Εκατοντάδες αρχαιότητες που κλάπηκαν από το Αφγανιστάν στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου επέστρεψαν στο αρχαιολογικό μουσείο της Καμπούλ.

Η μακρά περίοδος αστάθειας στη χώρα, με τη διεξαγωγή του εμφυλίου πολέμου τις χρονιές 1992-1996, επέτρεψε σε αρχαιοκάπηλους να αποσπάσουν μερικές χιλιάδες αρχαία αντικείμενα και να τα διοχετεύσουν στη μαύρη αγορά. Από το 2001 έχουν επιστραφεί περί τις εννέα χιλιάδες αντικείμενα, ανάμεσα στα οποία και οι 843 αρχαιότητες μεγάλης αξίας, που επαναπατρίστηκαν με τη συμβολή των βρετανικών αρχών.

Τελετή παράδοσης
Όλες οι αρχαιότητες, κάποιες από τις οποίες χρονολογούνται έως και 4.000 χρόνια πριν, μεταφέρθηκαν στην Καμπούλ με στρατιωτικό αεροσκάφος, υπό την ευθύνη του βρετανικού υπουργείου Άμυνας.
«Είναι σημαντικό για τους πολίτες του Αφγανιστάν, όταν επισκεφθούν το μουσείο και δουν αυτές τις αρχαιότητες, να νιώσουν περήφανοι για τον πολιτισμό και την ιστορία τους», ανέφερε στο BBC ο επικεφαλής επιμελητής του αρχαιολογικού μουσείου, Fahim Rahimi.

Η δήλωση βρίσκει σύμφωνο τον πρόξενο της Μ. Βρετανίας στο Αφγανιστάν, Colin Crokin, ο οποίος κατά την τελετή παράδοσης των αρχαιοτήτων ανέφερε πως αποτελούν κατάθεση της «απίστευτα πλούσιας» πολιτιστικής ιστορίας του Αφγανιστάν. «Κατά κάποιο τρόπο, είναι σύμβολα του αγώνα των Αφγανών για εθνική ενότητα και ειρήνη: διασκορπίστηκαν στη διάρκεια του εμφυλίου, ανακτήθηκαν και τώρα παραδίδονται στους δικούς τους ανθρώπους για να τα φυλάξουν με ασφάλεια», είπε ακόμη ο κ. Crokin.
Κάποιες από τις αρχαιότητες εντοπίστηκαν από τις τελωνειακές αρχές της Μ. Βρετανίας, άλλες από τη βρετανική αστυνομία, ενώ κάποιες βρέθηκαν σε ιδιωτικές συλλογές. Ο επαναπατρισμός τους, λοιπόν, είναι ο συνδυασμός πολλών χρόνων σκληρής δουλειάς σε πολλά σημεία του κόσμου.

Βούδας ετών 1.800
Ένα από τα σημαντικότερα εκθέματα στη συλλογή του μουσείου που κλάπηκε, είναι ένα σπάνιο και επιβλητικό γλυπτό Βούδα, το οποίο χρονολογείται στον 2ο αιώνα μ.Χ. Έπειτα από μια περιπέτεια που διήρκεσε περίπου 20 χρόνια και ταξίδεψε σε διάφορες γωνιές της Ασίας, το γλυπτό εντοπίστηκε στην Ιαπωνία. Είχε αγοραστεί από έναν Ιάπωνα συλλέκτη ο οποίος αρνήθηκε πεισματικά την επιστροφή του και δεν υπήρχε τρόπος να το διεκδικήσουν οι αφγανικές Αρχές δικαστικά. Το εκπληκτικό είναι πως η επιστροφή του έγινε κατορθωτή όταν ένας ανώνυμος Βρετανός συλλέκτης, παθιασμένος με την ιστορία του Αφγανιστάν, αγόρασε έναντι μερικών εκατοντάδων χιλιάδων λιρών το γλυπτό, για λογαριασμό του οικονομικά εξαθλιωμένου μουσείου.
Εξαιρετικά σημαντικά θεωρούνται επίσης τα αντικείμενα από ελεφαντοστούν αλλά και τα αρχαία αντικείμενα από χαλκό τα οποία φέρουν «πολύ όμορφα μοτίβα», σύμφωνα με τον διευθυντή του μουσείου, Omara Khan Masoudi. Πρόκειται για τον άνθρωπο που παραιτήθηκε το 2001, όταν οι Ταλιμπάν κατέστρεψαν αριθμό εκθεμάτων του μουσείου θεωρώντας τα αντι-ισλαμικά. Επανάκτησε τη θέση του όταν οι Ταλιμπάν έχασαν την εξουσία.
Πάντως, εκτός από τον Βούδα, όλα τα λοιπά αντικείμενα θα φυλαχτούν στις αποθήκες. Το μουσείο ξεκίνησε εκστρατεία συλλογής χρημάτων για την ανέγερση ενός νέου κτηρίου, και μέχρι τότε οι συνθήκες του υφιστάμενου δεν ευνοούν την έκθεσή τους.

ΠΗΓΕΣ: GUARDIAN, BBC