Συνέντευξη στη Μερόπη Μωυσέως
Τον προηγούμενο χρόνο, η Δήμητρα Εγγλέζου ανέπτυξε στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου ένα πρότζεκτ μέσα από το οποίο κωφοί φοιτητές μπορούσαν να προσθέσουν ήχο στις εικόνες τους στο μάθημα των Κινούμενων Γραφικών. Φέτος το πρότζεκτ δημοσιεύθηκε από το Aalborg University της Δανίας και εφαρμόζεται ήδη στην τάξη της κ. Εγγλέζου.
Η Δήμητρα Εγγλέζου διδάσκει Κινούμενα Γραφικά (Motion Design), 3D animation και digital media στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου. Το 2015, κάτω από την ομπρέλα του εργαστηρίου Cultural Studies and Contemporary Arts Laboratory του ίδιου Πανεπιστημίου, ανέπτυξε ένα πρότζεκτ το οποίο δίνει τα απαραίτητα εργαλεία σε κωφούς φοιτητές να δουλέψουν με τον ήχο.
Η ίδια μίλησε στο "Π" για το πώς ξεκίνησε το πρότζεκτ που ονομάστηκε Motion Vibes, πώς εξελίχθηκε και τελικά πώς εφαρμόζεται η ιδέα της στην τάξη. "Είχα πάει σε μια εκδήλωση όπου υπήρχε μια ομάδα κωφών παιδιών που είχε ανακοινωθεί ότι αυτά τα παιδιά θα χορέψουν. Μου κίνησε την περιέργεια κι αναρωτιόμουν πώς θα χορέψουν, με τι ρυθμό και σε ποια ακούσματα. Ξεκίνησε λοιπόν το τραγούδι όπου στεκόταν απέναντί τους η δασκάλα τους η οποία χρησιμοποιούσε τη νοηματική γλώσσα για να τους μεταφέρει τα λόγια, είχε γίνει στο μεταξύ προεργασία με μια χορογραφία και αυτό που έκαναν ήταν τα λόγια με κινήσεις των χεριών. Ήταν μια πολύ συγκινητική εμπειρία.
Το σκεφτόμουν και το ίδιο βράδυ μου κατέβηκε η ιδέα να μελετήσω κι άλλους τομείς πάνω σ' αυτό το θέμα και αν βρω κάτι να το εντάξω στα μαθήματά μου. Κι αυτό γιατί ξεκινήσαμε στο Πανεπιστήμιο τα τελευταία χρόνια να δεχόμαστε κωφούς φοιτητές. Υπάρχουν πάντα συνοδοί που επικοινωνούν με τα παιδιά με τη νοηματική γλώσσα, κάποια πράγματα όμως είναι δύσκολο να τα μεταδώσεις ή και ακατόρθωτο. Για παράδειγμα, για συγκεκριμένα μαθήματα όπως τα δικά μου όπου θέλω να διδάξω τον συγχρονισμό της κίνησης με τον ήχο στα κινούμενα σχέδια, δεν μπορεί να γίνει κάτι. Και τι έκανα - κι ένιωθα κι άσχημα γι' αυτό; Κάναμε το οπτικό μέρος αλλά επειδή αδυνατούσα να τους μεταφέρω το θέμα του ήχου και της κίνησης, έβρισκα εγώ ένα μουσικό θέμα, τους το έδινα και απλά ζητούσα να μπει μαζί με την εικόνα. Οι κωφοί φοιτητές όμως δεν ήξεραν τι μουσική χρησιμοποιούσαν. Ενώ οι υπόλοιποι καλούνταν να δουλέψουν πολύ αναλυτικά με τον ήχο και την εικόνα στα πρότζεκτ τους.
Για να καταλάβετε πώς δουλεύουμε στα κινούμενα γραφικά, έχουμε είτε το μουσικό θέμα και συγχρονίζουμε την εικόνα πάνω σ' αυτό ή γίνεται η εικόνα χωρίς ήχο και μετά κάποιος motion designer αναλαμβάνει να κόψει τον ήχο στα μέτρα της εικόνας. Σε αυτό το μάθημα βέβαια δεν κάνουμε υπερπαραγωγές, αλλά μόνο δείγματα. Οπότε δεν θα ασχοληθούμε με τη λεπτομέρεια της μουσικής. Και επειδή δεν είμαστε συνθέτες μουσικής, παίρνουμε έτοιμο ήχο και τον συγχρονίζουμε με τις εικόνες που φτιάχνουμε."
