Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ Αλέξης Βασιλείου μιλά στο “Π” για την 9η έκδοση του Φεστιβάλ Σύγχρονου Χορού που διοργανώνει η Στέγη Σύγχρονου Χορού Λεμεσού

Ποιος είναι ο στόχος του φεστιβάλ;

Το φεστιβάλ Open House θέλει να φέρει τις νέες φρέσκες και ανοικτές φόρμες που υπάρχουν τώρα στο εξωτερικό και αφορούν τη σύγχρονη χορογραφική δημιουργία. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι φιλοξενούμε μόνο χορογραφικά έργα αλλά και έργα που ακροβατούν ή παίζουν γύρω από το περφόρμανς ή έργα τα οποία έχουν ως αφετηρία το σώμα. Ονομάζεται “οpen” γιατί στόχος είναι να προσφέρει στο κοινό όσο μπορεί κάποιες από τις πιο ανοικτές και τολμηρές φωνές στη χορογραφία και γενικά στην καλλιτεχνική δημιουργία που υπάρχουν τώρα στην Ευρώπη. Ένας πυλώνας του φεστιβάλ είναι έργα από το εξωτερικό που βρίσκονται ήδη σε περιοδεία, έχουν βραβευθεί ή επιλεγεί να συμμετάσχουν σε άλλα φεστιβάλ τα οποία εμπίπτουν στο δίκτυο Airwaves στο οποίο είναι μέλος η Στέγη Χορού Λεμεσού. Το Airwaves επιλέγει κάθε χρόνο τους 20 πιο υποσχόμενους νέους καλλιτέχνες. Το άλλο κομμάτι είναι οι κυπριακές συμμετοχές από Κύπριους χορογράφους. Φέτος έχουμε έργα από την Αριάνα Μαρκουλίδου, την Ελεάνα Αλεξάνδρου και μέσα στο πρόγραμμα τις παρουσιάσεις των καλλιτεχνών του προγράμματος φιλοξενίας, που εμπίπτουν στο πρόγραμμα “Moving the new” και θα παρουσιαστούν τη δεύτερη μέρα του φεστιβάλ στις Αποθήκες Παπαδάκη. Σε αυτή την παρουσίαση θα δούμε έργα των Μιλένα Ούγκρεν Κούλας, Δημήτρη Χειμώνα, Ελεάνας Αλεξάνδρου και Σουζάνας Φιαλά.

Τι είναι αυτό που διαφοροποιεί το Open House Festival από άλλα φεστιβάλ χορού;

Είναι το ότι είναι ανοικτό, ότι τολμά, ότι σπρώχνει τα όρια. Έχουμε την ελευθερία να πάρουμε το ρίσκο. Δεν ακολουθήσαμε ποτέ μια συνταγή. Κάθε χρόνο είναι ένα καινούργιο πρότζεκτ που μας δίνει αυτό το κίνητρο για να ξαναδημιουργήσουμε. Είναι ένα φεστιβάλ του οποίου η προετοιμασία ξεκινά από πολύ νωρίς έτσι πρέπει να αγαπήσουμε τα έργα, να θυμίζουμε στον εαυτό μας κάθε μέρα γιατί τα έχουμε επιλέξει. Είναι σημαντικό για τη Στέγη τα έργα να αφήσουν κάτι στον θεατή. Προτιμώ να θυμώσει κάποιος με ένα έργο παρά να φύγει απαθής.

Τι έψαχνες όταν διάλεγες τα έργα από το εξωτερικό;

Πολλά φεστιβάλ στον κόσμο έχουν μια τακτική ή μια φιλοσοφία να ξεκινούν από μια θεματική με βάση την οποία επιλέγουν τα έργα. Ένιωθα, αυτά τα τρία χρόνια που επιλέγω τα έργα για το Open House Festival, ότι ίσως να με περιόριζε το να δώσω μια θεματική. Συνήθως πρώτα προσπαθώ να καταλάβω ποια από εκείνα τα έργα θα μεταδώσουν με καθαρότητα την ιδέα τους στο κοινό. Είτε πρόκειται για μια προκλητική νέα ιδέα που είναι πάνω στα όρια μορφών τέχνης ή διαφορετικές φωνές καλλιτεχνών που έχουν μια έντονη ανάγκη να μεταφέρουν κάτι από το κοινωνικό γίγνεσθαι και πώς αντικατοπτρίζει αυτό που ζει ο καθένας από εμάς σήμερα.

