Δηλώνει αυτοδίδακτος κι ακόμη δεν έχει καταλάβει πώς κατάφερε να φτάσει μέχρι εδώ. Παίζει κιθάρα και κρητικό λαούτο, τραγουδάει με ένα ιδιαίτερο γρέζι που ακροβατεί μεταξύ του παραδοσιακού και του σύγχρονου έντεχνου και προσεγγίζει τη ζωή του καλλιτέχνη σαν να είναι μαραθώνιος. Ο 30χρονος Παναγιώτης Λοΐζου από τη Λευκωσία, μπορεί να έχει μια αλλόκοτη αφετηρία αλλά σίγουρα έχει μπει για τα καλά στα μουσικά δρώμενα του νησιού και έρχεται με όρεξη και αισιοδοξία να μοιραστεί τα καινούργια του τραγούδια και να τα αφήσει «να κάνουν τα πρώτα τους βήματα» στον κόσμο.
Σπούδασε γυμναστής, αλλά όπως ο ίδιος λέει στο «Π», πλέον το «γύρισε σε καλλιτέχνης» γιατί από μικρό παιδί υπήρχε μια έλξη προς το τραγούδι και τη σκηνή. Ποτέ του δεν πήγε σε ωδείο, ούτε είχε κάποια ακαδημαϊκή μόρφωση, γι' αυτό και προτιμά να συστήνεται ως δημιουργός, ερμηνευτής ή τραγουδοποιός. «Το να είσαι μουσικός θέλει παρά πολύ κόπο και σέβομαι τους ανθρώπους που το κάνουν και το σπουδάζουν».
Τι ήταν αυτό που σε έκανε να παρατήσεις τη γυμναστική και να ασχοληθείς με τη μουσική;
Μεγάλωσα με καλά μουσικά ερεθίσματα που πιστεύω συνέβαλαν στη διαμόρφωση του χαρακτήρα μου. Από μικρός προσπαθούσα να ερμηνεύσω το σύμπαν, να καταλάβω τι συμβαίνει γύρω μου, τι είναι αυτό που με περιβάλλει, τη ζωή. Και έβρισκα απαντήσεις, χωρίς να το αντιλαμβάνομαι τότε, στη μουσική. Θυμάμαι χαρακτηριστικά να με παίρνουν οι γονείς μου σε παιδικές παραστάσεις και συναυλίες. Την ώρα που ήμουν εκεί ένιωθα τεράστια χαρά και μόλις τελείωνε και ήξερα ότι θα φύγω· με κατέβαλλε μια θλίψη που κρατούσε για μια βδομάδα.
Κατάλαβα, αργότερα, ότι ήθελα να κάνω κι εγώ αυτό το πράγμα· να κάνω τους άλλους να νιώθουν όπως ένιωθα εγώ. Ήταν ένα παιχνίδι στο παιδικό μου μυαλό που δεν συνειδητοποιούσα τότε. Ήθελα να το κάνω και δεν το άφηνα να φύγει από μέσα μου.
Πότε πήρες την απόφαση να το ακολουθήσεις επαγγελματικά;
Όλο αυτό ξεκίνησε στο πανεπιστήμιο. Ξύπνησα ένα πρωί και είπα «ήρθε η μέρα να μάθω κιθάρα». Δανείστηκα μια κιθάρα από έναν φίλο και άρχισα να προσπαθώ με το αφτί και με βίντεο, χωρίς μεγάλη καθοδήγηση, απλώς για να δω πού θα με βγάλει. Σε περίπου έξι μήνες, κατάφερα να παίζω κάποια πράγματα και τότε κατάλαβα ότι, άρχισα να αγαπώ τη μουσική όλο και περισσότερο.
Παράλληλα, σε μαζώξεις με φίλους και συμφοιτητές, μου ζητούσαν να φέρω την κιθάρα και να παίξω κάτι. Ήταν για πλάκα στην αρχή, αλλά όλοι μου έλεγαν να το ακολουθήσω. Το σκεφτόμουν, αλλά δεν το πίστευα εντελώς. Μια μέρα, μαζί με έναν άλλο φίλο που παίζαμε κιθάρα, μας έπιασε η «επανάσταση» μας, το rock and roll life, και αποφασίσαμε, χωρίς ιδιαίτερο λόγο, να αγοράσουμε τα πρώτα μας ακριβά όργανα. Είναι η κιθάρα που χρησιμοποιώ μέχρι σήμερα.
