Εδώ και μέρες, σήμερα πιο πολύ, σκεφτόμουν τη δουλειά της Jennifer Packer. Άτομα, γνωστοί, γνωστές, που έχουν καιρό να σε δουν, θα σχολιάσουν, »Επάστυνες!» ή, αυτό που μέσα τους, «Επάσιυνεν!».

Με είντα ωραία που ππέφτει πάνω σου το ρούχο τούτο που φορείς, με είντα λόης ζαλίζουνται τα μαλλιά σου άμα τα έσιεις κάτω, με αν αλλάζει θέση το φεγγάρι όπως περπατείς, με αν στην πούγκα σου έσεις τζι’ αναγιώννεις έναν σιελιονούι που έππεσεν που τον δοκό, με αν εζιείς σε σπίτι με δοκούς τζιαι τις νύχτες που βρέσιει πριν να ππέσεις φκαίνεις ψηλά να φωλιάσεις με κόννον όπου εράισεν η γη αυλάτζιν, με αν έν' καλά τζιείνος ο σιύλλος σου που είσιε μόλυνση στο πόδι, αν έγιανεν ή αν τελικά έπρεπε να ακρωτηριαστεί, με αν η λεμονιά σου έκαμεν λεμόνια, με αν εβλαστήσαν οι λουβανούες που άρκησες να φυτέψεις, με αν εξανάρτεν η αρρώστεια, με αν ακούεις τζι’ εσύ τις πρώτες ώρες μετά τα μεσάνυχτα τα σιαχίνια.

«Επάστυνες!» ή, αυτό που μέσα τους, «Επάσιυνεν!»

Σαν να επιμετρείται η μάζα ενός guinea pig από επιμετρητές μάζας guinea pigs.

Σχολιάζει για τη δουλειά της η Jennifer Packer, ειδικά για το πώς η ίδια ως ζωγράφος αλλάζει και επαναπλαισιώνει τους παραδοσιακούς όρους των εικαστικών συμβολαίων για την απεικόνιση Μαύρων σε πορτρέτα και για νεκρές φύσεις: «Η κλίση μου στη ζωή, ειδικά να ζωγραφίζω όπως όταν τα θωρώ μπροστά μου (‘from life’), είναι εντελώς πολιτική. Ανήκουμε εδώ. Μας αξίζει να βλεπόμαστε και να αναγνωριζόμαστε σε πραγματικό χρόνο. Μας αξίζει να ακουγόμαστε και να απεικονιζόμαστε με αναίσχυντη, χωρίς ντροπή, γενναιοδωρία και ακρίβεια.»

Τα μικρά παιδιά διαβάζουν από ένα βιβλίο με απλές λέξεις και προτάσεις.

(Το σκηνικό είναι δανεικό. Jamaika Kincaid, At the bottom of the river. «Σε σένα που είσαι κι εσύ από νησί», μου έγραψε αφιέρωση στο βιβλίο της που πήρα στο poetry reading. Είμαι κι εγώ από νησί. Δικαιούμαι. Κράτησα το σκηνικό απ΄ το Wingless, άλλαξα τους ηθοποιούς.)

«Έλα Λόλα ένα μήλο. Έλα Μίμη ένα τόπι.»

Θα μπορούσε να ’ταν χαρούμενη, ξέγνοιαστη, να φορεί μια φουστίστα σαν τα ευζωνάκια από το μάθημα «H Παρέλαση», έστω να καμαρώνει που έμαθε όλα τα γράμματα μέχρι τα Χριστούγεννα.

Δεν γελά.

«H γάτα έφαγε το ψάρι.»

«Λόλα! Έσπασες την κανάτα. Χύθηκε το γάλα.»

Δεν καμαρώνει. Καμαρώνει ο Μίμης που πήρε Άριστα! στο εξώφυλλο. Εκείνη κρατά αγκαλιά τον Μίμη που κρατάει το Aλφαβητάρι.

Καθαρίζει το γάλα που χύθηκε όταν έπεσε η κανάτα, μαζεύει τα γυαλιά απ’ τη σπασμένη γυάλα. Θυμάται τον Γκιώνη. Είχε τη χαρά να κάνει τη γνωριμία του μετά από χρόνια, όπως λέμε στα μεταφρασμένα από καθρέφτη αγγλικά, κάπου σ’ ένα δάσος στην Ελλάδα. Γκιο-γκιο, ακουγόταν. Τι είναι αυτό; ρώτησε. Ο γκιώνης, της απάντησαν. Ο Γκιώνης ζει στο δάσος (Αυτό ήταν μια επεξήγηση. Οι ιθαγενείς μαθαίνουν διότι κάποιοι πρέπει να διδάσκουν). Είναι πουλί ο Γκιώνης; ρώτησε. Ο γκιώνης είναι η κουκουβάγια, της απάντησαν.

Νόμιζε ότι ο Γκιώνης είναι μικρό τέρας, όπως ο Δεκατρής, λίγο πιο μικρός, ότι τον έκλεισαν κι αυτόν σ’ ένα σεντούτζι μετά που εφύαν οι Εγγλέζοι.