Τεχνολογική βοήθεια
"Ξεκίνησα να μοιράζομαι τις σκέψεις μου με τους φοιτητές και δη με μια κοπέλα που νοιαζόταν πολύ και βοηθούσε ιδιαίτερα τους κωφούς συμφοιτητές της. Ψάξαμε λοιπόν την πιθανότητα να μπορούν οι ίδιοι να βρουν και να βάλουν μουσική στα πρότζεκτ τους. Έπειτα έκανα μια έρευνα και βρήκα ότι υπήρχαν κάποια applications (εφαρμογές) που δημιουργούν δονήσεις ανάλογα με την ένταση της μουσικής. Μίλησα και με τη συνοδό η οποία ήταν πολύ ικανοποιημένη για αυτή την προσπάθεια. Στο μεταξύ προκηρύχθηκε στο συνέδριο Motion Summit μια ανοιχτή πρόσκληση για υποβολή ερευνών. Αυτό είναι ένα συνέδριο το οποίο επικεντρώνεται στο εκπαιδευτικό κομμάτι των Κινούμενων Γραφικών. Ετοίμασα ένα paper και ξεκινήσαμε τις δοκιμές. Κατεβάσαμε applications σε κινητές συσκευές -i pads ή κινητά- στις οποίες τοποθετούσαν το χέρι τους και αφού είχα βρει ένα software που εξελίξαμε λίγο, μπορούσαν ζωντανά να δημιουργούν κίνηση σύμφωνα με ό,τι ένιωθαν. Ουσιαστικά ζωντάνευαν οι εικόνες και μπορούσαν να δώσουν κίνηση."
Η ανταπόκριση
"Ξαφνικά είδαμε πάρα πολύ ενδιαφέρον από τους φοιτητές. Περνούσαν καλά, κουνούσαν το κεφάλι τους, είχαν καλή διάθεση για το μάθημα. Ένιωθαν μέρος ενός αποκλειστικά δικού τους πρότζεκτ, που δεν ήταν δοσμένο από άλλους. Σε κάποιο στάδιο έδειχνε ο ένας στον άλλο όσα δεν καταλάβαινε. Υπήρχε πια μια συνεργασία μεταξύ τους που οδηγούσε σε ομαδική δουλειά. Είναι τεράστιες οι δυνατότητες αυτών των παιδιών. Αν μπορούσαμε κάποια συστήματα να τα δουλεύαμε περισσότερο ή να δίναμε περισσότερη σημασία και να βρίσκαμε τρόπους να διδάσκονται τεχνικές οι οποίες βοηθούν στην ανάπτυξή τους... Προσωπικά ποτέ δεν πίστευα ότι θα δίδασκα σε κωφούς αυτά τα θέματα."
Το Motion Vibes είναι ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα που διδάσκει κινούμενα γραφικά σε κωφούς με καλλιτεχνική τάση. Μεταφραστές στη νοηματική γλώσσα επικοινωνούν το θεωρητικό μέρος του μαθήματος στους φοιτητές. Για την πρακτική εφαρμογή η Δήμητρα Εγγλέζου μελέτησε τις παιδαγωγικές μεθόδους που χρησιμοποιούνται για τη διδασκαλία ήχου, μουσικής και ρυθμού σε κωφούς σε άλλους τομείς, όπως ο χορός. Και εφαρμόζει αυτές τις μεθόδους στη διδασκαλία των κινούμενων γραφικών.
Η Δήμητρα Εγγλέζου κατέχει μεταπτυχιακό τίτλο στα τρισδιάστατα κινούμενα σχέδια από το National Center of Computer Animation Bournemouth University. Eπίσης κατέχει πτυχιακό τίτλο στις Γραφικές Τέχνες από το University of the West of England, Bristol 2000. Από το 2001 μέχρι σήμερα έχει συνεργαστεί με σημαντικούς οργανισμούς όπως την ΑΤΗΚ, Ελληνική Τράπεζα, Τράπεζα Κύπρου, Honda κτλ. Είναι μέλος του Διεθνούς Οργανισμού Art Tech Media από το 2007. Από το 2009 είναι ενεργό μέλος του Διεθνούς Οργανισμού SMPTE (Society of Motion Picture and Television Engineers). Είναι επίσης τιμητικό μέλος του οργανισμού Creative Club Directors of Cyprus, (Europe). Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν τα κινούμενα γραφικά και τον σχεδιασμό τωv τρισδιάστατωv κινούμενωv σχεδίων σε συνδυασμό με Τηλεματικές Τέχνες. Είναι η ιδρύτρια και πρόεδρος του Διεθνούς Φεστιβάλ Κίνησης Κύπρου (IMF), που διοργανώθηκε για πρώτη φορά το 2012 και το οποίο είναι πρώτο στο είδος του στην ευρύτερη Μεσόγειο και Μέση Ανατολή.