Επίσης ακόμα ένα σημαντικό κομμάτι για εμένα όταν επιλέγω μια παράσταση είναι το ερώτημα «τι είναι αυτό που δονείται μέσα μου όταν παρακολουθώ μια παράσταση;». Γιατί με συγκινεί; Γιατί με κάνει να νιώθω πιο θετικός ή πιο ευάλωτος; Πολλές από τις παραστάσεις φέτος έχουν να κάνουν με το πώς ο άνθρωπος διαχειρίζεται και επαναπροσδιορίζει την ανθρώπινη φύση του. Έχουν να κάνουν με την εκτόνωση πάνω στη σκηνή, το χιούμορ, τον άνθρωπο σαν ένα ζώο που προσπαθεί να επαναπροσδιορίσει την ταυτότητά του και να διαχειριστεί τα ένστικτά του και όλα τα έργα ξεκινούν από αυτό. Πώς το σώμα είναι ο άνθρωπος, πώς ο άνθρωπος είναι ένα κοινωνικό ον με ένστικτα και πώς επαναπροσδιορίζουμε αυτή τη σχέση με τον εαυτό μας και τον άλλο. Τα έργα επιλέγονται με βάση την ανάγκη να μην είναι μόνο για θέαση αλλά να βιωθούν από το κοινό, να μπουν στον πυρήνα του σώματός τους και να μείνουν εκεί μετά την παράσταση.

FORECASTING 1440 © Lars Kjaer Dideriksen, www.bora-bora.dk

Στην περφόρμανς “Artist, Artist too” της Ελεάνας Αλεξάνδρου οκτώ γυναίκες πoυ συνήθως είναι θεατές παραστάσεων τοποθετούνται στην απέναντι πλευρά και δοκιμάζουν τους εαυτούς τους στη σκηνή ως περφόρμερς. Είναι η πρώτη φορά που μη επαγγελματίες χορού λαμβάνουν μέρος στο Φεστιβάλ. Μίλησέ μας λίγο για αυτό.

Το έργο "Artist, Αrtist too" είναι ένα έργο που πρώτη φορά γίνεται στην Κύπρο μέσα από το οποίο προσπαθήσαμε να εντάξουμε και να φέρουμε επί σκηνής άτομα από την κοινότητα που δεν είναι επαγγελματίες χορευτές. Είναι οκτώ γυναίκες που επιλέγηκαν μέσα από ένα εργαστήρι που έκανε η Ελεάνα. Είναι άτομα διαφορετικών ηλικιών, εμπειριών, κάποιες πιο κοντά στην τέχνη άλλες όχι τόσο. Είναι σημαντικό να μπορούμε να αφομοιώσουμε σαν Στέγη Σύγχρονου Χορού τις καλλιτεχνικές φωνές και τα θέλω ανθρώπων που δεν είναι απαραίτητα μέσα στον χώρο. Είναι ένα πρότζεκτ που ξεκινήσαμε φέτος και ελπίζω να συνεχιστεί. Η ομάδα δουλεύει αυτή τη στιγμή πάνω σε ένα έργο που θα κάνει πρεμιέρα την Κυριακή. Είναι όλες πολύ ενθουσιασμένες, έχουν το τρακ της πρώτης επαφής με το κοινό αλλά νομίζω ότι είναι πολύ γοητευτικό ότι ζουν μέσα σε αυτή τη δυναμική τού να συνδημιουργήσουν με την Ελεάνα αυτό το έργο και το οποίο έχω την αίσθηση ότι θα είναι κάτι που θα πηγάζει από τις ίδιες, δεν θα είναι μια φορεμένη κίνηση. Η Ελεάνα δουλεύει μαζί τους σε πρόβες με μορφή εργαστηρίου μέσα από τις οποίες αναδύεται υλικό που μετά θα το συνθέσει σε ένα χορογραφικό έργο. Ένας στόχος της Στέγης είναι ότι η τέχνη πρέπει να είναι προσβάσιμη στο κοινό, όχι μόνο από τη θέση του θεατή. Πώς είναι όταν μέλη του κοινού καλούνται να δημιουργήσουν κάτι που θα μεταδώσουν μετά σε άλλο κοινό; Έχω πολύ ενθουσιασμό για αυτό, έχει την αίσθηση του φρέσκου αφού σε αντίθεση με τα υπόλοιπα έργα δεν ξέρουμε πώς θα είναι η τελική μορφή αφού ουσιαστικά θα γεννηθεί τη μέρα της παράστασης.

Ποια είναι η προσέγγιση που έχεις ως καλλιτεχνικός διευθυντής της Στέγης Σύγχρονου Χορού Λεμεσού;

