Η Λεβέντειος Πινακοθήκη εγκαινιάζει στις 20 Νοεμβρίου 2025 τη νέα της προσωρινή έκθεση Χριστόφορος Σάββα: Απλά – Περίπλοκα – Αόρατα: Ένα άγνωστο αρχείο, η οποία θα διαρκέσει μέχρι τον Ιούνιο του 2026. Η έκθεση φωτίζει για πρώτη φορά ένα πολύτιμο και άγνωστο έως σήμερα αρχείο του Χριστόφορου Σάββα (1924-1968), του καλλιτέχνη που άνοιξε νέους δρόμους στη σύγχρονη κυπριακή τέχνη και συνέδεσε την καλλιτεχνική δημιουργία του τόπου με τα μεγάλα ρεύματα του διεθνούς εικαστικού γίγνεσθαι. Το αρχείο που περιέχει έργα, σκίτσα, φωτογραφίες και προσωπικά σημειώματα, ρίχνει φως στη δημιουργική πορεία του καλλιτέχνη και αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές του έργου του.

Η μοναδική αυτή ανακάλυψη του αρχείου, υπήρξε αποτέλεσμα συγκυριών, δεσμών φιλίας και πράξεων συμφιλίωσης. Στα τέλη του 2020 η Ελένη Σ. Νικήτα, η πρώτη επιμελήτρια της Κυπριακής Συλλογής της Πινακοθήκης, συναντήθηκε με τον συλλέκτη Χαράλαμπο Σεργίου για να δει έναν χαρτοφύλακα έργων που του είχε δωρίσει ένας Τουρκοκύπριος φίλος του. Το δώρο αυτό –μια πράξη επιστροφής και συμφιλίωσης– αποδείχθηκε πως ήταν τμήμα ενός πολύ μεγαλύτερου αρχείου που περιελάμβανε εκατοντάδες έργα και αντικείμενα του Σάββα, χρονολογημένα από το 1946 έως το 1968.

Το αρχείο προέρχεται από τη φιλία και τη συνεργασία του Σάββα με τον πατέρα του Τουρκοκύπριου δωρητή, γνωστό συλλέκτη και πελάτη του καλλιτέχνη. Η ιστορία τους αποκαλύπτει ένα συγκινητικό κεφάλαιο της νεότερης ιστορίας της Κύπρου, εκεί όπου η τέχνη υπερβαίνει διαχωριστικές γραμμές και λειτουργεί ως γέφυρα επικοινωνίας.

Η συστηματική μελέτη και ταξινόμηση του αρχείου ξεκίνησε το 2021 από τη Λεβέντειο Πινακοθήκη υπό την άρτια επιστημονική καθοδήγηση της Ελένης Σ. Νικήτα. Δυστυχώς, δεν πρόλαβε να δει την ολοκλήρωση της έκδοσης και της έκθεσης, καθώς έφυγε από τη ζωή το 2024, αφήνοντας ένα δυσαναπλήρωτο κενό. Η έκθεση αυτή αφιερώνεται στη μνήμη της και αποτελεί φόρο τιμής στο πλούσιο επιστημονικό της έργο, αλλά και στη μοναδική της συμβολή ως προς την κατανόηση και την ανάδειξη της σύγχρονης κυπριακής τέχνης.

Ο Χριστόφορος Σάββα υπήρξε καλλιτέχνης-φαινόμενο, που με το πρωτοποριακό του έργο ξεπέρασε τις παραδοσιακές φόρμες της πρώτης γενιάς Κυπρίων ζωγράφων και αποτέλεσε συνδετικό κρίκο με τις νεότερες γενιές δημιουργών. Μέσα από τη νέα έκθεση, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να ανακαλύψει έργα, σχέδια, φωτογραφίες και σημειώσεις του καλλιτέχνη που έρχονται στο φως για πρώτη φορά, αποκαλύπτοντας τις «απλές», «περίπλοκες» και «αόρατες» πτυχές της δημιουργίας του, μιας δημιουργίας που διαμόρφωσε τον κυπριακό μοντερνισμό.

