Γράφει η Μάρω Σκορδή Μουσικός, πρώην ΕΜΕ της Μουσικής και ΠΛΕ, Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού / Ερευνήτρια της ζωής και του έργου του Γιάγκου Μιχαηλίδη

Διάβασα με πολύ ενδιαφέρον το πιο πάνω βιβλίο και έμαθα πολλές σημαντικές λεπτομέρειες για τον Γιώργο Κοτσώνη, για τον χαρακτήρα του και το σημαντικό του έργο. Οι δύο συγγραφείς έγραψαν με πολλή ζωντάνια και αμεσότητα τα κείμενα του βιβλίου, το οποίο εμπλούτισαν με πολλές φωτογραφίες και συνεντεύξεις. Είναι φανερή η σκληρή δουλειά που έκαμαν με αγάπη και θαυμασμό, ώστε να έχουμε σήμερα στα χέρια μας ένα τιμητικό αφιέρωμα για τον Γιώργο Κοτσώνη. Πραγματικά πιστεύω πως αξίζει τον κόπο να το διαβάσει κανείς.

Με έκπληξη όμως ανακάλυψα στη σελίδα 11 του βιβλίου πως ο Γιώργος Κοτσώνης «ίδρυσε με τη βοήθεια άλλων συνεργατών του στο ΡΙΚ την Συμφωνική Ορχήστρα του ΡΙΚ ώστε να γίνει δυνατή η συμφωνική παρουσίαση του μελοποιημένου έργου του «Άσμα Ηρωικό και Πένθιμο για τον χαμένο Ανθυπολοχαγό της Αλβανίας». Αυτό δεν είναι ακριβές. (1) Το «Άσμα Ηρωικό και Πένθιμο» παρουσιάστηκε στις 27.10.1966 στη Λευκωσία, στο θέατρο Ντιάνα 4 και στις 31.10.1966 στη Λεμεσό, στο Θέατρο «Ριάλτο» με συντελεστές συνεργάτες του ΡΙΚ. Η ορχήστρα δε, ήταν επανδρωμένη με στελέχη της Φιλαρμονικής της Αστυνομίας καθώς και με επαγγελματίες και ερασιτέχνες εκτελεστές από την Λευκωσία και από άλλες πόλεις (Τσίτσαρος: «Ο χαμένος ανθυπολοχαγός» (Κριτικά Σημειώματα), εφημ. «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ», 1.11.1966, σελ.3). Πουθενά δεν υπάρχει αναφορά για «Συμφωνική Ορχήστρα του ΡΙΚ, στο δε πρόγραμμα της εκδήλωσης δεν υπάρχει καμιά αναφορά για ορχήστρα. (2) Στην πραγματικότητα τη Συμφωνική Ορχήστρα του Ρ.Ι.Κ. ίδρυσε το 1967 ο Γιάγκος Μιχαηλίδης με τον τότε Γενικό Διευθυντή του ΡΙΚ Ανδρέα Χριστοφίδη. Η περίοδος 1960-1970 ήταν μια περίοδος καινοτομιών και βελτιώσεων στα προγράμματα του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος. Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου ήταν ο Φρίξος Πετρίδης ο οποίος κατά τη θητεία του στο Δ.Σ. (1960-1970) προώθησε καινοτομίες και βελτιώσεις στα προγράμματα του Ρ.Ι.Κ. Την ίδια χρονιά, το 1960, ο Γιάγκος Μιχαηλίδης διορίστηκε Σύμβουλος του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου για τα μουσικά θέματα. Με Διευθυντή των Ελληνικών Προγραμμάτων και λίγο αργότερα Γενικό Διευθυντή του ΡΙΚ τον Ανδρέα Χριστοφίδη (1967-1983), οι καινοτομίες έφτασαν σε ένα αποκορύφωμα το 1967, με ένα νέο πενταετές σχέδιο αναπτύξεως, νέες εκπομπές, και επέκταση της Εκπαιδευτικής Τηλεόρασης. Το Φεβρουάριο του 1967 ιδρύθηκε η Συμφωνική Ορχήστρα του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου έπειτα από την επιμονή του μουσικού Γιάγκου Μιχαηλίδη και του τότε Διευθυντή των Ελληνικών Προγραμμάτων Ανδρέα Χριστοφίδη. Η ορχήστρα αποτελείτο ως επί το πλείστον, από εκτελεστές της ορχήστρας του Μουσικού Συλλόγου «Μότσαρτ» την οποία είχε ιδρύσει και διευθύνει από το 1938 μέχρι το 1963 ο Γιάγκος Μιχαηλίδης. (3) Σε όλα τα προγράμματα των συναυλιών της Συμφωνικής και της Ορχήστρας Εγχόρδων του ΡΙΚ (1968-1972) μαέστρος φαίνεται να είναι ο Γιάγκος Μιχαηλίδης. Εξαίρεση έχει το πρόγραμμα της πρώτης συναυλίας της νεοσύστατης Συμφωνικής Ορχήστρας ΡΙΚ (1.4.1967) το οποίο διεύθυναν από μισό ο Γ. Μιχαηλίδης και ο Γ. Κοτσώνης. Όμως το «Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο Ανθυπολοχαγό της Αλβανίας» του Γ. Κοτσώνη δεν παρουσιάζεται σε κανένα από τα προγράμματα. (4) Όσοι εργάζονταν στο Μουσικό Τμήμα την περίοδο 1967 -1970 θυμούνται πως την ορχήστρα ίδρυσε ο Γιάγκος Μιχαηλίδης με τον Αντρέα Χριστοφίδη. Αυτό αναφέρει και ο κ. Σταύρος Παπαντωνίου στην τηλεοπτική του συνέντευξη για τη Συμφωνική Ορχήστρα και Ορχήστρα Εγχόρδων του ΡΙΚ στο πρόγραμμα «Χρονογράφημα» (μετάδοση: ΡΙΚ1, 1.1.2023 και αργότερα ΡΙΚ2). Ο κ. Σταύρος Παπαντωνίου υπήρξε λειτουργός στο Μουσικό Τμήμα του ΡΙΚ (1968-2006) και μέλος όλων των ορχηστρών που δημιούργησε ο Γιάγκος Μιχαηλίδης από το 1959-1971.

