Κάτι φωλιάζει στην καρδιά της παλιάς Λευκωσίας, στην οδό Τρικούπη. Τρεις άνθρωποι μοιράστηκαν μια ιδέα την οποία χτίζουν, εδώ και λίγο καιρό, με έναν κοινό σκοπό.Η project manager Κατερίνα Παπαγεωργίου, ο συγγραφέας-ποιητής Γιώργος Παπακωνσταντίνου και ο τραγουδοποιός Σάββας Χρυσοστόμου συστήνουν στο «Π» τη Nestopia, μία φωλιά, όπως οι ίδιοι τη χαρακτηρίζουν, για τους καλλιτέχνες, που έχει στόχο να «αποτελέσει εφαλτήριο και χώρο συγκέντρωσης όλων των μορφών τέχνης».
Η πρωτοβουλία φέρει το όνομα Nestopia. Τι σημαίνει;
Κατερίνα [Κ]: Θέλουμε μέσω του ονόματός μας να αναδείξουμε και το όραμά μας, nestopia σημαίνει nest + utopia (φωλιά και ουτοπία). Θέλουμε να δημιουργήσουμε μια φωλιά για τους καλλιτέχνες, η οποία θα τους δώσει χώρο να είναι δημιουργικοί.
Γιώργος [Γ]: Έναν χώρο όπου θα φωλιάσουν οι καλλιτέχνες.
Πώς προέκυψε η ιδέα;
Σάββας [Σ]: Αρχικά από μια συζήτηση που είχαμε με τον Γιώργο πριν δύο ή τρία χρόνια και καταλάβαμε ότι και οι δύο αρχίσαμε να δουλεύουμε πάνω στο ίδιο πρότζετ μόνοι μας, οπότε σκεφτήκαμε ότι θα μπορούσαμε να το κάνουμε μαζί. Το είχαμε αφήσει για λίγο καιρό, επειδή στην Κύπρο τα πράγματα με τον πολιτισμό χρειάζονται μεγάλο budget, το οποίο δύσκολα βρίσκεις και έτσι κάπου αφέθηκε.
Θα αφορά συγκεκριμένο καλλιτεχνικό τομέα;
Γ: Η ιδέα και η προσέγγιση της nestopia είναι ότι θα υποδεχτούμε και θα ενισχύσουμε όλους τους καλλιτεχνικούς χώρους. Ο στόχος μας είναι να αποτελέσουμε εφαλτήριο και χώρο συγκέντρωσης όλων των μορφών τέχνης. Στην ουσία να είναι ένας χώρος καλλιτεχνών της Κύπρου σε όλες τις εκφάνσεις του.
Κ: Θέλουμε μέσα από αυτόν τον χώρο να προβάλουμε και να προωθήσουμε τη δουλειά των καλλιτεχνών. Η ιδέα είναι κάθε μήνα να έχουμε τρεις καλλιτέχνες και θα προσπαθούμε κάθε φορά να είναι από διαφορετικές μορφές της τέχνης. Οι καλλιτέχνες θα προβάλλονται ψηφιακά αλλά και στον χώρο, όπου θα υπάρχει ένας μικρός εκθεσιακός χώρος και το κοινό θα έρχεται σε επαφή με τη δουλειά των καλλιτεχνών.
Γ: Από την άλλη θα έχουμε έναν κοινό χώρο, όπου θα υπάρχει η δυνατότητα ενοικίασης για την πραγματοποίηση σεμιναρίων, ενίσχυσης δεξιοτήτων των καλλιτεχνών, είτε μέσω πρωτοβουλιών της nestopia, είτε από εξωτερικούς διοργανωτές οι οποίοι θα μπορούν να ενοικιάσουν τον χώρο.
Σ: Θέλουμε ο καλλιτέχνης να νιώσει ότι ο χώρος αυτός είναι όντως η φωλιά του όπου θα μπορεί να πραγματοποιήσει αυτά που έχει στο μυαλό του. Επιπλέον, στον πάνω όροφο θα πουλάμε εμπορικό υλικό των καλλιτεχνών, παράλληλα με αυτό της nestopia, που θα είναι και ένας τρόπος να στηριχθεί η προσπάθεια οικονομικά.
Κ: Επίσης, ο κόσμος θα μπορεί να μας στηρίξει μέσα από δωρεές αλλά και από εκδηλώσεις που θα διοργανώνουμε.
