρέας Βασιλείου και ο Χρύσανθος, ο Λύρας, ο Κατσαρής και ο Μουστάκας, ο Λούρας και ο Μουαΐμης. Κι άλλοι κι άλλοι…

Αφού σπείρανε άφθονη σπορά θεάτρου κι αφήσαν νέο αίμα πίσω τους: τη Λέα τη Μαλένη, τη Χριστίνα και την Κύνθια Παυλίδου, τη Μαριάννα Καυκαρίδου, την Ερμίνα Κυριαζή, τη Νιόβη Χαραλάμπους, την Κατερίνα Λούρα, τον Τόνυ Δημητρίου, τη Μαριάννα τη δικιά μας και τη Νικολίνα Μουαΐμη. Τον Χάρη Καυκαρίδη, τη Μαρίζα την Παρτζίλη, τον Γιώργο της Σουζάννας και τον Παπαγεωργίου τον Γιώργο, τον τωρινό διευθυντή. Κι άλλους κι άλλους… Κι ας λέγανε Ηρώδη τον πρώτο διευθυντή του ΘΟΚ, τον Εύη Γαβριηλίδη, τον επονομαζόμενο και πατριάρχη.

Χάρη στις καταθέσεις όλων και στις προσπάθειες πολλών στεγάστηκε το όνειρο. Ο θίασος του ΘΟΚ έχει δική του στέγη πια.

Και το χρωστάει ασφαλώς και στο πείσμα , το ξενύχτι και την εργασιομανία του Βαρνάβα του Κυριαζή. Ενός ηθοποιού που από τις τάξεις μας πέρασε στην πλευρά της διεύθυνσης και πήρε τον κόπο, την ευθύνη και τον κίνδυνο. Κι έτσι βρισκόμαστε εδώ απόψε, στο ιδιόκτητο σπίτι του Κρατικού Θεάτρου.

Πέρυσι καλοκαιράκι μετακόμισε εδώ το διοικητικό. Πέρυσι περίπου τέτοια εποχή, στο σχεδόν γιαπί ακόμα σπίτι, δώσανε την πρώτη ανάσα θεάτρου, πρωτοπάτησαν και περπατήσανε μαζί με το κοινό από τα υπόγεια σπλάχνα του μέχρι τα φτερωτά μπαλκόνια του οι νέοι εργάτες του θεάτρου, η νέα γενιά, με τη Διαβολιάδα.

Σήμερα, πέρα από δυσκολίες, μεμψιμοιρίες, λάθη, πιθανά, έχουμε πια ένα κεραμίδι πάνω απ' το κεφάλι μας. Έχουμε πια το θέατρό μας. Το δικό σας θέατρο. Σε δύσκολους καιρούς το αποκτήσαμε. Καιρούς ενός άλλου πολέμου. Θύματα, οι αρχές, οι αξίες, οι ιδέες, η ανθρώπινη υπόσταση.

Καθώς πατάμε στα γυαλιστερά πατώματά του, καθώς καθρεφτιζόμαστε στις τεραστίων διαστάσεων τζαμαρίες του, καθώς έχουμε καμαρίνια και σκηνές και αίθουσες δοκιμών, γραφεία φωτεινά, μηχανική τελειότητα, ας μην ξεχάσουμε ποτέ, ας το θυμόμαστε κάθε μέρα, όλοι μας, καλλιτεχνικό και τεχνικό και διοικητικό προσωπικό και διευθυντές και διοικητικά συμβούλια και καλλιτεχνικές επιτροπές.

Να κάνουμε χοή ψυχής, να χύνουμε ιδρώτα αγάπης για το θέατρο, να καταθέτουμε αγωνία ιαματική για το κοινό, την κοινωνία, για τον άνθρωπο».

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ©ΘΟΚ | ΧΡΙΣΤΟΣ ΘΕΟΔΩΡΙΔΗΣ