Μάρτιος του 2008. Βρισκόμαστε στην Πεσκάρα της Ιταλίας, ένα παραλιακό θέρετρο της Αδριατικής με 125.000 κατοίκους. Δύο αδέλφια που διανύουν την έβδομη δεκαετία της ζωής τους, τρώνε με άλλα μέλη της οικογένειας σε ένα παραλιακό εστιατόριο. Όταν έρχεται ο λογαριασμός, τσακώνονται και ο ένας βγάζει μαχαίρι και επιτίθεται στον αδελφό του. Ο δημοσιογράφος Αλεσάντρο Μπιανκάρντι, μαθαίνει την είδηση από την Αστυνομία και τη δημοσιεύει στην ιστοσελίδα του. Δέκα χρόνια αργότερα, το δημοσίευμα αυτό οδηγεί στο κλείσιμο της ιστοσελίδας και ο Μπιανκάρντι μένει άνεργος.
Να ξέρεις ή να ξεχνάς: Πώς ο τσακωμός δύο αδελφών σε ταβερνείο, έκλεισε μια ενημερωτική ιστοσελίδα δέκα χρόνια αργότερα
Έγραψε μήπως κάτι αναληθές; Έγραψε μήπως υπερβολές; Έγραψε μήπως κατάφωρα ψέματα; Τίποτα από όλα αυτά. Δυόμισι χρόνια μετά τη δημοσίευση, ο ένας από τους δύο αδελφούς απαίτησε από τον Μπιανκάρντι να κατεβάσει την είδηση γιατί ήταν βλαπτική για τη φήμη του. Ο Μπιανκάρντι αρνήθηκε υποστηρίζοντας το δικαίωμα του κοινού στην ενημέρωση και τελικά κατέληξαν στα δικαστήρια.
Η όλη υπόθεση, λοιπόν, κατέληξε σ’ ένα νομικό δράμα, οπόταν το δικαίωμα στη λήθη των πολιτών γίνεται τροχοπέδη για τους δημοσιογράφους. Το δικαίωμα διαγραφής ή αλλιώς δικαίωμα στη λήθη, όπως μου αρέσει καλύτερα να το λέω είναι το δικαίωμα να ζητά το υποκείμενο των δεδομένων τη διαγραφή των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που το αφορούν, εφόσον δεν επιθυμεί πια αυτά τα δεδομένα να αποτελούν αντικείμενο επεξεργασίας, και εφόσον δεν υφίσταται νόμιμος λόγος να τα κατέχει ο υπεύθυνος. Νομικά, εάν τα δεδομένα δεν είναι πλέον απαραίτητα σε σχέση με τους σκοπούς για τους οποίους συλλέχθηκαν ή υποβάλλονται κατ’ άλλο τρόπο ή παράνομα σε επεξεργασία ή εάν το υποκείμενο των δεδομένων αντιτάσσεται στην επεξεργασία και δεν υφίστανται επιτακτικοί και νόμιμοι λόγοι για την επεξεργασία, μπορεί το υποκείμενο των δεδομένων να ζητήσει τη διαγραφή τους. Ωστόσο, άλλα δικαιώματα της ΕΕ, όπως το δικαίωμα ελευθερίας της έκφρασης και το δικαίωμα στην ενημέρωση, πρέπει επίσης να διασφαλίζονται.
Το διακύβευμα εδώ είναι εάν υπερισχύει το δημόσιο συμφέρον για την πρόσβαση στις πληροφορίες του δικαιώματος του υποκειμένου. Χαθήκατε ε; Κι εγώ κάπως. Άλλωστε όλα αυτά δεν έχουν καμία σημασία. Το δικαίωμα υφίσταται από τη δεκαετία του 1990 με διαφορετικές εφαρμογές στα κράτη μέλη, αλλά ήρθε στην επικαιρότητα το 2014, όταν η Επιτροπή το χρησιμοποίησε για να υποχρεώσει την Google να αφαιρέσει περιεχόμενο. Όμως! Οι ειδησεογραφικοί οργανισμοί έχουν εξαίρεση ακριβώς για να διατηρηθεί η ελευθερία του Τύπου.
Σύμφωνα με την Google, στην Ευρώπη έχουν κατατεθεί 3,3 εκατομμύρια αιτήματα για τη διαγραφή συνδέσμων από τα αποτελέσματα της αναζήτησης, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αναφέρονται σε ειδήσεις, ποινικές καταδίκες και αναρτήσεις κοινωνικής δικτύωσης. Η εταιρεία δηλώνει ότι έχει αποδεχθεί το 45% των αιτημάτων, ενώ απορρίπτει ή βρίσκεται σε διαμάχη με τα υπόλοιπα.
Η ιστοσελίδα του Μπιανκάρντι, η PrimaDaNoi, άνοιξε το 2005 και ασχολήθηκε με υποθέσεις για τοπικές συλλήψεις, δικαστικές διαμάχες, τοπική πολιτική και διαφθορά. Στην καλύτερη εποχή της, το 2010 και το 2011, συγκέντρωνε 2 εκατ. hits το μήνα. Οι δύο ιδιοκτήτες κέρδιζαν ένα μισθό της τάξης των 1000 ευρώ ο καθένας από τις διαφημίσεις.
Η απόφαση του ιταλικού δικαστηρίου δημιούργησε ένα πολύ άσχημο προηγούμενο. Ο Μπιανκάρντι έχασε και το εφετείο και αναγκάστηκε να πληρώσει 10.000 ευρώ. Αφού δεν τα είχε, ο ενάγων τού κατάσχεσε το σκούτερ του (εμένα μου μυρίζει εκδικητικότητα). Η ιστοσελίδα έκλεισε. Όμως, το χειρότερο είναι αλλού: η απόφαση διαστρέφει το πνεύμα του νόμου που προστατεύει και τους πολίτες και τα μέσα ενημέρωσης. Τα οποία σε τελική ανάλυση, τους πολίτες προστατεύουν, όσο κι αν αυτό δεν αρέσει σε κάποιους.