Σ: Σκοπός μας είναι να μην «σταματάει» στον φυσικό χώρο της nestopia, αλλά ο κόσμος να αναζητά τους καλλιτέχνες όπου κι αν παρουσιάζουν τη δουλειά τους. Π.χ. κάποιες δράσεις μας θα είναι σε εκθεσιακούς χώρους. Επίσης, έχουμε στο μυαλό μας την ιδέα ότι πολλοί καλλιτέχνες δημιουργούν και παρουσιάζουν έργο μαζί, και την ίδια ώρα προωθούν ο ένας τον άλλον. Για παράδειγμα, έχουμε πλάνο με μουσικές συναυλίες καλλιτεχνών της Κύπρου, οι οποίοι εμφανίζονται σε ομάδες, έτσι ώστε ο κόσμος να μπορεί να δει διάφορους καλλιτέχνες μέσα σε μία νύχτα. Ο στόχος της nestopia είναι πάντα και παντού να δημιουργεί τη συνθήκη του συνόλου των καλλιτεχνών. Τους στηρίζουμε όλους, αναλόγως των συνθηκών, των δυνατοτήτων, των αναγκών των καλλιτεχνών και των ευκαιριών που έχουμε για να κάνουμε κάτι τέτοιο.
Έχετε επιλέξει έναν χώρο στην εντός των τειχών Λευκωσία. Γιατί;
Κ: Γιατί έχει προοπτική και χρειάζεται να ζωντανέψει η παλιά πόλη της Λευκωσίας, και ήδη άρχισε να γίνεται αυτό, επίσης είναι και ένας χώρος σύναξης και των καλλιτεχνών και του κοινού.
Γ: Κυρίως ζύμωσης, μπορούμε να πούμε ότι η παλιά Λευκωσία έχει μια ωραία μοναδικότητα που βοηθά στη ζύμωση της τέχνης και έχει πολύ χαρακτηριστική την κυπριακή ταυτότητα.
Αναφερθήκατε και σε ψηφιακή προβολή, πείτε μας περισσότερα για την «ψηφιακή nestopia».
Γ: Πέραν του φυσικού χώρου, δουλεύουμε μια ιστοσελίδα και τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, στο πλαίσιο ακριβώς του να φτάσουμε και να μεταφέρουμε και τους καλλιτέχνες στο ακροατήριο που υπάρχει. Στην ιστοσελίδα θα μαζεύεται όλο το υλικό της δουλειάς που κάνουμε στο πέρασμα του χρόνου. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι ναι μεν είναι μία πρωτοβουλία που ξεκίνησε από τρεις ανθρώπους και μερικούς άλλους που την αγκάλιασαν και τη στηρίζουν μέσα στη διαδικασία της δημιουργίας, αλλά ο στόχος είναι να αποτελέσει τη φωλιά των καλλιτεχνών και για εμάς είναι σημαντικό οι καλλιτέχνες να το νιώσουν ως κομμάτι τους και να αντιληφθούν ότι η συνέργεια και η σύνδεση των κρίκων του ενός με του άλλου βοηθά να βγούμε όλοι μπροστά σαν σύνολο. Θέλουμε να ενισχύσουμε τις τέχνες και στο τέλος της ημέρας να ενισχύσουμε και τον τόπο.
Σ: Αυτή η συνέργεια μεταφράζεται στη διαδικασία του να δημιουργείτε μαζί πράγματα με άλλους καλλιτέχνες και να προχωρείτε παρακάτω, και αυτή η διαδικασία σε κάνει να σκέφτεσαι πιο πολλά, πιο μεγάλα πράγματα, πιο σύνθετα.
Γ: Η τέχνη είναι πιο όμορφη άμα τη μοιράζεσαι.
Πώς βλέπετε το μέλλον αυτού του εγχειρήματος;
Κ: Είμαστε μια ΜΚΟ που θα λειτουργεί ως κέντρο δημιουργίας και ένας από τους μελλοντικούς μας στόχους είναι να δημιουργήσουμε ένα database το οποίο θα είναι προσβάσιμο για να βλέπει ο κόσμος ποιοι είναι οι καλλιτέχνες και δείγματα των έργων τους. Πιστεύω γενικά ότι η Κύπρος έχει πολλές προοπτικές, πολύ εύφορο έδαφος και η κατάσταση με τον πολιτισμό πάει προς το καλύτερο και μπορεί να πάει ακόμα πιο μπροστά. Και μέσω αυτής της πρωτοβουλίας, της συζήτησης, της ανταλλαγής μεταξύ των καλλιτεχνών θα μπορέσουμε να σπρώξουμε και κάποια πράγματα να αλλάξουν. Γιατί η Κύπρος πραγματικά έχει πολύ ταλέντο. Εμείς είμαστε μία πολύ μικρή ομάδα με μία πολύ μεγάλη ιδέα και ένα πολύ μεγάλο όραμα το οποίο μπορεί να ακούγεται ακατόρθωτο και ουτοπικό, αλλά: Αν δεν ονειρεύεσαι ποιο είναι το νόημα στο τέλος;