Πολύ σύντομα κλείνω δέκα χρόνια σε αυτό τον τομέα, νιώθω ότι αυτό που θα ήθελα ήταν η ευκαιρία να μπορέσω να είμαι όσο πιο κοντά γίνεται στην κοινότητα του χορού και των καλλιτεχνών της Κύπρου. Προσπαθώ να ακούσω τι χρειάζεται και να βοηθήσω τις φωνές τους να ακουστούν πιο δυνατά. Αφού το καταλάβω αυτό τότε τους βοηθώ με διάφορα προγράμματα έτσι ώστε να μπορέσουν να εξελίξουν αυτή την τέχνη είτε μέσω εργαστηρίων, mentoring ή μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Μέσα από το φεστιβάλ δημιουργείται η ευκαιρία να έρθουν στην Κύπρο παραστάσεις που γεμίζουν θέατρα στο εξωτερικό και αυτό βοηθά στο να νιώσει η εδώ κοινότητα ότι είναι μέρος μιας πιο μεγάλης, παγκόσμιας, πανευρωπαϊκής κοινότητας καλλιτεχνών. Αυτό τους δίνει μια δύναμη και ώθηση να σκεφτούν τις πρακτικές τους, να αναθεωρήσουν το πώς δουλεύουν αλλά και να μπουν σε έναν δημιουργικό διάλογο πρώτα με τον εαυτό τους και μετά με άλλους συναδέλφους. Αυτό φέρνει μια πνοή φρεσκάδας και εγρήγορσης. Έχουμε παρά πολλούς ταλαντούχους δημιουργούς στις παραστατικές τέχνες. Το πρόβλημα θα έλεγα είναι ότι χάνουμε κάποτε το μομέντουμ και τη ροή μας. Σε άλλες χώρες με πιο ευέλικτα συστήματα στις τέχνες τόσο όσον αφορά επιχορηγήσεις αλλά και στο θέμα εξέλιξης των καλλιτεχνών με πιο σταθερές και δοκιμασμένες δομές γενικότερα και από το κράτος και από τοπικές αρχές, βλέπεις ότι οι καλλιτέχνες είναι σε μια ροή παραγωγικότητας και το έργο τους γίνεται πιο ορατό, γίνεται πιο εύκολα κομμάτι της κοινωνίας και οι ίδιοι μπορούν πιο γρήγορα να εξελιχθούν στην καλλιτεχνική τους πορεία. Ενώ εδώ παίρνει πιο πολύ χρόνο γιατί μας λείπουν κάποια βασικά στοιχεία ακόμα.

Τι λείπει θα έλεγες;

Νομίζω λείπει το στοιχείο της ενημέρωσης του κόσμου γενικά στην Κύπρο του τι πάει να πει σύγχρονος χορός. Είναι σημαντικό να μπει η τέχνη από πολύ νωρίς στα σχολεία για να μπορεί ένα παιδί να έχει μια επαφή τουλάχιστον. Να ξέρει να αναγνωρίζει τι πάει να πει σύγχρονος χορός. Να μην τους ρωτούμε στα 18 και να μην καταλαβαίνουν ακριβώς τι είναι. Να μπορούν να αναγνωρίζουν τι είναι κάθε τέχνη και ποια τα χαρακτηριστικά της, να έχουν την ευκαιρία να δοκιμάσουν και να δουν τι τους αρέσει. Αυτοί θα είναι οι μελλοντικοί μας θεατές. Αυτή τη στιγμή χάνουμε ένα μεγάλο κομμάτι μελλοντικών θεατών και προσπαθούμε όλοι οι φορείς να προσελκύσουμε κοινό. Οι υπάρχουσες δομές δυστυχώς δεν βοηθούν να κτιστούν αυτά τα προγράμματα μέσα από το οποία θα δημιουργηθεί στα παιδιά μια εκτίμηση για τον σύγχρονο χορό και τις τέχνες γενικά και θα τα καταστήσει μελλοντικούς θεατές. Η Στέγη Λεμεσού επιμελείται ένα πρόγραμμα που έχει να κάνει με την προσέλκυση του κοινού, που σημαίνει ότι ένα μεγάλο στοιχείο που θέλουμε να δημιουργήσουμε είναι το κοινό. Να μπορεί το κοινό να κατανοεί και να έρχεται σε επαφή πιο άμεσα με τον χορό και να διαλύσουμε την γκρίζα ζώνη ότι κάποιες μορφές δεν είναι ξεκάθαρες. Πιστεύω ότι τα έργα στο φεστιβάλ μπορούν να επικοινωνήσουν με όλο το κοινό, ακόμα και με άτομα που ίσως πρώτη φορά παρακολουθούν παράσταση σύγχρονου χορού. Όχι απλοϊκά αλλά με έναν τρόπο που να κάνει τον θεατή να τον αφορά.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 5 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ

ΤΕΧΝΟΧΩΡΟΣ ΕΘΑΛ

8:00 PM

72' | Grace - Ηοdworks (Ουγγαρία) 18+

ΣΑΒΒΑΤΟ 6 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ

6:00 PM

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΕΧΝΩΝ ΛΕΜΕΣΟΥ - ΑΠΟΘΗΚΕΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗ - 90' | Moving the New - Second Look

ΤΕΧΝΟΧΩΡΟΣ ΕΘΑΛ

8:00 PM

45' | Forecasting - Premier Stratageme / Barbara Matijevic & Giuseppe Chico (Γαλλία)

9:00 PM

45' | Your Mother at My Door - Timothy and the Things (Ουγγαρία)

ΚΥΡΙΑΚΗ 7 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ

ΤΕΧΝΟΧΩΡΟΣ ΕΘΑΛ

8:00 PM

30' | Homo Furens - Filipe Lourenco - Plan K (Γαλλία)

9:00 PM

40' | The Nature of the Beast - Aριάνα Μαρκουλίδου (Κύπρος)

10:00 PM

40' | Artist, Artist too - Ελεάνα Αλεξάνδρου (Κύπρος)

Πληροφορίες: www.dancehouse.com.cy / τηλ. 25 340618 / info@dancehouselemesos.com