Συνέντευξη στη Μερόπη Μωυσέως/φωτογραφία : Νίκος Καρανικόλας
Η Ελένη Ουζουνίδου ερμηνεύει τον ρόλο της Σταματίας Αργυροπούλου στον μονόλογο που ταξιδεύει από την Αθήνα για τρεις παραστάσεις στη χώρα μας και ζητά την κατανόησή μας
Η Σταματία ζει στην αυλή του σπιτιού της αδυνατώντας να παρακολουθήσει τη ζωή που προχωρά δίπλα της, εσαεί προσκολλημένη στο εθνικά, ηθικά και θρησκευτικά σωστό. Απομένοντας μόνη, κάνει μια αναδρομή της ζωής της και έναν απολογισμό του τρόπου με τον οποίο μεγάλωσε, των απόψεων τις οποίες διδάχθηκε.
Η Ελένη Ουζουνίδου ερμηνεύει τον μονόλογο της Σταματίας Αργυροπούλου που υπογράφει ο Κώστας Σωτηρίου και που ανέβασε με μεγάλη επιτυχία το Θέατρο του Νέου Κόσμου στην Αθήνα. Το κοινό της Κύπρου θα έχει τρεις ευκαιρίες να παρακολουθήσει τον μονόλογο της Σταματίας, αυτής της πότε τραγικής και πότε κωμικής φιγούρας-μονάδας στο σύνολο της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, σε τρεις παραστάσεις που θα δοθούν σε Λευκωσία, Πάφο και Λεμεσό, στις 28, 29 και 30 Μαΐου αντίστοιχα.
Πώς θα περιγράφατε σε δέκα λέξεις αυτό τον μονόλογο; Οδοιπορικό στην ελληνική ιστορία μέσα από τα μάτια της Σταματίας.
Ποια είναι η Σταματία Αργυροπούλου; Η Σταματία, το γένος Αργυροπούλου, είναι μια γυναίκα γεννημένη στην Αθήνα το 1933. Μεγαλώνει μέσα στον πόλεμο, την κατοχή και στη συνέχεια τον Εμφύλιο. Ανατρέφεται με τα ελληνοχριστιανικά ιδεώδη, έτσι όπως τα αντιλαμβάνεται ο δεξιών πεποιθήσεων και σφοδρός αντικομουνιστής πατέρας της. Η Σταματία πιστεύει βαθιά στην οικογένεια και δίνει τα πάντα γι' αυτήν. Οι αναποδιές της ζωής όμως καθώς και η αδυναμία της να κατανοήσει έναν κόσμο που αλλάζει την οδηγούν στη μοναξιά και την απομόνωση. Η Σταματία αγαπά τους κοντινούς της ανθρώπους, αρνείται όμως πεισματικά να τους καταλάβει.
Γιατί αυτό το έργο τώρα; Το κοίταγμα του παρελθόντος, της ιστορίας μας, μέσα από τα μάτια καθημερινών ανθρώπων, με τη βοήθεια της τέχνης, είναι κάτι ιδιαίτερα σημαντικό για όποιον θέλει να δει ακόμη και το σήμερα με διαφορετική ματιά. Με αυτή την έννοια πιστεύω πως το συγκεκριμένο έργο είναι επίκαιρο, διότι προτείνει και προτρέπει τον θεατή να προσεγγίσει το παρελθόν και συνεπώς και το παρόν διαφορετικά. Ποιοι θα μπορούσαν να ταυτίζονται σήμερα με τη Σταματία και τι μπορούν να μάθουν από αυτήν όσοι δεν ταυτίζονται; Εύκολα θα μπορούσαν να ταυτιστούν με τη Σταματία οι άνθρωποι συντηρητικών απόψεων που κλείνουν τα μάτια σε οτιδήποτε νέο και διαφορετικό. Όσοι στέκονται απέναντι στην ηρωίδα και απλώς την αποκλείουν και την απορρίπτουν, φοβάμαι πως με κάποιο τρόπο συμπλέουν με τους πρώτους. Σημασία για μένα έχει οι θεατές να ακούσουν τη Σταματία και να την καταλάβουν, χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα ότι αποδέχονται τις απόψεις της για τη ζωή.
Θα λέγατε ότι αυτή η παράσταση είναι αλληγορική με κάποιο τρόπο; Δεν το νομίζω. Το έργο δεν κρύβει κάποιου είδους αλληγορία. Το κείμενο δεν είναι παρά η καταγραφή ανθρώπων που όλοι μας γνωρίσαμε, διαφωνήσαμε και μαλώσαμε κάποτε μαζί τους, ωστόσο, μεγαλώνοντας και παίρνοντας τις αποστάσεις καταλάβαμε ότι τους αγαπάμε.
