Η αίσθηση που δημιουργεί ο τίτλος της πρώτης παραγωγής της Νέας Σκηνής ΘΟΚ για τη σεζόν 2017-18 [cock σημαίνει το ανδρικό μόριο αλλά και ο κόκορας] λειτουργεί ξεχωριστά για τον καθένα. Όμως όλοι έχουμε την ίδια απορία: σοβαρολογεί ο Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου;

Ναι, σοβαρολογεί, γιατί το Cock -ένα έργο που έγραψε ο Μάικ Μπάρτλετ, παρουσιάστηκε στο Royal Court Theatre του Λονδίνου το 2009 και ανεβαίνει τώρα για πρώτη φορά στο κυπριακό θέατρο- "θέλω και ελπίζω να τα καταφέρω, αυτός που θα έρθει να δει αυτό ακριβώς που δεν περιμένει να δει από τον τίτλο", σημειώνει ο σκηνοθέτης Κώστας Σιλβέστρος.

Στην πρώτη του σκηνοθετική δουλειά στον ΘΟΚ και μόλις τρίτη στην πορεία του, ο Κώστας Σιλβέστρος είχε την ευχέρεια να επιλέξει το έργο που θα σκηνοθετούσε μετά τη Μ.Α.Ι.Ρ.Ο.Υ.Λ.Α. και τον αριστοφανικό "Πλούτο", μια δουλειά που παρουσίασε με την ομάδα "Φτωχολογιά" στο Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος το περσινό καλοκαίρι και για την οποία απέσπασε το Βραβείο Σκηνοθεσίας στα Βραβεία Θεάτρου Κύπρου. "Ήθελα να προτείνω ένα έργο που δεν έχει ξαναπαιχτεί στην Κύπρο, ένα έργο που να έχει χιούμορ -και έχει ένα πολύ ιδιαίτερο χιούμορ που μου αρέσει- και να είναι ένα έργο που ένιωθα ότι μπορεί να μας αφορά".

Ο Α και η Γ διεκδικούν τον Τζον. Ο Π τον διεκδικεί επίσης, εκ μέρους του γιου του. Ο Τζον διεκδικεί την αλήθεια του

Το έργο

"Το Cock είναι η ιστορία ενός ανθρώπου ο οποίος για επτά χρόνια βρίσκεται σε μια σχέση με έναν άνδρα σαν παντρεμένοι: με το διαμέρισμα, τη ζωή τους κ.λπ., και ξαφνικά πάνω σε έναν καβγά όταν νιώθουν και οι δύο ότι η σχέση τους έφτασε σε ένα τέλμα, φεύγει ο πρωταγωνιστής μας από το σπίτι, ο Τζον [ο μόνος που έχει όνομα στο έργο: είναι ο Τζον, ο Α που είναι ο άντρας, η Γ που είναι η γυναίκα και ο Π που είναι ο πατέρας του Α]. Κάποια στιγμή, στη στάση του μετρό, βλέπει στην απέναντι πλατφόρμα ότι μια γυναίκα τον καραδοκεί. Του την πέφτει κατευθείαν, αρχίζει μια συζήτηση η οποία γρήγορα καταλήγει σε μια σεξουαλική πράξη. Ο Τζον συνειδητοποιεί για πρώτη φορά στη ζωή του, στα 29 του, ότι λειτουργεί και με γυναίκες. Το οποίο ήταν κάτι που δεν είχε την ευκαιρία να το ψάξει. Παρ' όλα αυτά, τον τρώνε οι σκέψεις, οπότε αποφασίζει να ψάξει τις απαντήσεις στα ερωτήματά του με τον Α".

Ποιος είναι ο Τζον; Πρέπει να επιλέξει αν θα είναι ομοφυλόφιλος και να παραμείνει με τον Α, αν θα είναι στρέιτ και θα μείνει με τη Γ; Έχει τον χρόνο της αναζήτησης; Δικαιούται να τον έχει; Είναι αυτό ένα έργο για τη σεξουαλική ταυτότητα του καθενός;