Εκατό και πλέον χρόνια από τη γέννησή του, με την έκθεση αυτήν η Λεβέντειος Πινακοθήκη τιμά τον Χριστόφορο Σάββα και συνεχίζει με συνέπεια την αποστολή της να προβάλλει και να μελετά τη σύγχρονη κυπριακή τέχνη, προσφέροντας στο κοινό τη δυνατότητα να ανακαλύψει ξανά έναν καλλιτέχνη που σημάδεψε την εποχή του.

Η Λεβέντειος Πινακοθήκη ευχαριστεί την ιστορικό τέχνης Δάφνη Νικήτα και τον Ορέστη Νικήτα, την οικογένεια της αείμνηστης Ελένης Σ. Νικήτα, για τη στήριξή τους στην υλοποίηση της έκθεσης. Επίσης, εκφράζει τις ευχαριστίες της στον Χαράλαμπο Σεργίου για την παραχώρηση αυτής της σημαντικής συλλογής προς μελέτη.

ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ 

Την έκθεση πλαισιώνουν παράλληλες εκδηλώσεις και προγράμματα. Μέχρι το τέλος του 2025 πρόκειται να πραγματοποιηθούν τα εξής: 

«Κάθε Φύλλο, μια Ιστορία» – Δημιουργικές Περιπλανήσεις με Εφημερίδες.

Δημιουργικό Εργαστήρι για παιδιά εμπνευσμένο από την περιοδική έκθεση «Χριστόφορος Σάββα: Απλά – Περίπλοκα – Αόρατα: Ένα Άγνωστο Αρχείο»

Με τις Μαρίνα Κατσαρή και Ρεβέκκα Κατσαρή 

 Με αφετηρία τη σειρά έργων του Χριστόφορου Σάββα, που χρησιμοποίησε φύλλα εφημερίδων ως βασικό εκφραστικό του μέσο, οι Ρεβέκκα και Μαρίνα Κατσαρή καλούν τα παιδιά σε ένα πρωτότυπο ταξίδι μάθησης και δημιουργίας. 

ο εργαστήριο αποτελεί γέφυρα ανάμεσα στην εκπαίδευση και την τέχνη, δείχνοντας πώς τα πιο απλά υλικά μπορούν να ξαναγεννηθούν ως φορείς γνώσης, έκφρασης και δημιουργικότητας.

Ημερομηνία: Σάββατο, 29.11.2025

Ώρες: Ομάδα Α, 10:15 – 11:15 (Ελληνικά) / Ομάδα Β, 11:45 – 12:45 (Αγγλικά)

Ηλικίες: 5-7

Κόστος: €10

Για περισσότερες πληροφορίες & κρατήσεις: τηλ. 22668838, (Δευτέρα-Παρασκευή, 09:00-13:00 & 14:00-16:30) ή στο education@leventisgallery.org

*Περιορισμένος αριθμός θέσεων.

 

Μαγικά Σχήματα, Γιορτινά Χρώματα

Δημιουργικό Εργαστήρι για παιδιά εμπνευσμένο από την περιοδική έκθεση «Χριστόφορος Σάββα: Απλά – Περίπλοκα – Αόρατα: Ένα Άγνωστο Αρχείο»

Με τη Θεοδώρα Δημητρίου

Η γκαλερί Απόφαση έπρεπε να επιβιώσει, όπως και ο Χριστόφορος Σάββα. Έτσι ο καλλιτέχνης αποφάσισε να δημιουργήσει χρηστικά αντικείμενα για να στηρίξει τη γκαλερί. Ανάμεσά τους ήταν και οι ευχητήριες κάρτες που δημιούργησε. Στο αρχείο αυτό που παρουσιάζεται στην έκθεση, βρέθηκαν σε μια δερμάτινη θήκη αλληλογραφίας 13 σχέδια για τη δημιουργία ευχητήριων καρτών, συνοδευόμενα από το σημείωμα προς τον κουμπάρο του: «Κουμπάρε μου, νομίζω να κάνουμε χριστουγεννιάτικες κάρτες από την Γκαλερύ τζε έννοια μας;» 