Με θράσος, μπήκαμε σε ένα μπαράκι στη Λευκωσία, τέλος του 2019, και είπαμε στον ιδιοκτήτη ότι θέλουμε να παίξουμε. Χαμογέλασε και μας είπε «την άλλη Παρασκευή». Πάμε στο μαγαζί και ήταν γεμάτο. Παίζαμε τρεις ώρες χωρίς μικρόφωνα και ήταν από τις πιο ωραίες βραδιές. Μετά εξελίχθηκε μόνο του, σε καφενεία στη Λήδρας και αλλού. Ένας φίλος μεγάλος μουσικός με άκουσε, μόλις ξεκίνησε ο κορωνοϊός, και με κάλεσε να συμμετάσχω σε μια παράσταση στο Παττίχειο Θέατρο Λεμεσού η οποία μεταδόθηκε ζωντανά με σκοπό να συλλεχθούν χρήματα για τους καλλιτέχνες της Κύπρου.
Έτσι βρέθηκα δίπλα σε μουσικούς και παρτιτούρες. Ευτυχώς, όταν πρέπει να κάνω κάτι, απλώς το κάνω και γίνεται. Μετά, το ένα έφερε το άλλο και κάπως έτσι, ερωτεύτηκα τον κόσμο της μουσικής και του τραγουδιού. Κατάλαβα ότι αυτό ήταν που έπρεπε να κάνω.
Και το λαούτο, πώς προέκυψε;
Μου αρέσει πολύ η παράδοση και η παραδοσιακή μουσική, οπότε δεν υπήρχε περίπτωση να μην το προσπαθήσω. Λατρεύω την κρητική μουσική και τους μεγάλους ερμηνευτές, όπως ο Νίκος Ξυλούρης και ο Γιάννης Χαρούλης. Μόλις έπιασα το λαούτο, κατάλαβα ότι εδώ ανήκω. Ο ήχος που βγάζει είναι αρχέγονος και κουβαλά τις ρίζες μας μέσα στους αιώνες.
Πώς είναι να βιοπορίζεσαι ως καλλιτέχνης στην Κύπρο;
Γίνονται διάφορα πράγματα, αλλάζει το σκηνικό. Υπάρχει κινητικότητα, αλλά από ένα σημείο και μετά πρέπει να αποφασίσεις με ποιο τρόπο θα συνεισφέρεις από τη δική σου σκοπιά. Βάζεις το δικό σου λιθαράκι. Αν όλοι βάζαμε το λιθαράκι μας, πολλά θα συνέβαιναν.
Ναι, είναι δύσκολο γενικά, αλλά από εκεί και πέρα εξαρτάται από τον προσωπικό αγώνα του καθενός, από το πόσο διατεθειμένος είναι να περάσει, να θυσιάσει, να δυσκολευτεί για να φτάσει κάπου. Είναι πολλοί οι παράγοντες που το καθιστούν δύσκολο. Οι χώροι, οι ευκαιρίες, το κοινό, το μέγεθος της χώρας. Όμως γίνονται πολλά πράγματα πλέον. Θεωρώ ότι οι ευκαιρίες αυξήθηκαν και υπάρχει άνθηση στον τομέα της μουσικής, από τους ερμηνευτές, τους τεχνικούς και τα ωδεία. Μια αλυσίδα πραγμάτων που φέρνει κόσμο μέσα.
Πιστεύω ότι διανύουμε μια ιστορική περίοδο, γιατί υπάρχει μεγάλη άνθηση στην παραγωγή δίσκων στην Κύπρο. Είναι σαν νεογέννητο και σιγά-σιγά θα βελτιώνεται. Η κούρσα της μουσικής είναι σαν μαραθώνιος, χρειάζεται αντοχή, διάρκεια, πολλή δουλειά και, φυσικά, τύχη. Είναι δύσκολο, αλλά είμαι θετικός και πιστεύω πως θα βελτιώνεται. Στο τέλος της ημέρας, όλα τα καλά πράγματα προκύπτουν από δύσκολες εμπειρίες και συνθήκες. Εκεί ανθίζει το ωραίο άνθος.
Πρέπει επιτέλους και η Πολιτεία να αναγνωρίσει τους καλλιτέχνες και να δούμε πώς αυτή η χώρα μπορεί να προχωρήσει. Η κοινωνία συχνά πιστεύει ότι δεν έχουμε τίποτα και ότι τίποτα δεν αλλάζει, αλλά δεν είναι έτσι. Μέσα υπάρχουν αξιόλογοι άνθρωποι σε όλους τους τομείς, που δεν έχουν να ζηλέψουν με τίποτα κανέναν στο εξωτερικό. Πρέπει να πιστέψουμε σε αυτούς και να τους δώσουμε την ευκαιρία να προχωρήσουμε.
Μίλησέ μας για τον πρώτο σου δίσκο, που θα κυκλοφορήσει σύντομα.