"Αντιμετωπίζω το έργο και τους πρωταγωνιστές σαν να είναι δύο κανονικά ζευγάρια. Αποφάσισα ότι δεν θα με προβληματίσει, ούτε θα φωτίσω περισσότερο το ότι έχουμε να κάνουμε με γκέι σχέση. Μπορεί να ήταν και μια στρέιτ σχέση στην οποία ξαφνικά μπαίνει μια γυναίκα ή ένας άντρας στη σχέση. Κατέληξα ότι είναι ένα έργο που μιλά για τις ανθρώπινες σχέσεις, για τη μοναξιά και την αγάπη και φώτισα λίγο περισσότερο την αγάπη και το ότι τελικά δεν έχει τόση σημασία όλο αυτό που προσπαθούμε να λύσουμε στο έργο, αν τελικά ο Τζον είναι γκέι, στρέιτ, μπάι και ό,τι άλλο, αλλά τι τελικά αγαπά ο Τζον. Τι είναι αυτό που θέλει στη ζωή του και το δικαίωμα να μπορεί να διεκδικεί αυτό που θέλει, την κάθε στιγμή".

Οι οδηγίες του Μπάρτλετ

"Κανένα σκηνικό αντικείμενο, κανένα έπιπλο, καμία παντομίμα. Δεν θέλει τίποτα ο Μπάρτλετ. Παιδευτείτε με το κείμενο και ανεβάστε το, λέει. Είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα πρόκληση. Η βάση είναι το τίποτα. Σαν να αιωρούνται οι ηθοποιοί. Και η φαντασία του θεατή θα μπορεί να ταξιδέψει. Η δική μου οδηγία, παρ' όλα αυτά, στους ηθοποιούς είναι να δρουν κανονικά. Οι εντάσεις και οι σχέσεις θα είναι όλα κανονικά".

Ρωτώντας για την πρόκληση του τίτλου, ο Κώστας Σιλβέστρος σημειώνει: "Θέλω και ελπίζω να τα καταφέρω, αυτός που θα έρθει να δει αυτό ακριβώς που δεν περιμένει να δει από τον τίτλο. Αυτός είναι ο στόχος. Νομίζω ότι αγγίζω τις πιο ευαίσθητες φλέβες του Cock. Αυτό προσπαθώ. Δεν έμεινα στην πρόκληση ή στη χυδαιότητα", επισημαίνοντας ότι αυτή θα είναι μια παράσταση "κατάργησης των στερεοτύπων".

Παρουσία στον ΘΟΚ

"Προσπαθώ να σκηνοθετώ και να δουλεύω στον ΘΟΚ με την ίδια τιμιότητα που δουλεύω και εκτός ΘΟΚ. Προσπαθώ να μην σκέφτομαι ότι είμαι στον ΘΟΚ και ότι αυτό πρέπει να σημαίνει κάτι. Προσπαθώ να αφήνω το πνεύμα και το αίσθημά μου ελεύθερο να πηγαίνει όπου θέλει. Απ' εκεί και πέρα, η μόνη διαφορά που βλέπω να συμβαίνει είναι το ότι έχω έναν οργανισμό πίσω μου που με στηρίζει οικονομικά. Δεν έχω καμία έγνοια για το οικονομικό, οπότε μπορώ να δουλέψω πιο ήρεμα όσον αφορά το καλλιτεχνικό κομμάτι", σημειώνει ο κ. Σιλβέστρος, οι συνθήκες κάτω από τις οποίες σκηνοθετεί αυτή τη στιγμή είναι πολύ διαφορετικές από το 2016, όταν υπέγραφε τη σκηνοθεσία του Πλούτου με τη γνωστή -και ανέλπιστη για τον ίδιο- σκηνοθεσία.

Το έργο θα παρουσιάσουν επί σκηνής οι Προκόπης Αγαθοκλέους [Τζον], Αντρέας Τσέλεπος [Α], Σοφία Μαρία Κικιλίντζια [Γ] και Κώστας Καζάκας [Π]

"Είχα πάρει απίστευτα ρίσκα γιατί έτρεχα τα πάντα. Και μέχρι την τελευταία στιγμή υπήρχαν όλα στο μυαλό μου, δεν είχα δει την παράσταση ολοκληρωμένη προηγουμένως. Είδα αυτό που συνέβαινε, τη στιγμή που συνέβαινε στη Σχολή Τυφλών μαζί με το κοινό. Δεν περίμενα τίποτα. Έλεγα ή είναι το τέλος μου ή είναι η αρχή μου. Γιατί όλα ήταν σε μια λεπτή γραμμή. Από το να πουν ποιος είναι αυτός που έβαλε ένα άτομο στον χορό να βγαίνει και να λέει 'είμαι ο χορός' και να γελάμε... Εγώ γελούσα στις πρόβες αλλά δεν ήξερα αν θα γελάσει ο κόσμος. Ήταν όλα οριακά. Τελικά, αντί για το τέλος μου μάλλον ήταν η αρχή μου. Ήταν όμως μια μεγάλη έκπληξη".

