Συνέντευξη στη Μερόπη Μωυσέως

Η πιο φανατική υποστηρίκτρια του ευρωπαϊκού σινεμά μέσα στο ίδιο το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, όπου καταβάλλει κάθε φορά προσπάθεια για να πείσει για τα αυτονόητα, εξηγεί πώς τελικά πείθει τους συναδέλφους της ότι η 7η Τέχνη έχει θέση και σκοπό στην Ευρώπη

Η Ντόρις Πακ (Doris Pack) είναι Γερμανίδα πολιτικός, πρόεδρος της γυναικείας ομάδας του EPP και ευρωβουλευτής. Είναι, επίσης, η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον Πολιτισμό και την Παιδεία και η πιο φανατική υποστηρίκτρια του κινηματογραφικού βραβείου Lux, το οποίο απονέμει κάθε χρόνο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε μια ταινία ευρωπαϊκής παραγωγή ή συμπαραγωγής.

Συναντήσαμε την Ντόρις Πακ στο Στρασβούργο, όπου βρεθήκαμε για την απονομή του φετινού Βραβείου Lux στις 23 Νοεμβρίου 2016 (για την ιστορία, το βραβείο απέσπασε η ταινία Toni Erdmann της σκηνοθέτιδας Μάρεν Άντε, συνέντευξη της οποίας φιλοξενήσαμε στην προηγούμενη έκδοση του "Π"). Η Ντόρις Πακ είναι μια δυναμική παρουσία στο Ευρωκοινοβούλιο, η οποία στη σταθερή της παρουσία στα βραβεία Lux έχει κερδίσει τον σεβασμό, αλλά και τον θαυμασμό όσων την παρακολουθούν σε συζητήσεις, σε ομιλίες, σε debate.
Στη συνέντευξη που ακολουθεί, εξηγεί τι μπορεί να κερδίζει από το Lux το Ευρωκοινοβούλιο, η ευρωπαϊκή κινηματογραφική οικογένεια, αλλά και το ευρύ κοινό και επισημαίνει πόσο δύσκολο είναι, στην καρδιά της Ευρώπης, να... πείσει για τα καλά του πολιτισμού.

"Η ιδέα πίσω από το βραβείο Lux ήταν πολύ απλή: ζούμε σε ένα πολύγλωσσο περιβάλλον με 24 επίσημες γλώσσες και ακόμα περισσότερες διαλέκτους. Η ιδέα λοιπόν αυτό το βραβείο να είναι ο υποτιτλισμός των ταινιών σημαίνει πως οι ιστορίες αυτών των ταινιών θα μπορούν να ακούγονται σε ολόκληρη την Ευρώπη και ακόμα παραπέρα. Αυτή ήταν η ιδέα και νομίζω πως την πετύχαμε. "

"Στην αρχή ήταν πολύ δύσκολο να πειστούν οι ίδιοι οι κινηματογραφιστές πως αυτό το βραβείο είναι σημαντικό. Θυμάμαι τον πρώτο νικητή του βραβείου, τον Φατίχ Ακίν (τουρκικής καταγωγής σκηνοθέτης των βραβευμένων ταινιών Head On, The Edge of Heaven, Soul Kitchen κ.ά.), ο οποίος κοίταζε με πολλή καχυποψία το Lux και το ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απονέμει αυτό το βραβείο. Ωστόσο όταν είδε τους τρόπους με τους οποίους αυτό το βραβείο βοήθησε την ταινία του, έγινε φίλος μας και πήγε στο Φεστιβάλ της Βενετίας για να το προωθήσει.

Αρχικά, λοιπόν, ήταν πολύ δύσκολο να πειστούν διάφοροι άνθρωποι σε πολλά επίπεδα, τόσο στο Ευρωκοινοβούλιο, αλλά και έξω απ' αυτό. Είναι χρήσιμο να αντιληφθούμε ότι ο προϋπολογισμός του εν λόγω βραβείου δεν βγαίνει από τον προϋπολογισμό του ΕΚ για τα οπτικοακουστικά μέσα. Προέρχεται από τον προϋπολογισμό των ίδιων των ευρωβουλευτών που θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για θέματα επικοινωνίας: για να επικοινωνήσουμε τις δράσεις μας στο ΕΚ. Έπρεπε λοιπόν να πείσουμε τους συναδέλφους μας ευρωβουλευτές πως αυτό το κινηματογραφικό βραβείο, αυτή η υποστήριξη ευρωπαϊκών ιστοριών μέσω του κινηματογράφου, είναι κάποιου είδους επικοινωνία. Και ότι παρέχει στους Ευρωπαίους πολίτες μιαν εικόνα της πολυπολιτισμικής ηπείρου και των προβλημάτων που είναι λίγο πολύ τα ίδια σε όλες τις χώρες της ΕΕ".

Κατανόηση του "άλλου"

"Είναι πολύ σημαντικό να αντιληφθούμε πως μέσα από αυτές τις ευρωπαϊκές ιστορίες αφυπνίζεται ο κόσμος για την πολιτική-οικονομική-κοινωνική κατάσταση σε έκαστη χώρα. Και αυτό είναι κατορθωτό χάρη στον υποτιτλισμό των ταινιών που αφηγούνται αυτές τις ιστορίες.
Πετύχαμε την προσοχή του κινηματογραφικού κόσμου για αυτό το βραβείο και δείξαμε ότι ως Ευρωκοινοβούλιο θεωρούμε σημαντική την κινηματογραφική τέχνη. Θέλουμε να δείξουμε στους ευρωβουλευτές πόσο σημαντικός είναι ο κινηματογράφος, να πας σινεμά και ύστερα, εξίσου σημαντικό, να κάτσεις κάπου με τους φίλους σου και να συζητήσεις την ταινία που είδες: αυτό είναι από μόνο του ένα πολιτιστικό γεγονός!".