Μικρή ανόητη, μην ανησυχείς, κι εσύ θα παντρευτείς. Θυμάσαι τι σου είπε η νούνα σου εκείνο το καλοκαίρι που ήρθαν όπως κάθε καλοκαίρι από τη Λευκωσία ο τατάς σου, η νούνα σου, και τα παιδιά τους που πήγαιναν στο English School να κάνουν μπάνια και να φάνε φρέσκο χαλλούμι που έκαμνε η Τζιοβάνναινα η γεναίκα του Τζιοβάννη, τρεις λίρες η οκκά, ήταν το μισό μεροκάματο του παππού σου. Σε έστησε σε ένα σκαλί, σου χάιδεψε τα μαλλιά να μακρύνουν και να φαίνονται πιο μακριά, να σάσεις λλίον, τα παιδιά όταν τα χαϊδεύεις νιώθουν εξάρτηση επειδή θέλουν να ’ναι όμορφα για να σ’ αρέσουν και τότε, ακρώννουνται τότε. «Επάσιυνες», σου είπε, «και δεν θα θέλει κανένας να σε παντρευτεί όταν μεγαλώσεις.» Έχασες τον κόσμο κάτω από τα πόδια σου διότι εκείνη τη μέρα φόρεσες ένα κολιέ που έφτιαξες μόνη σου με τριγωνικές λωρίδες χαρτί που έκοψες τις σελίδες από ένα Ρομάντζο που πέταξε ο θείος σου ο Κωστάκης που είχε κατάστημα και έπαιρνε το Ρομάντζο να διαβάζουν οι πελάτισσες όταν περίμεναν στη σειρά να πάρουν βελόνια της μηχανής.

Το κολιέ ήταν πανέμορφο. Τύλιξες την κάθε λωρίδα ροδέλα αφού άπλωσες στο εσωτερικό της άσπρη γόμα του ξύλου, έγιναν σαν μακρουλές χάντρες, κι όταν στέγνωσαν τις πέρασες από κλωστή με βελόνι, όπως ακριβώς έλεγαν οι οδηγίες στο θερινό τεύχος της Παιδικής Χαράς.

Επίσης, να μεν πιάνεις τους κάττους. Αυτό σου το ’πε η θεία σου από την Αφρική την ίδια μέρα. Θα καταπιείς τις τρίσιες, θα πάνε στις σάλπιγγές σου, θα φράξουν, και δεν θα κάμνεις παιδιά.

Πονάς άμα μαθαίνεις για σάλπιγγες πριν μάθεις για τον Γκιώνη όταν είσαι δέκα χρονών; Εξαρτάται. Αν έχεις ήδη γίνει κορίτσι πονούν οι σάλπιγγες. Αν είσαι ακόμη παιδί πονά ο Γκιώνης.

Κουτσιά φρέσκα.

Να σου βάλω να πάρεις λλία κουτσιούθκια.

Εφύτεψες τίποτε; Λλία κουτσιά.

Πέρκι βρέξει να γενούν τα κουτσιά.

Αντα να μπεις μεσ' στα κουτσιά, δείκλα μιαν τζιει, δείκλα μιαν δα.

Να σου κάμω τα κουτσιά;

Λύκος των κουκιών, οροβάγχη, χωρίς χλωροφύλλη, παρασιτικό, φανερόγαμο φυτό, με γοήτευσε που μας διδάχτηκε στο μάθημα της βιολογίας στη γ' γυμνασίου, εν κολλούσε πούποτε, την πρώτη φορά που το είδα in real life δεν το πίστευα, ήταν σαν να συνάντησα τον Σάντα ή τον Μίμη από το Αλφαβητάρι της Λόλας Τα Καλά Παιδιά.

Στο Βερολίνο πουλούν τα συσκευασμένα σαν τα sweet peas, στο Nazar, υπερτροφικός ο βλαστός τζιαι τα κουνιά μέσα άψυχα, yalniz? ρωτά ο Τούρκος που μου βάλλει στο νάιλον σακούλι τα τρία μανιτάρια και μια ματσούα ρόκα, έλα να μείνεις κοντά μου, πιάνει μου το σιέρι τζιαι το σιέρι του χογλά, yalniz üç mantar θέλω ρε.

Ξερά κουτσιά, αλώνισμα πα' στο δώμα, τσιμπούν, κρούζει ο μαύρος απονεκρωμένος άλλοτε πράσινος ιστός.

Κλέφτης κουτσιών.

Κουτσιερό.

Θέλω σε, θα σε θέλω πάντα, είσαι primal, είναι primal η έλξη μας, θα σε αγαπώ ώς τη συντέλεια του κόσμου.

Περιπαίζεις με, είντα μπου μου ήβρες;

Τινάζω τον βασιλικό να σταματήσω το κακό, σ’ είχανε δέσει μάγισσες μα πάλι εσύ με ράγισες.

Ράγισέ με, κι άλλο, έχω μια σακούλα ξερά κουτσιά.

Θα κάθομαι στο σκαλί ξυπόλυτη με μιαν ακόνα να σπάζω ξερά κουτσιά.

(This is a love letter.)

*Αναπληρώτρια καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Κύπρου