Το κυπριακό κοινό

"Σκηνοθετώντας τον 'Πλούτο' θυμάμαι ότι είχα πει στους συνεργάτες μου πως θέλω να φτιάξω μια παράσταση που δεν θα αντιμετωπίσει το κοινό σαν 'κυπριακό', πως δεν θα υποτιμήσουμε το κοινό. Θα φτιάξουμε μια παράσταση με το δικό μας χιούμορ, με αυτά που θα θέλαμε να δούμε εμείς σε μια παράσταση που είτε εδώ ανέβαινε ή αλλού θα ήταν η ίδια. Νιώθω ότι ο κόσμος δεν είναι ηλίθιος. Σίγουρα, μπορεί το θεατρόφιλο κοινό να μην είναι μεγάλο, το 'Survivor' το βλέπει περισσότερος κόσμος αλλά ο κόσμος που έρχεται στο θέατρο, για να σηκωθεί από το σπίτι του να έρθει να δει μια παράσταση κάτι περιμένει. Και είναι πάντα η έγνοιά μου αυτή. Έχω στο μυαλό μου τη διαδικασία που περνώ μέχρι να φτάσω στο θέατρο. Μπορεί να άφησα κάποια δουλειά, ντύθηκα, μπήκα στο αυτοκίνητο και πάω και θέλω να δω μια δουλειά που θα με κάνει να νιώσω κάτι. Είναι μια ολόκληρη διαδικασία μέχρι να φτάσει κάποιος στο θέατρο για να δει μια παράσταση. Δεν μπορείς να υποτιμήσεις αυτή τη διαδικασία του ανθρώπου που άφησε το οτιδήποτε άλλο μπορεί να έκανε εκείνη τη στιγμή για να έρθει στο θέατρο. Πρέπει να σέβεσαι τον θεατή".

Η σχέση του Κώστα Σιλβέστρου με το θέατρο ξεκίνησε στα έξι του χρόνια, όταν τον πήγε η γιαγιά του στο θεατρικό εργαστήρι της ΕΘΑΛ στη Λεμεσό. Δεκατριών ετών είχε τον πρώτο του επαγγελματικό ρόλο σε μια παραγωγή της ΕΘΑΛ, σε σκηνοθεσία Βαρνάβα Κυριαζή και με τον Κώστα Καζάκα στον ρόλο του πατέρα του. Σήμερα ο κ. Σιλβέστρος σκηνοθετεί τον κ. Καζάκα. Με σπουδές στο Θέατρο Τέχνης Κουν "για επτά χρόνια, από το πρωί μέχρι το βράδυ, επτά μέρες τη βδομάδα, η ζωή μου ήταν γεμάτη θέατρο. Μετακόμισα δίπλα από το θέατρο για να προλαβαίνω!" Από τη συμμετοχή στις παραγωγές του θεάτρου στην παιδική και την κύρια σκηνή μέχρι ταξιθεσία, μεταμεσονύχτιες πρόβες, καθάρισμα του θεάτρου. "Γι' αυτό νιώθω ότι μπορεί να ήταν ξαφνικό αυτό που έγινε στην Κύπρο [σ.σ. να αποσπάσει το βραβείο Σκηνοθεσίας με την πρώτη του σκηνοθετική δουλειά και να σκηνοθετεί τώρα στον ΘΟΚ] αλλά νιώθω ότι δεν μου χαρίστηκε. Νιώθω ότι το κέρδισα. Και γι' αυτό νιώθω καλά. Μόνοι μας πρέπει να δώσουμε με κάποιο τρόπο το παρών μας. Αν κάποιος έχει κάτι καλό να δείξει, να βρει τον τρόπο για να το πετύχει. Εγώ ξεκίνησα από το 'Residency' του Κέντρου Παραστατικών Τεχνών Μίτος παρουσιάζοντας τον 'Κατάθλα'. Πρέπει να ψαχνόμαστε".

+ Το έργο Cock ανεβαίνει στη Νέα Σκηνή του Θεάτρου ΘΟΚ από τις 20 Οκτωβρίου. Τακτικές παραστάσεις κάθε Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο στις 20:30. Πληροφορίες τηλ. 77772717.

Συνέντευξη στη Μερόπη Μωυσέως | Φωτογραφία Ελένη Παπαδοπούλου