Ταινίες σαν εκπαιδευτικό υλικό

"Αυτή είναι η ψυχή της Ευρώπης και πρέπει να την επανεύρουμε. Έτσι, 'σπρώχνοντας' τους ευρωβουλευτές να δουν τις ταινίες που διαγωνίζονται κάθε χρόνο για το βραβείο Lux είναι και λίγο... εκπαιδευτικό για τους συναδέλφους.
Όπως ξέρετε, τα τρία αυτά φιλμ που υποτιτλίζονται μπορούν να χρησιμοποιηθούν οπουδήποτε στην Ευρώπη, έχω πάει σε σχολεία μιλώντας για αυτές τις ταινίες, είναι εξαιρετικό υλικό για τους δασκάλους, έχουμε εκπαιδευτικά πακέτα στην ιστοσελίδα που μπορεί να χρησιμοποιήσει οποιοσδήποτε! Οι ταινίες του Lux ανοίγουν τα μάτια μας σε ιστορίες της Ευρώπης και δείχνουν πώς θα μπορούσαμε να χειριστούμε κάποιες καταστάσεις ή τουλάχιστον να κατανοήσουμε την κουλτούρα έκαστης χώρας.
Δείξαμε σε μαθητές λυκείου την ταινία Welcome -για έναν νεαρό Κούρδο που φτάνοντας από τη Μέση Ανατολή στο Καλέ της Γαλλίας, κάνει μαθήματα κολύμβησης για να διασχίσει 'παράνομα' τη θάλασσα και να φτάσει στην Αγγλία. Είναι ένα φοβερό εργαλείο για να μιλήσει κανείς για θέματα ασύλου. Είναι ιστορίες που ανοίγουν την καρδιά. Και αυτό μπορεί να το μεταφέρει μια ταινία. Και τα βιβλία, αλλά όχι τόσο. Τις ταινίες είναι πολύ πιο εύκολο να τις δούμε. Ο Βιμ Βέντερς μου το έμαθε αυτό: 'Αν θέλετε να κρατήσετε ενωμένη την Ευρώπη, αφηγηθείτε ευρωπαϊκές ιστορίες'. Το είπε πριν από δέκα χρόνια".

"Τι θα κερδίσουμε από το Lux;"

"Το βραβείο Lux είναι μια συνεχής προσπάθεια. Και αυτό γιατί είναι πάντα δύσκολο να πειστούν οι συνάδελφοί μου πως αυτό το βραβείο έχει αντίκτυπο. Θέλουν πάντα να ξέρουν πόσο αποδίδει. Μα δεν είναι μετρήσιμα τα αποτελέσματά του. Αυτό με φέρνει εκτός εαυτού και τους ρωτώ: "Ζητάτε πάντα να μάθετε πόσο αποδίδει το καθετί; Όταν δίνετε μια συνέντευξη ή συμμετέχετε σε ένα συνέδριο, ζητάτε πάντα να μάθετε το αποτέλεσμα αυτής της συνέντευξης ή της παρουσίας σας στο συνέδριο; Το ίδιο και σε μια Εβδομάδα Κινηματογράφου -στο Βερολίνο παρίστανται 5 χιλιάδες άνθρωποι. Αν είμαι καλός ευρωβουλευτής, πάω και έχω την ευκαιρία να μιλήσω στον κόσμο. Αυτό θα άνοιγε τα μυαλά των ευρωβουλευτών με τρόπο που δεν θα μπορούσε κανείς να φανταστεί. Αλλά δεν μπορούν να το καταλάβουν γιατί δεν το έπραξαν ποτέ".

Η Κύπρος, μια μικρή χώρα

"Ήμουν στο Zagreb σε μια εκδήλωση του MediaDesk και, ξέρετε, η Κροατία είναι μικρή χώρα ως προς την κινηματογραφική της παραγωγή σε σχέση με τη Γερμανία ή τη Γαλλία. Βρήκε, όμως, τρόπους με τους οποίους μπορεί να εξασφαλίζει χρηματοδότηση. Έτσι προσκάλεσε άλλες μικρές χώρες όπως η Κύπρος, η Μάλτα, η Αλβανία, η Σλοβενία που έχουν και αυτές μικρή κινηματογραφική παραγωγή για να μοιραστούν αυτήν τη γνώση για το πώς μια μικρή χώρα μπορεί να εξασφαλίσει χρηματοδότηση για τις ταινίες της. Εκεί οι εκπρόσωποι αυτών των χωρών αποκόμισαν το αίσθημα ότι δεν είναι μόνοι, ότι μπορούν να βασιστούν στη συνεργασία και μίλησαν για συμπαραγωγές. Γιατί είναι γεγονός ότι υπάρχει αυτή η ανάγκη και μέσω του Μedia εργαζόμαστε για το καλό του σινεμά για 25 χρόνια.
Αυτήν τη στιγμή έχουμε ένα ταμείο εγγυήσεως στο πρόγραμμα επιχορηγήσεων που παρέχει τη δυνατότητα σε νέους κινηματογραφιστές και μικρές εταιρείες να πάρουν ένα ποσό, ώστε να ξεκινήσουν την ταινία τους. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό".