26.6.2011

To λιμπρέτο «Διγενής Ακρίτας» του Σταμάτη Δαγδελένη, όπως παρουσιάζεται από το ΘΕΠΑΚ, μιλά δυνατά στις ψυχές όσων εκτιμούν τον πολιτικό στίχο και το μέτρο. Απευθύνεται άμεσα σε όλους όσοι διακρίνουν την ειρωνεία που κρύβεται πίσω από τον τρόπο με τον οποίο το έργο συνδιαλέγεται με άλλους μύθους, πέρα από τις παραλλαγές του Διγενή. Δεν θα επεκταθώ, αφού δεν είναι επί της παρούσης η φιλολογική ανάλυση. Βασικοί άξονες του έργου είναι η νίκη του θανάτου και η αποφυγή τού έρωτα, με όποιες δεσμεύσεις αυτό συνεπάγεται. Ο Διγενής, ο γενναίος πολεμιστής, θα αποτύχει στους δυο αυτούς στόχους του. Και, ακριβώς, το έργο κεντρίζει το ενδιαφέρον χάρη στις ανατροπές. Για παράδειγμα, εκεί που όλοι περιμένουμε ότι ο πατέρας της Ηλιογέννητης θα προβάλει μύριες αντιστάσεις, αφού δεν εγκρίνει τον Διγενή για γαμπρό του [πρβ. Ερωτόκριτος], το εμπόδιο για τους ερωτευμένους ξεπερνιέται εύκολα. Επίσης, στο δρόμο του Διγενή θα βρεθεί μια Αμαζόνα, με την οποία θα απατήσει τη σύζυγό το, κι η μητέρα του Διγενή εμφανίζεται να του κάνει πλάτες! Τέλος, κατά τη μονομαχία με τον Χάρο, ο Διγενής θα κτυπηθεί θανάσιμα, αλλά νικά το θάνατο, επειδή πεθαίνει αγκαλιά με την Ηλιογέννητη. Υπάρχουν κι άλλα σημεία που με κέρδισαν. Ακούσαμε πολλά τραγούδια από τους πρωταγωνιστές, που είναι εξαίρετοι ερμηνευτές. Τα τραγούδια, δε, εκτελούνται σε παραδοσιακή μουσική, που έχει τις καταβολές της στις ακριτικές περιοχές του ελληνισμού, κι αυτό είναι άλλη μία καινοτομία για τα θεατρικά μας δρώμενα. Παράλληλα, οι ρόλοι είναι κομμένοι και ραμμένοι ακριβώς στα μέτρα των πρωταγωνιστών, ενώ, ο Μιχάλης Πιερής, που αναλαμβάνει τη σκηνική επιμέλεια, αποδεικνύει για ακόμη μία φορά ότι ξέρει πολύ καλά πώς να εκμεταλλευθεί πλήρως το αρχοντικό της Αξιοθέας. Οι ηθοποιοί δεν βρίσκονται μόνο σε αυτό που ορίζεται τυπικά ως η σκηνή. Αντίθετα, κινούνται σε όλο το χώρο και βγαίνουν απ’ το τυπικό πλαίσιο, όπως -ανατρεπτικά- ισχύει με την ίδια την υπόθεση του έργου, αλλά και τον πολιτικό στίχο, ο οποίος συχνά «παραβιάζεται» στα σημεία όπου θα ανέμενε κανείς να ακούσει τις παύσεις, δημιουργώντας ένα ανοίκειο αίσθημα.