Ο τίτλος του δίσκου είναι «Δύο κόσμοι», από το ομότιτλο τραγούδι που είναι και το αγαπημένο μου. Είναι μια δουλειά που ξεκίνησε τον Οκτώβριο 2023 και ολοκληρώσαμε τις ηχογραφήσεις το καλοκαίρι 2025. Περιλαμβάνει 8 τραγούδια, και το καθένα έχει τη δική του ιστορία.
Μαζί με τον παραγωγό μου, Λευτέρη Μουμτζή που ανέλαβε και τις ενορχηστρώσεις, προσπαθήσαμε να συνδέσουμε φαινομενικά άσχετα τραγούδια και να δημιουργήσουμε μια θεματική ενότητα. Μπορεί να μην είναι εμφανές αμέσως, αλλά κάθε τραγούδι περιπλέκεται μέσα στο άλλο και δημιουργεί μια ενδιαφέρουσα αφήγηση. Η παραγωγή είναι 100% κυπριακή. Είχα την τιμή να συνεργαστώ με ανθρώπους που θαύμαζα. Στίχους μου έχουν δώσει ο Βασίλης Χαρίσης, η Έλενα Νικολάου και ο Λευτέρης Μουμτζής.
Το τραγούδι «Δύο κόσμοι» αναφέρεται στη συνύπαρξη μεγάλων αντιθέσεων στη ζωή: πλούτος και φτώχεια, αγάπη και μίσος, ζωή και θάνατος. Είναι αισιόδοξο τραγούδι και το μήνυμα κρύβεται στο ρεφρέν. Ο «Αλχημιστής» μιλά με καυστικό τρόπο για την ανθρώπινη φύση, που ποτέ δεν είναι ικανοποιημένη. Σου λέει ότι η ευτυχία βρίσκεται στο τώρα, στην κάθε ανάσα, στις ανθρώπινες συνευρέσεις και στο κάθε δευτερόλεπτο που ζεις.
Ο δίσκος ήταν ομαδική δουλειά, με τον Λευτέρη να βρίσκει τραγούδια που είχε στο συρτάρι, και εμένα να γράφω μουσική μαζί του. Ήταν ένα ταξίδι όπου ο ένας συμπλήρωνε τον άλλο. Ήταν πολύ όμορφη εμπειρία, γιατί το πρώτο σου παιδί αφήνει στον κόσμο τα πρώτα του βήματα, και πάντα ανησυχείς για το τι θα γίνει. Ο δίσκος κυκλοφορεί ψηφιακά στις 14 Νοεμβρίου, αλλά θα βγουν και βινύλια για τους φίλους που τα αγαπούν.
Η συνεργασία μου με τον Λευτέρη με βοήθησε να ανακαλύψω περισσότερο τι μπορώ να δώσω, και χαίρομαι γιατί πίστεψε σε μένα. Θέλαμε να δώσουμε στον κόσμο κάτι φρέσκο, που να έχει αναφορές και επιρροές από όσους με διαμόρφωσαν ως δημιουργό και ερμηνευτή. Αυτούς που με διαμόρφωσαν μουσικά τους αγαπώ και θα τους αγαπώ πάντα.
Οι στίχοι έχουν έντονο κοινωνικό στοιχείο, επηρεάζεσαι από αυτά που συμβαίνουν γύρω σου;
Από πολύ μικρός προσπαθούσα να ερμηνεύσω τα πράγματα γύρω μου και το κουβαλώ ακόμα. Προσπάθησα να το περάσω αυτό και μέσα από τα τραγούδια. Οι στιχουργοί θίγουν το κοινωνικοπολιτικό στοιχείο μέσα από το έργο τους, οπότε βγήκε εύκολα και φυσικά.
Κάποια τραγούδια αφουγκράζονται και μιλούν για όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας. Και σαν άνθρωπο, δεν με αφήνουν ανεπηρέαστο. Από τη στιγμή που μπορώ να ασχοληθώ με αυτό και να βάλω το δικό μου λιθαράκι, το κάνω μέσα από τη μουσική, το τραγούδι, τον στίχο. Είναι ο τρόπος μου να θίξω, να προτείνω, να αλλάξω πράγματα.
Φωτογραφία: Σκεύη Νικολάου.
Πώς νιώθεις που θα συμμετάσχεις στο Διεθνές Φεστιβάλ Λευκωσίας;
Στις 12 Δεκεμβρίου θα γίνει η επίσημη παρουσίαση του δίσκου. Με μεγάλη χαρά και τιμή συμμετέχουμε σε αυτό το φεστιβάλ, όπου συμμετέχουν Κύπριοι αλλά και καλλιτέχνες διεθνούς κύρους. Είναι μια καλή ευκαιρία να πάρει κάποιος μια ολοκληρωμένη εικόνα των καλλιτεχνικών δρώμενων στο νησί μας.
