Γράφει ο Νίνο Φένεκ Μικελλίδης

Μπορεί ο κορωνοϊός να εμπόδισε πολλούς ξένους καλλιτέχνες (ακόμη και  δημοσιογράφους) να παρευρεθούν στην 77η Μόστρα του κινηματογράφου, οι λίγοι όμως που τελικά φτάνουν στο Λίντο κάνουν ότι μπορούν, φορώντας πάντα τις μάσκες τους και κρατώντας τις απαιτούμενες αποστάσεις, για να ακουστούν.

Πρώτη και καλύτερη η Αγγλίδα ηθοποιός Τίλντα Σουίντον που βρέθηκε στο Λίντο για να παραλάβει το Ειδικό Λιοντάρι καριέρας και η οποία, με την ευκαιρία όσων είπε πρόσφατα η Αυστραλή συνάδελφός της, και πρόεδρος της διεθνούς κριτικής επιτροπής, Κέιτ Μπλάνσετ, τόνισε πως «αυτό ήταν αναπόφευκτο», σχολιάζοντας την απόφαση του φεστιβάλ του Βερολίνου να καταργήσει στο μέλλον τα βραβεία φύλου, δηλαδή τα βραβεία ανδρικής και γυναικείας ερμηνείας. «Είναι σπατάλη ζωής», ανάφερε η ηθοποιός, «η ζωή είναι πολύ σύντομη για να ασχολούμαστε με τέτοια θέματα. Γι’ αυτό που το Βερολίνο αποφάσισε να τα καταργήσει». Με την Μπλάνσετ να προσθέτει πως «Eγώ αναφερόμουν στον εαυτό μου ως actor. Ανήκω στην κατηγορία εκείνων όπου η λέξη actress είχε πάντα μια υποτιμητική έννοια. Γι’ αυτό επιλέγω τον άλλο χώρο».

Από τις προβολές ξεχώρισε η βρετανική ταινία «The Duke» του Ρότζερ Μισέλ, με τον Τζιμ Μπρόουντμπεντ στο ρόλο ενός αληθινού προσώπου, του 60χρονου πρώην ταξιτζή, Κέμπτον Μπάντον, που χαρακτηρίστηκε ως σύγχρονος Ρομπέν των Δασών, όταν, το 1961, κατάφερε να κλέψει ένα έργο του Γκόγια, το πορτρέτο του Δούκα του Γουέλινγκτον, από την Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου. Ο πίνακας ανακαλύφθηκε, τέσσερα χρόνια αργότερα, ύστερα από καμπάνια της εφημερίδας Ντέιλι Μίρορ και το ανώνυμο γράμμα που έστειλε στην εφημερίδα ο Κέμπτον, με το εισιτήριο θυρίδας ενός σιδηροδρομικού σταθμού του Λονδίνου, όπου βρισκόταν κλειδωμένος ο πίνακας.









Ο λόγος που ο Κέμπτον έκλεψε τον πίνακα ξεκίνησε από την καμπάνια του υπέρ των χαμηλόμισθων και να αναγκάσει το BBC να αποσύρει το τέλος αδείας που αυτοί πλήρωναν για να έχουν τηλεόραση – τέλος που ο Κέμπτον θεωρούσε ως επιβολή φόρου, τη στιγμή μάλιστα που η κυβέρνηση είχε μόλις ξοδέψει 140.000 αγγλικές λίρες για να αποκτήσει τον πίνακα του Γκόγια. Το ότι επέστρεψε τον πίνακα αθώωσε τον Κέμπτον από την κατηγορία της κλοπής του πορτρέτου αλλά καταδικάστηκε σε φυλάκιση τριών μηνών για την  κλοπή του κάδρου του πίνακα. Με τον Μπρόουντμπεντ στις σκηνές του δικαστηρίου να προσφέρει μερικούς από τους πιο πνευματώδεις διαλόγους της ταινίας.

Όπως πληροφορείται ο θεατής στο τέλος της ταινίας, η κυβέρνηση τελικά απέσυρε το τέλος αδείας για τους συνταξιούχους, απόφαση που, όπως ανάφερε ο σκηνοθέτης της ταινίας, η σημερινή κυβέρνηση των Τόρηδων κατάργησε, κάτι που γι’ αυτόν είναι «πράξη πολιτική».

Ο Μισέλ έφτιαξε ένα είδος λαϊκού επαναστάτη, για να προσφέρει μια ταινία γεμάτη ζεστασιά αλλά και χιούμορ, ένα χιούμορ που σίγουρα αντλεί από τις αξέχαστες κωμωδίες των Ealing Studios, που μας είχαν δώσει μερικές από τις πιο απολαυστικές κωμωδίες.

