Στις 10 Σεπτεμβρίου στον χώρο στάθμευσης πίσω από το κτίριο του Θεάτρου Ριάλτο ανέβηκε η πρώτη παράσταση μετά τα περιοριστικά μέτρα που έφερε η πανδημία. Το έργο Man on the Roof, πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος Flashart@Rialto και σκηνοθετησε ο Achim Wieland και Sakari Laurila με δραματουργία του Achim Wieland και Μάριου Ιωάννου ο οποίος πρωταγωνιστούσε μαζί με δεκαοκτώ άλλους συντελεστές. Ένας κινηματογραφιστής και ένας ηθοποιός μπαίνουν μέσα στο κλειστό Ριάλτο για να κινηματογραφήσουν τον «Οιδίποδα Τύραννο» που ανεβαίνει διαιδικτυακά αναγκαστικά. Η σιωπή του θεάτρου όμως ανατρέπεται από τα πνεύματα που κατοικούν εκεί. Τα πνεύματα που κατοικούν τα θεατρικά έργα, τα τραγούδια, τις παραστάσεις των χορευτών, τις άριες της όπερας. Κατοικούν στο θέατρο και περιμένουν την επιστροφή της απαγορευμένης ζωής. Στην πορεία ο ηθοποιός που αρχικά ήθελα να γίνει η παράσταση διαδικτυακά αλλάζει γνώμη και καταλήγει στην στέγη για να συναντήσει ως άνθρωπος τον άνθρωπο. Το κοινό παρακολουθούσε τα όσα διαδραματίζονταν στον εσωτερικό χώρο του θεάτρου μέσω μιας ζωντανής αναμετάδοσης που προβάλοταν σε ένα τοίχο στον χώρο στάθμευσης πίσω από το κτίριο.

Μιλήσαμε με τον Achim Wieland και Μάριο Ιωάννου για την εμπειρία του έργου

Πώς προέκυψε η ιδέα για την παράσταση;

A.W:Μία από τις κύριες ιδέες, που προέκυψε εν μέσω καραντίνας ήταν αυτή η ιδέα του άδειου θέατρου. Όταν φεύγει ο κόσμος μετά από μια παράσταση, αμέσως πριν μια γενική πρόβα ή πριν την πρεμιέρα.Πάντα μου άρεσε το συναίσθημα που αφήνει, υπάρχει κάτι όμορφο αλλά και παράξενο σε αυτό.Εκείνη την περίοδο είχα παρακολουθήσει την πρώτη συναυλία της Φιλαρμονικής Oρχήστρας του Βερολίνου μετά το lockdown, που πραγματοποιήθηκε την 1η Μαΐου χωρίς κοινό.Υπήρχε κάτι απίστευτο σε αυτό, το ότι ήταν παρόν μόνο οι τηλεοπτικές κάμερες, χωρίς ακροατήριο, και στο τέλος ο μαέστρος γύρισε και υποκλίθηκε σε ένα κενό θέατρο.Κατα τη διάρκεια της καραντίνας, σκεφτόμασταν το μέλλον του θεάτρου, παράλληλα είχαμε δουλέψει και την παράσταση Tea Ceremony. Τότε η πρόταση του Ριάλτο ήρθε και έπειτα η ιδέα του τι να κάνουμε με ένα άδειο θέατρο έγινε ο υποκινητής.

Μ.Ι:Είχα παρακολουθήσει μια διαδικτυακή συζήτηση μεταξύ του ηθοποιού Θανάση Παπαγεωργίου, ενός δημοσιογράφου και άλλων με θέμα τους ανθρώπους του θεάτρου. Συζητούσαν τι θα συμβεί, ότι το θέατρο δεν θα πεθάνει ποτέ .Ο Παπαγεωργίου ήταν τόσο ήρεμος για το όλο θέμα.Ο δημοσιογράφος έλεγε ότι ίσως να πρέπει να βρεθούν άλλοι τρόποι υψηλής τεχνολογίας για να κάνεις θέατρο για παράδειγμα ίσως να εμφυτεύουν την παράσταση με ένα μικροτσίπ, ή να ανεβαίνει μέσω του κινητού ... Προέκυψαν όλα αυτά τα σενάρια και για το τι θα συμβεί στην ανθρώπινη φυλή και σκέφτηκα ας μιλήσουμε  για αυτό. Και προέκυψε η ιδέα της μάστιγας του Οιδίποδα και ο Άμλετ, η ιδέα των πνευμάτων που κατοικούν σε ένα θέατρο και το στοιχειώνουν και αυτό που θέλαμε να πούμε στον κόσμο είναι ότι δεν θα παραιτηθούμε και θα παραδοθούμε στην τεχνολογία.

A.W:Η ιδέα του κενού θεάτρου προέκυψε από μια πιο συναισθηματική και ποιητική οπτική, αλλά  εννοιολογικά αυτό που θέλουμε να πούμε είναι ότι , μιλώντας για τον περιορισμό και την πανδημία ως κάτι που μας χωρίζει είναι ότι το ιός είναι ένα από τα πολλά πράγματα που απομακρύνουν τους ανθρώπους, αλλά η διαδικασία αυτής της αποστασιοποίησης ή της μη εκτίμησης ο ένας τον άλλον έχει ξεκινήσει πολύ νωρίτερα.Ότι αυτό που συμβαίνει τώρα είναι ένα ακόμη μικρό βήμα που μας αποστασιοποιεί ακόμα περισσότερο. Τι μας αποστασιοποιεί; Πότε θα έρθουμε ξανά πιο κοντά; Πόση προσπάθεια καταβάλλουμε για να συνδεθούμε με τον άλλο; Μπορούμε να συνδεθούμε μέσω μιας οθόνης ή όχι; και, φυσικά, οι σύγχρονες μάστιγες που έρχονται με τη μοναξιά, τη στέρηση της ενσυναίσθησης και της σύνδεσης.



