Τον περασμένο Μάη, από αυτή εδώ τη στήλη θέταμε το ερώτημα: "Είμαστε λίγοι;" που αφορούσε τους συγκεκριμένους, συνήθως, ανθρώπους που διεκδικούν διευθυντικές θέσεις σε πολιτιστικούς οργανισμούς/ φορείς. Επαναφέρουμε το ερώτημα -όχι πως έχει σημασία, κουβέντα να γίνεται- με αφορμή την πρόσληψη της Γεωργίας Ντέτσερ στο Θέατρο Ριάλτο [συγχαρητήρια κι από δω]. Η κ. Ντέτσερ βρισκόταν στο πηδάλιο του Ριάλτο για 15 χρόνια, από το 1999 μέχρι το 2014, οπότε αποχώρησε για να αναλάβει την καλλιτεχνική διεύθυνση του Πάφος2017. Την περασμένη Τετάρτη, στην τελευταία του συνεδρία, το διοικητικό συμβούλιο του Ριάλτο ενέκρινε ομόφωνα την πρόσληψή της στη θέση της γενικής διευθύντριας, με τριετές συμβόλαιο.
Η κ. Ντέτσερ απέδειξε τόσο κατά τη θητεία της στο Ριάλτο αλλά και στο Πάφος2017 ότι είναι απόλυτα ικανή να φέρει σε πέρας κάθε μικρή και μεγάλη πρόκληση στον τομέα του πολιτισμού. Χάριν συζήτησης, όμως, τι θα γινόταν αν το Ριάλτο προκήρυσσε τη θέση; Ναι, η κ. Ντέτσερ είναι πολύ καλή σ' αυτό που κάνει και ναι, προσφέρει ένα δίχτυ ασφαλείας.
Αλήθεια, χρειάζεται την τόση ασφάλεια το Ριάλτο; Καλλιτεχνικά μιλώντας. Αν δούμε το ετήσιο καλλιτεχνικό πρόγραμμα του θεάτρου, οι θεσμοί που φιλοξενεί με διοργανωτή τις Πολιτιστικές Υπηρεσίες -που μαθαίνουμε ότι είναι επίσης ευχαριστημένες για την επιστροφή της κ. Ντέτσερ- παρέχουν ασφάλεια. Το πρόγραμμα του θεάτρου είναι τη μισή σεζόν κλεισμένο από τους θεσμούς που πέτυχε να διοργανώνει όλα αυτά τα χρόνια. Τι απομένει; Μισή σεζόν που προσωπικά θα ήθελα να δω να έχει τα ρίσκα της.
Εκείνο το κείμενο του "Είμαστε λίγοι;" κατέληγε ως εξής: "Είμαστε τόσο λίγοι και γι' αυτό στριφογυρίζουν συγκεκριμένα ονόματα στο μυαλό μας για τον/την επόμενο/η διευθυντή/ντρια του Ριάλτο; Ίσως μια καλή ένδειξη μάς δώσει η επαναπροκήρυξη της θέσης." Η προκήρυξη αποτελεί μια σαφώς δημοκρατική διαδικασία, με σαφώς μεγαλύτερο ρίσκο. Τι γίνεται, π.χ., αν δεν βρεθεί κανένας ικανός. Και δη κανένας ικανότερος της κ. Ντέτσερ; Δεν θα με πείραζε το Ριάλτο να πάρει το ρίσκο και αν δεν βρει κάποιον, να επιστρέψει ξανά στην κ. Ντέτσερ, έχοντας όμως επιχειρήσει την αναζήτηση ενός νέου προσώπου. Όχι επειδή θέλουμε νεοαφιχθέντα σώνει και καλά. Αλλά για να μετρήσουμε τις δυνάμεις μας, να δώσουμε την ευκαιρία μπας και βρεθεί κάποιος/α. Κάποιος/α άλλος/η.
Διάβασα -με προσοχή- και την ανοιχτή επιστολή / δήλωση των τεσσάρων λογοτεχνών που διαμαρτύρονται για τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας [δες σελ. 2]. Δεν κατάλαβα πολλά πράγματα αλλά κουβέντα να γίνεται. Ο θεσμός των βραβείων έχει πρόβλημα, βεβαίως, που ξεκινά από το γεγονός ότι οι συγγραφείς που θέλουν να κριθούν, καταθέτουν τα βιβλία τους προς κρίση. Δεν ψάχνει, δηλαδή, μια κριτική επιτροπή τις εκδόσεις του χ έτους, να τα διαβάσει, να κρίνει και να αποφασίσει. Το καλύτερο βιβλίο της χρονιάς να βγει, δηλαδή, αν δεν το καταθέσει ο συγγραφέας, δεν θα διακριθεί. Όλα απ' εκεί ξεκινούν. Και όσο θυμάμαι τον θεσμό των βραβείων, κάθε χρόνο τίθεται αυτό το θέμα. Και κάθε χρόνο τίθεται θέμα για την εκάστοτε κριτική επιτροπή που κάθε χρόνο κάνει λάθος επιλογή, λένε όσοι κάθε χρόνο φωνάζουν.
Και σε αυτό το χώρο, λίγοι είναι οι λογοτέχνες. Ποιος να πρωτοκρίνει τη δουλειά ποιου; Όλοι γνωστοί είναι μεταξύ τους. Αν ήταν, πάντως, λίγο πιο συγκεκριμένοι οι τέσσερις που τόλμησαν να πάρουν θέση, θα βοηθούσε καλύτερα τον σκοπό τους. Αλλά κουβέντα να γίνεται.