Οι μονόλογοι αποτελούν πάντα μεγάλη πρόκληση για τους ηθοποιούς. Εσείς πώς δουλέψατε για την ερμηνεία αυτού του μονολόγου; Ποια εργαλεία -και ίσως πρόσωπα- βοήθησαν για την ενσάρκωση της Σταματίας; Είναι αλήθεια ότι οι μονόλογοι έχουν ιδιαιτερότητες, δυσκολίες και κατά συνέπεια προκλήσεις για έναν ηθοποιό. Στο συγκεκριμένο έργο πολύτιμη και καθοριστική ήταν η καθοδήγηση του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, με τη βοήθεια του οποίου κατάφερα να "ξεκλειδώσω" τον χαρακτήρα της ηρωίδας. Με τη συμβολή του ανακάλεσα στη μνήμη μου γυναίκες που έχω γνωρίσει παλιότερα και οι οποίες είχαν στοιχεία του χαρακτήρα της Σταματίας.
Πώς λειτουργεί το χιούμορ μέσα στην παράσταση;Η Σταματία είναι μια καρικατούρα της ιστορίας ή μια γυναίκα-θύμα της ιστορίας; Πώς πρέπει να την αντιμετωπίσουμε; Πόσο υποβοηθά το χιούμορ στην κατανόησή μας απέναντί της; Προφανώς η Σταματία δεν είναι καρικατούρα της ιστορίας. Η Σταματία και όλες οι Σταματίες είναι θύματα της ιστορίας αλλά και στον βαθμό που τους αναλογεί και θύτες. Τώρα, σχετικά με το χιούμορ, νομίζω πως αυτό λειτουργεί λυτρωτικά στην παράσταση και σαν καταλύτης στα όσα σκληρά και δραματικά συμβαίνουν στην ηρωίδα.
Τα σεμεδάκια είναι ένα στοιχείο φορτισμένο από συμβολισμούς στην παράδοση τόσο της Ελλάδας όσο και της Κύπρου. Σε αυτή την παράσταση τι συμβολίζουν;Τι καλύπτουν και τι αποκαλύπτουν; Τα σεμεδάκια της Μαγδαληνής Αυγερινού [σ.σ. σκηνογράφου] πιστεύω ότι είναι ένα ευρηματικό σκηνικό, ταυτισμένο με την παράδοση των σπιτιών μέσα στα οποία μεγάλωσε το μεγαλύτερο μέρος των ανθρώπων σε Ελλάδα και Κύπρο. Τα σεμεδάκια καλύπτουν και αποκαλύπτουν ταυτόχρονα το παρελθόν και ίσως το παρόν μας.
Τι περιμένετε ή προσδοκάτε από τις παραστάσεις στην Κύπρο; Με δεδομένο τα κοινά στοιχεία και την ιστορία που συνδέουν Ελλάδα και Κύπρο, περιμένω ο κόσμος να δεχτεί, να δει και να αγαπήσει τη Σταματία, το γένος Αργυροπούλου, όπως οι θεατές στις διάφορες πόλεις της Ελλάδας που έχουμε επισκεφθεί μέχρι σήμερα.
+ Θα δοθούν τρεις παραστάσεις ως εξής: Στο Θέατρο ΘΟΚ στη Λευκωσία την Πέμπτη 28 Μαΐου [τηλ. 77772717/ 77772717, στο Μαρκίδειο Θέατρο Πάφου την Παρασκευή 29 Μαΐου [τηλ. 26932017 /26932017 FREE ] και στο Θέατρο Ριάλτο Λεμεσού το Σάββατο 30 Μαΐου [τηλ. 77777745 / 77777745 FREE ]. Όλες οι παραστάσεις ξεκινούν στις 20:30.
Το έργο σκηνοθετεί ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, σε σκηνικά/κοστούμια της Μαγδαληνής Αυγερινού, μουσική επιμέλεια του Νέστορα Κοψιδά και σχεδιασμό φωτισμών του Σάκη Μπιρμπίλη.
ΛΕΖΑΝΤΑ: Η Ελένη Ουζουνίδου στο σκηνικό της παράστασης. "Τα σεμεδάκια της Μαγδαληνής Αυγερινού πιστεύω ότι είναι ένα ευρηματικό σκηνικό, ταυτισμένο με την παράδοση των σπιτιών μέσα στα οποία μεγάλωσε το μεγαλύτερο μέρος των ανθρώπων σε Ελλάδα και Κύπρο". ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ (c)Νίκος Καρανικόλας