Πιστεύω πως το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα πρέπει να γνωστοποιήσει με διάφορους τρόπους την πραγματικότητα για την ίδρυση των ορχηστρών του ΡΙΚ ώστε να αποδοθεί δικαιοσύνη αναφορικά με το όνομα του Γιάγκου Μιχαηλίδη. Ο Γιάγκος Μιχαηλίδης αδικήθηκε σε μεγάλο βαθμό όταν ζούσε, αλλά αδικήθηκε και μετά τον θάνατό του (π.χ. όταν σβήστηκαν σχεδόν όλες οι ταινίες των συναυλιών που διεύθυνε, οι οποίες περιλάμβαναν και δικά του έργα). Θα ήταν σωστό κατά την γνώμη μου να μην αδικηθεί ακόμα μια φορά σήμερα, τον 21ο αιώνα, 119 χρόνια από τη γέννησή του.

(Πηγές: Τσίτσαρου: «Ο χαμένος ανθυπολοχαγός» (Κριτικά Σημειώματα), εφημ. «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ», 1.11.1966, σελ.3 · Φάνου Κωνσταντινίδη «Το ΡΙΚ αναδιοργανούται. Ενδιαφέρουσες δηλώσεις του κ. Α. Χριστοφίδη εις την ‘Μάχην’» εφημ. «Η ΜΑΧΗ», 1 Απρ. 1967, σ.1 · Κώστα Σερέζη «Η μόνη στην Κύπρο Ορχήστρα», Εφημ. «Ο ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ», 29 Μαΐου 1968, σ.3 · Μ. Περδίου «Ωραίες Καλλιτεχνικές Εκδηλώσεις: Η συναυλία της συμφωνικής ορχήστρας του ΡΙΚ στο Δημοτικό Θέατρο», εφημ. «ΧΑΡΑΥΓΗ», 8 Φεβρουαρίου 1968, σ.4 · Προγράμματα Συναυλιών της Συμφωνικής Ορχήστρας και Ορχήστρας Εγχόρδων ΡΙΚ (1967-1972) · «Προσωπικές Συνεντεύξεις»).