Πολύ ταλέντο αλλά και πολλές προκλήσεις. Τι δυσκολίες αντιμετωπίζετε αυτή τη στιγμή ως καλλιτέχνες που βιοπορίζεστε από την τέχνη σας;
Γ: Θα αρχίσω από τη δημιουργία και την ενίσχυση της κουλτούρας του πολιτισμού στην Κύπρο. Αυτό συνεπάγεται είτε με την καλλιέργεια και το χτίσιμο του ακροατηρίου, και το πώς βάζουμε μπροστά την τέχνη έτσι ώστε ο κόσμος να αντιλαμβάνεται ότι η τέχνη είναι εκεί κι εγώ μπορώ να τη φτάσω. Ουσιαστικά είναι ένας συνεχής αγώνας να καταφέρουμε να φτάσουμε κοντά στον κόσμο. Δηλαδή δεν θα σου πω ότι ο Κύπριος δεν διαβάζει. Ο Κύπριος λογοτέχνης πρέπει να καταφέρει να φτάσει, όμως, το αναγνωστικό κοινό της Κύπρου, για να τον διαβάσει. Επειδή, ωστόσο, δεν δημιουργήθηκε ούτε ενισχύθηκε η κουλτούρα, οι Κύπριοι καλλιτέχνες, τελικά, αντιμετωπίζονται ούτως ή άλλως σαν άλλης κατηγορίας πολίτες. Δεν αναγνωρίζουμε τους καλλιτέχνες της Κύπρου και αυτό δεν έχει να κάνει με την Κύπρο ή την Ελλάδα, μας αρέσει το ξενόφερτο.
Σ: Παίζει μεγάλο ρόλο και το βιοποριστικό. Είναι ένα μεγάλο θέμα το ότι δεν υπάρχει βιομηχανία πολιτισμού στην Κύπρο, συμφωνώ με τον Γιώργο στο ότι δεν μπορούμε να βασίζουμε την τέχνη μας σε κονδύλια για να δημιουργήσουμε. Δυστυχώς, αναγκαζόμαστε να αφήσουμε πράγματα πίσω που θέλουμε να δημιουργήσουμε γιατί δεν έχουμε τα λεφτά για να τα υλοποιήσουμε. Αλλά το ότι δεν υπάρχει βιομηχανία κάνει τον κάθε καλλιτέχνη να είναι μόνος του στο κουτάκι του, να προσπαθεί ο καθένας για τον εαυτό του και να υπάρχουν μεμονωμένες περιπτώσεις καλλιτεχνών που ανεβαίνουν και από κάτω να είναι τόσοι άλλοι που είναι στην αφάνεια ή που ο καθένας έχει έναν μικρό κύκλο, ο οποίος δεν στηρίζει αντίστοιχους. Ένας από τους αρχικούς λόγους δημιουργίας της nestopia είναι ότι θέλουμε να φέρουμε τους καλλιτέχνες κοντά, μεταξύ τους, αλλά και με τον κόσμο.
Γ: Να χτιστεί η συνείδηση της καλλιτεχνικής κοινότητας στην Κύπρο, αν και νομίζω ότι είμαστε σε παρά πολύ καλό στάδιο. Είναι πολύ σημαντικό να βγαίνεις προς τα έξω σαν κοινότητα από διαφορετικές μορφές τέχνης μεν, αλλά να διεκδικείς και να έχεις τουλάχιστον σε κάποια επίπεδα κοινούς στόχους. Και μέσα στους στόχους είναι ακριβώς η ανάπτυξη και η εξέλιξη της τέχνης στην Κύπρο σε όλες τις μορφές. Να μοιραστούμε ουσιαστικά την τέχνη της εποχής μας.
Σ: Και της κουλτούρας, γιατί η κυπριακή κουλτούρα του παρελθόντος δεν αξιοποιείτο από τους νεότερους και τώρα ο Κύπριος αρχίζει ξανά να ψάχνει την ταυτότητά του και να θέλει να εκφραστεί ως Κύπριος. Οι καλλιτέχνες έρχονται πίσω στην Κύπρο και έχουν ανάγκη να βρουν ρίζες, στοιχεία, αναφορές του τόπου τους και της πατρίδα τους για να εκφραστούν.
[Η nestopia θα ανοίξει επίσημα τις πόρτες της στις αρχές Ιουνίου και απευθύνεται σε όλους τους καλλιτέχνες που δραστηριοποιούνται και δημιουργούν στην Κύπρο, Κύπριους καλλιτέχνες που βρίσκονται στο εξωτερικό και Τουρκοκύπριους και στόχος της είναι το σύνολο του νησιού].
Λεζάντα κεντρικής φωτογραφίας: Από αριστερά ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, η Κατερίνα Παπαγεωργίου και ο Σάββας Χρυσοστόμου στον χώρο της Nestopia, στην οδό Τρικούπη, εντός των τειχών Λευκωσία. Φωτ.: Ραφαέλλα Σπανού