Πώς ήταν η εμπειρία της παράστασης;

Μ.Ι: Δεν ένιωσα μοναξιά επειδή ήταν σαν να φτιάχνεις μια ταινία. Όταν φτιάχνεις μια ταινία, νιώθεις ότι το μέσο είναι διαφορετικό, ξέρεις ότι το προϊόν φτάνει ή θα φτάσει στο κοινό και σε αυτό ήμουν μαζί με άλλα 18 άτομα, οπότε το ένιωθα σαν μια γιορτή. Η διαφορά ήταν όταν έκανα τις διαδικτυακές παραστάσεις από το δωμάτιό μου, η οποία βασίστηκε στην ιδέα της παράστασης Tea Ceremony για ένα άτομο για μία ώρα. Ήταν περίεργο και μοναχικό. Έβαλα το μακιγιάζ στο μπάνιο μου και ετοιμαζόμουν και ο θεατής θα εμφανιζόταν σε έναν τοίχο και θα έπαιζα για το χειροκρότημα ενός ατόμου. Κάποιες μέρες ένιωθα ότι υπήρχε σύνδεση, αλλά αυτό που έλειπε ήταν και οι πέντε αισθήσεις, μαζί η μυρωδιά, η ενέργεια, ο ήχος της αναπνοής .Σκεφτόμουνα αυτό δεν μπορεί να είναι η ζωή μου! Δεν υπήρχε τίποτα από αυτό το συναίσθημα ενέργειας που έρχεται προς τον ηθοποιό όταν βρίσκεται στη σκηνή. Μιλώντας για την αναγκαιότητα του θεάτρου, πιστεύουμε ότι όταν κάνουμε θέατρο λαμβάνουμε και δίνουμε μια αόρατη δύναμη;. Αν όχι τότε μπορούμε απλά να συνεχίσουμε το θέατρο διαδικτυακά.

Αυτή τη φορά όταν ανέβηκα στην οροφή και ζήτησα από τους ανθρώπους να μιλήσουν και άκουσα τις φωνές τους από όλη αυτή την απόσταση ... ήταν αυτή η φωνή που ήρθε ΜΠΑΜ! «Οιδίποδα, Οιδίποδα».Τους ένιωσα ακόμα κι αν ήταν είκοσι μέτρα μακριά αλλά τουλάχιστον ήμασταν κάτω από τον ίδιο ουρανό, στον ίδιο χρόνο και τόπο.

A.W: Ήταν επίσης μέρος της μεγάλης ερώτησης που είχαμε.Στο τέλος δεν ήμασταν ποτέ σίγουροι αν θα ήταν πιο οικείο να παρακολουθούμε κάτι σε μια μεγάλη οθόνη έναντι της μικρής κουκκίδας στην πραγματικότητα, έτσι αυτή η ιδέα της απόστασης είναι καταπληκτική! Παρόλο που παρακολουθείς την παράσταση σε μια οθόνη λίγα μέτρα απέναντί σου και ξέρεις ότι οι συντελεστές βρίσκονται πίσω από τον τοίχο, υπήρχε η αίσθηση μιας μεγαλύτερης απόστασης απ᾽ ό, τι όταν ο πρωταγωνιστής εμφανίστηκε ζωντανά είκοσι μέτρα ψηλά στην άκρη της στέγης, αλλά το να ακούς τη φωνή και το να γνωρίζεις ότι το άτομο βρίσκεται εκεί σε "πρόσβαση" είναι ακόμα πιο ισχυρό από το να βλέπεις μια εικόνα.Δεν έλαβα τα τυπικά συγχαρητήρια, ή τις συνήθεις κάπως επιτηδευμένες αντιδράσεις.





Πώς ήταν η αντίδραση του κοινού μετά την παράσταση;

A.W:Η ανταπόκριση αυτή τη φορά ήταν πιο αυθόρμητη, ένιωσα ότι ανυπομονούσαν να επικοινωνήσουν πόσο τους άρεσε και να πουν ευχαριστώ. Το έβλεπα στα μάτια τους, ήταν πολύ χαρούμενοι επίσης εν μέρει επειδή ήταν η πρώτη παράσταση στο Ριάλτο μετά από τόσο καιρό.

Μ.Ι: Για μένα ήταν σαν μια επανένωση μια γιορτή, μια υπόσχεση ...Είμαστε επιτέλους όλοι μαζί κάτι που δεν ήταν δεδομένο μερικούς μήνες πριν. Η αντίδραση του κοινού ένιωσα ήταν η συνειδητοποίηση της αξίας και της πολυτιμότητας του θεάτρου. Ένιωσα ότι το κοινό ήταν τεράστιο γιατί δεν ήταν δεδομένο πλέον και ένιωσα μεγάλη συγκίνηση από το κοινό.

A.W:Εκεί κάτω από τα αστέρια 20 μέτρα πάνω από το κοινό, ο άθρωπος στη στέγη είχε κάτι να μοιραστεί το οποίο δεν μπορεί να ειπωθεί μέσω καμίας ψηφιακής εικόνας και απλώς ήθελα να το επισημάνω γιατί μέρος αυτής της ζωντάνιας είναι επίσης επειδή μοιράστηκε μια αλήθεια. Η ψηφιακή εικόνα είναι μερικές φορές κατασκευασμένη αλλά η ζωντανή έχει κάτι πολύτιμο και αληθινό.