Γράφει η Ρένα Χόπλαρου

Ο Μιχάλης Βρυωνίδης εξέδωσε πρόσφατα ένα βιβλιαράκι με «Αστικές και άλλες αδέσποτες ιστορίες». Πρόκειται για 77 λακωνικές και αυτόνομες ιστορίες της καθημερινής ζωής, κάτι σαν ημερολόγια του δρόμου, της πολυκατοικίας, της γειτονιάς, του μπαρ, της παιδικής μας ηλικίας, ενός παλαιού, αξεπέραστου έρωτα, ενός τυχαίου διαλόγου στη στάση του λεωφορείου ή της αίσθησης που αφήνει ένας πρωϊνός καφές στο μπαλκόνι μετά από hangover. Η αφήγηση ναι μεν λειτουργεί ελλειπτικά, ναι μεν περιγράφει κοινωνικές καταστάσεις ή απλές σκηνές με σύντομο τρόπο, στο τέλος όμως, όλες οι μικρές ιστορίες ενώνονται και γίνονται μία μεγάλη ιστορία που θα μπορούσε να είναι η «άλλη», η «ανεπίσημη», καθημερινή, μικρή ιστορία της πόλης που ζούμε. Δεν εννοώ της Λευκωσίας ή μιας άλλης πόλης της Κύπρου. Οποιουδήποτε αστικού τοπίου.

Μ’ αυτά και μ’ αυτά, μην περιμένεις να διαβάσεις άλλη μια τυπική και βαρετή αυτοαναφορική αφήγηση. Οι ιστορίες του βιβλίου είναι αντισυμβατικές. Ευτυχώς χωρίς να είναι φωναχτά αντικομφορμιστικές ή διδακτικές. Θα έλεγα πως το ύφος του θυμίζει τον τρόπο που κοιτάζει ένας παρατηρητικός και λίγο ζαβός (με την καλή έννοια) έφηβος τον κόσμο: από μεγάλη απόσταση και ταυτόχρονα από πολύ κοντά, λες και έχει πιει παραισθησιογόνες ουσίες ή αλκοόλ για πρώτη φορά. Η ματιά μας προφανώς αλλάζει καθώς μεγαλώνουμε. Οι εμπειρίες μας αλλάζουν την οπτική μας και περιορίζουν τον χρόνο που αφιερώνουμε σε μικρές, καθημερινές στιγμές. Είναι ωραία κάποιος να ζουμάρει σε μια φάση, να την κάνει ευδιάκριτη για εμάς και την ίδια στιγμή να μας γεμίζει ομορφιά, ηρεμία και ελευθερία.

Από φιλμ μου θύμισε τα «Στιγμιότυπα» του Ρόμπερτ Όλτμαν. Από λογοτεχνία φέρνει κάτι στο ύφος και τον ρυθμό της γραφής της γενιάς των μπιτ. Χωρίς όμως να σε βουτάει από τον λαιμό για να σε πνίξει όπως έκαναν οι αγαπημένοι μπίτνικς. Διαβάζεται εύκολα και γρήγορα ακόμα και μετά από μια κουραστική μέρα. Κατά προτίμηση στο μπαλκόνι της πολυκατοικίας σας με αλκοόλ.

Μου άρεσαν ιδιαίτερα οι ιστορίες «Της φωτιάς τα τραγούδια», «Ο γείτος», «Ο κήπος», «Τι κοιτάς;», «Το κακό» και βεβαίως η «Νέκρα» με το υπέροχα αναπάντεχο τέλος που έχει. Μας την έφερε «η ηλικιωμένη κυρία», η οποία «ακολουθεί πάντα την ίδια διαδρομή, μέχρι το περίπτερο» και την ξαναβλέπουμε στην επιστροφή, «να κρατά την εφημερίδα της». Αμ δε! «Κάπως έτσι θα είναι και στον παράδεισο. Ήσυχα. Δεν θα υπάρχει κανείς».

+ Η πρώτη παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει την Πέμπτη 24 Οκτωβρίου στις 19:20 στο Φυτώριο Εικαστικής Καλλιέργειας στον Δημοτικό Κήπο. Για το βιβλίο θα μιλήσουν η Μαριάννα Γαλίδη, ραδιοφωνική παραγωγός και ο Σταύρος Λαμπράκης, ποιητής.