Τη μικρή οδύσσεια ενός Παλαιστίνιου αφηγείται στη δοσμένη με φρεσκάδα, ζεστασιά, συγκίνηση και χιούμορ ταινία του «200 μέτρα» ο Αμίν Ναϊφέχ, που προβλήθηκε στις «Μέρες των Δημιουργών». Ο ήρωάς του, ο Μουστάφα και η γυναίκα του Σάλβα ζουν 200 μέτρα μακριά ο ένας από τον άλλο σε χωριό όπου της Δυτικής Πλευράς, όπως και σε πολλά άλλα, είναι χωρισμένα εξαιτίας του τείχους που έχει  φτιάξει το Ισραήλ. Μια μέρα τον ειδοποιούν πως ο γιος του βρίσκεται στο νοσοκομείο. Ο Μουστάφα τρέχει να διασχίσει το τείχος, που διασχίζει κάθε μέρα για να πάει στην οικοδομή όπου εργάζεται, αλλά τη φορά αυτή, εξαιτίας κάποιου τεχνικού όρου, του απαγορεύουν να περάσει στην απέναντι πλευρά. Έτσι, για να  φτάσει στο νοσοκομείο, ο Μουστάφα είναι αναγκασμένος να επιλέξει μια άλλη,  αρκετών δεκάδων χιλιομέτρων, διαδρομή, για να μπορέσει τη φορά αυτή παράνομα, να φτάσει στον προορισμό του.

Ο σκηνοθέτης έφτιαξε ένα ωραίο ρόουντ-μούβι, με τον απλό ήρωά του να συναντά διάφορα πρόσωπα στο μικρό λεωφορείο όπου ταξιδεύει, πρόσωπα που μέσα από τους καθημερινούς, με μια γεύση αυθεντικότητας, διαλόγους τους, διαπερνάει και μια εικόνα της κοινωνικής και πολιτικής ζωής, σ’ ένα τόπο όπου οι άνθρωποι είναι αναγκασμένοι να ζουν σαν φυλακισμένοι, να ελέγχονται συνεχώς και να αναγκάζονται να σκαρφίζονται διάφορους τρόπους για να μπορούν να επιβιώσουν και να ζήσουν σαν αξιοπρεπή ανθρώπινα όντα.

Ξεχωριστή εντύπωση έκανε και η ελληνική ταινία «Μήλα» του πρωτοεμφανιζόμενου Χρήστου Νίκου, που προβλήθηκε στο τμήμα «Ορίζοντες». Ταινία δοσμένη μ’ ένα φαινομενικά «ουδέτερο» στιλ και με κάποιες σουρεαλιστικές πινελιές, όπως τόνισαν και οι ξένοι κριτικοί. Αρκετοί μάλιστα απ’ αυτούς βιάστηκαν να την τοποθετήσουν στο είδος του weird cinema του Λάνθιμου και της ομάδας του, όταν μάλιστα ο Χρήστου διετέλεσε βοηθός του Λάνθιμου στον «Κυνόδοντα» (αν και η ταινία του Χρήστου δείχνει να είναι πιο συναισθηματική και να προσφέρει μια πιο αισιόδοξη λύση).



Η ταινία εκτυλίσσεται σε μια Ελλάδα όπου, όπως και στον υπόλοιπο κόσμο, έχει ξεσπάσει μια πανδημία αμνησίας – ο Covid 19 δεν είναι μακριά. Με αποτέλεσμα χιλιάδες άνθρωποι ξαφνικά να χάνουν τη μνήμη τους. Ενώ τη φροντίδα των πλουσίων αναλαμβάνουν οι δικοί τους, τους υπόλοιπους τους κλείνουν σε νοσοκομεία, όπου, με βάση ένα πρόγραμμα αποκατάστασης τους δημιουργούν μια νέα ταυτότητα. Μια τέτοια ταυτότητα προσπαθούν να δώσουν και στον πρωταγωνιστή της ταινίας, τον Άρη (Άρης Σερβετάλης), ο οποίος, μαζί με μια αμνησιακή κοπέλα, την Άννα, προσπαθεί να ενταχθεί στο πρόγραμμα και να ανοίξει ένα καινούριο δρόμο στη νέα του ζωή. Με τον σκηνοθέτη να βρίσκει την ευκαιρία να μιλήσει για την ανάγκη της μνήμης, την απώλεια και την αναζήτηση ταυτότητας.

(ΚΥΠΕ/ΝΦΜ/ΑΑΡ)