Μάρτιος 2020. Πανδημία του κορωνοϊού. Crisis-prompted distance education. Στη διαδικτυακή τάξη ενός πανεπιστημίου.

Περιέργεια.

Αναστάτωση.

Εκατέρωθεν.

Σήμερα, ενάμιση χρόνο μετά.

Παρακάτω παρουσιάζω μερικά από τα αποτελέσματα της έρευνάς μου, η οποία πραγματοποιήθηκε το καλοκαίρι που μας πέρασε. Σε αυτήν συμμετείχαν 47 φοιτητές/τριες, οι οποίοι/ες συμπλήρωσαν διαδικτυακό ερωτηματολόγιο με ερωτήσεις ανοιχτού τύπου. Η φωνή τους ηχηρή. Τα μηνύματα πολλά.

Διαδικτυακά μαθήματα

Οι περισσότεροι/ες συμμετέχοντες/ουσες (81%) τοποθετήθηκαν αρνητικά απέναντι στη διαδικτυακή φύση των μαθημάτων. Ως μεγαλύτερο μειονέκτημα ανέδειξαν τη μείωση/εξάλειψη της αλληλεπίδρασης, την οποία συσχέτισαν με το φαινόμενο της μαύρης οθόνης, τη βαρεμάρα, την έλλειψη ενδιαφέροντος, την απόσπαση της προσοχής, τις δυσκολίες συγκέντρωσης, τα τεχνικά προβλήματα, τον μονόλογο των διδασκόντων/ουσών και τη μικρότερη κατανόηση του μαθήματος. Επιπλέον, υπογράμμισαν την αύξηση του φόρτου εργασίας και των απαιτήσεων, τους γρήγορους ρυθμούς του μαθήματος, τις εσκεμμένες απουσίες από το μάθημα, την απόκτηση λιγότερων γνώσεων και τις αρνητικές επιδράσεις στην ψυχολογία τους.

«Τα διαδικτυακά έν' χάλια. Δεν καταλάβουμε τίποτε και έχουν τόσες απαιτήσεις που εμάς. Άσε που λόγω του ότι είμαστε σπίτι μας στα πρωινά μαθήματα των 8:30 εν εμπαίνουμεν καν».

Στον αντίποδα των παραπάνω, το 19% δήλωσε ότι βιώνει θετικά τα διαδικτυακά μαθήματα, κυρίως λόγω της άνεσης/χαλαρότητας του οικείου περιβάλλοντος του σπιτιού, του περιορισμού των εξόδων μετακίνησης, της εξοικονόμησης χρόνου, της μαύρης οθόνης και της ηχογράφησης των μαθημάτων.

• Οι συμμετέχοντες/ουσες συσχέτισαν τα πλεονεκτήματα των διαδικτυακών μαθημάτων με πρακτικά και οικονομικά ζητήματα (εξοικονόμηση χρόνου, χρημάτων κ.ά.), ενώ τα μειονεκτήματα με εκπαιδευτικά ζητήματα (απόκτηση λιγότερων γνώσεων κ.ά.). Ενδιαφέρον (!).

Διαδικτυακές εξετάσεις 

Το 53% των συμμετεχόντων/ουσών δήλωσε ότι η διαδικτυακή φύση των εξετάσεων έχει αρνητική επίδραση στην επίδοσή τους. Ως κυριότερες αιτίες υπογράμμισαν το γεγονός ότι επαναπαύονται κατά τη διάρκεια του εξαμήνου και δεν διαβάζουν ικανοποιητικά, το άγχος της διαδικτυακής εξέτασης, την πίεση του χρόνου, το ότι πληκτρολογούν πιο αργά σε αντίθεση με το να γράφουν στο χέρι, τον μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας των εξεταστικών δοκιμίων των διαδικτυακών εξετάσεων και τα τεχνικά προβλήματα.

«Δεν διαβάζω τόσο πολύ όσο θα διάβαζα αν ήταν διά ζώσης η εξέταση, γιατί ξέρω ότι αν κάτι δεν ξέρω ίσως να το ψάξω στις σημειώσεις ή να το βρω στο διαδίκτυο».

Αντίθετα, ποσοστό 32% δήλωσε ότι η διαδικτυακή φύση των εξετάσεων επιδρά θετικά στην επίδοσή τους, καθώς παίρνουν υψηλότερους βαθμούς από αυτούς που πραγματικά αξίζουν, κυρίως μέσω της αντιγραφής και της μεταξύ τους συνεργασίας. Το 11% δήλωσε πως δεν θεωρεί ότι υπάρχει οποιουδήποτε είδους επίδραση.

«Έχουμε εικονικούς βαθμούς οι οποίοι δεν αντικατοπτρίζουν την προσπάθεια και την πραγματική επίδοση του καθενός καθώς όλοι μπορούμε να έχουμε καλούς βαθμούς καθώς παρασυρόμαστε εύκολα στην αντιγραφή».

Σε συνάφεια με τα παραπάνω, το 53% δήλωσε ότι έχει αντιγράψει σε διαδικτυακή/ές εξέταση/εις.

Εκείνο που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι το 80% των παιδιών που δήλωσαν ότι αντέγραψαν σε διαδικτυακή/ές εξέταση/εις το θεωρεί κακό, λάθος, άδικο, μειονέκτημα των διαδικτυακών εξετάσεων και κάτι που πρέπει να αντιμετωπιστεί.

Διαδικτυακά μαθήματα & διαδικτυακές εξετάσεις

To cut the story short: Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων/ουσών προτιμά μαθήματα με φυσική παρουσία, αλλά διαδικτυακές εξετάσεις. Όπως φάνηκε, αυτό συνδέεται στενά με το γεγονός ότι η δυνατότητα για αντιγραφή στις διαδικτυακές εξετάσεις αποτελεί έναν πειρασμό, στον οποίο τα παιδιά δεν μπορούν (εύκολα) να αντισταθούν, παρόλο που τοποθετούνται αρνητικά απέναντι στην αντιγραφή.

«Ο καθένας μπορεί να αντιγράψει ακόμη και εγώ μπήκα στον πειρασμό να ανοίξω σημειώσεις για κάποια σημεία που δυσκολευόμουν. Αυτό δεν είναι καλό ούτε για εμένα ούτε για τους άλλους αλλά δυστυχώς συμβαίνει».

Τις πταίει; Τι κάνουμε; Τώρα!

Φωτεινή Ευθυμίου, Φιλόλογος-γλωσσολόγος, PhD (c)