Εμπνευσμένοι λοιπόν από αυτά τα μικρά πολύτιμα έργα, τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν τον Χριστόφορο Σάββα, το έργο του αλλά και να εμπνευστούν από όλα γύρω τους για να φτιάξουν τις δικές τους μοναδικές Χριστουγεννιάτικες κάρτες. Με σχήματα, χρώματα και φαντασία θα δημιουργήσουν γιορτινές ευχές που μεταμορφώνονται σε μικρά έργα τέχνης!

Ημερομηνία: Κυριακή, 14.12.2025

Ώρες: 11:00 – 12:30 & 15:00 – 16:30 

Ηλικίες: 7 - 11

Κόστος: €10

Για περισσότερες πληροφορίες & κρατήσεις: τηλ. 22668838, (Δευτέρα-Παρασκευή, 09:00-13:00 & 14:00-16:30) ή στο education@leventisgallery.org

*Περιορισμένος αριθμός θέσεων.

 

Εργαστήριο Χαρακτικής για ενήλικες

με τον εικαστικό Παναγιώτη Ανδρέου 

Το εργαστήριο απευθύνεται σε ενήλικες και επικεντρώνεται στην τεχνική της χαρακτικής σε λινολεουμ, μέσα από τη μελέτη και την εικαστική προσέγγιση του έργου του Χριστόφορου Σάββα. Οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν τα βασικά στάδια της διαδικασίας – από τον σχεδιασμό και τη χάραξη έως την εκτύπωση – και να δημιουργήσουν τη δική τους σύνθεση εμπνευσμένη από τη θεματολογία και τη μορφοπλαστική γλώσσα του καλλιτέχνη. Το εργαστήριο είναι αυτοτελές και δεν απαιτεί προηγούμενη εμπειρία.

Ημερομηνία: Σάββατο, 22.11.2025 

Ώρα: 11:00 – 13:00 

Κόστος: €20 

 

Για περισσότερες πληροφορίες & κρατήσεις:

| +357 22 668838, (Δευτέρα-Παρασκευή, 09:00-13:00 & 14:00-16:30)

| education@leventisgallery.org

* Περιορισμένος αριθμός θέσεων.

 

Εργαστήριο Μονοτυπίας

με τον εικαστικό Παναγιώτη Ανδρέου 

Το εργαστήριο απευθύνεται σε ενήλικες και εστιάζει στην τεχνική της μονοτυπίας, αξιοποιώντας ως επιφάνειες εκτύπωσης το πλεξιγκλάς και το ξύλο. Μέσα από τη μελέτη του έργου του Χριστόφορου Σάββα, οι συμμετέχοντες θα διερευνήσουν τις δυνατότητες του χρώματος, της υφής και της τυχαίας χειρονομίας που χαρακτηρίζουν τη μονοτυπία. Το εργαστήριο είναι αυτοτελές και δεν απαιτεί προηγούμενη εμπειρία.

Ημερομηνία: Σάββατο, 29.11.2025

Ώρα: 11:00 – 13:00 

Κόστος: €20

 

Για περισσότερες πληροφορίες & κρατήσεις:

| +357 22 668838, (Δευτέρα-Παρασκευή, 09:00-13:00 & 14:00-16:30)

| education@leventisgallery.org

* Περιορισμένος αριθμός θέσεων.

 

Εγκαίνια έκθεσης: 20 Νοεμβρίου 2025, 19:00

Διάρκεια έκθεσης: 21 Νοεμβρίου 2025 -28 Ιουνίου 2026

Αίθουσα Προσωρινών Εκθέσεων, Λεβέντειος Πινακοθήκη 

ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΕΣ:

Ελένη Σ. Νικήτα †

Κατερίνα Στεφανίδου

Δέσποινα Χριστοφίδου

ΒΟΗΘΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ:

Στυλιάνα Ιωαννίδου