10/05 Κουίνσλαντ

Στα 43 μου, πήγα στην άλλη άκρη του κόσμου για να βάλω τα κλάματα. Γιατί μες στις αγκαλιές των ανθρώπων μετά την πρεμιέρα στο Μπρίσμπεϊν κατάλαβα ότι, ενώ εμείς νομίζαμε πως παίζαμε μια παράσταση, στην πραγματικότητα κατασκευάζαμε ένα σημείο αναφοράς. Γινόμασταν κεφάλαιο στη συλλογική τους μυθολογία. Το από κάτω κείμενο στη φράση «θυμάσαι τότε που ήρτεν ο ΘΟΚ να μας παίξουν τους Μακρυκωσταίους»; Μας έκαναν να νιώσουμε πάρα πολύ σημαντικοί στην Αυστραλία. Προσπάθησα να το πω και έκλαψα. Και τώρα κάθομαι να το γράψω και δεν με φτάνουν τα γράμματα. Είναι ωραίο να φέρνεις χαρά στους ανθρώπους. Να τους σπρώχνεις στο συναίσθημα. Γι' αυτό κάνουμε θέατρο. Τουλάχιστον εγώ, γι' αυτό το κάνω.

13/05 Νότιος Αυστραλία

Στην Αδελαΐδα μας κάλεσαν να μιλήσουμε στο σχολείο της κοινότητας.

Κάποιοι μαθητές δεν μιλούσαν ακόμα καλά τα ελληνικά, αλλά θα έρχονταν το βράδυ στην παράσταση. Η Βαρβάρα στα δεκάξι της θα έβλεπε θέατρο πρώτη φορά. Στο θέατρο, χτισμένο το 1927, σε μια μικρή πινακίδα έγραφε στα ελληνικά: ΘΕΣΕΙΣ ΗΡΙΘΜΗΜΕΝΑΙ. Μετά την υπόκλιση, οι μαθητές μας περίμεναν στην πλατεία του θεάτρου.

«Πώς σας φάνηκε; Περάσατε ωραία; Τι καταλάβατε»;

«Εγώ κύριε όταν ο Στέλιος αγκάλιασε τον Θωμά κατάλαβα πως εμείς οι νέοι πρέπει να ζήσουμε τη ζωή μας για εμάς και όχι για τους άλλους».

Πες μου τώρα εσύ τι να γράψω γι' αυτό;

Την ώρα που ξεστήναμε ήρθε ένας κύριος με τη σύζυγό του. Βουρκωμένος. «Είσαι ο σκηνοθέτης ο Λάρκου;» μου λέει. «Ναι».

«Με τον Παναή τον Κάππα που την Κοντέα τι σχέση έχεις»; «Είναι ο παππούς μου».

«Μα είσαι το Καππούιν; Να πάρεις πολλά χαιρετίσματα του παπά σου που τον Γιώργο».

Γνώρισα και την κυρία Φλουρή από το Κοιλάνι, το χωριό της μάνας μου. Έφερε και την κόρη της μαζί στο θέατρο να τη συστήσει στον χωρκανό τους. Ξυπνήσαμε και τη μάνα μου μέσα στα άγρια κυπριακά χαράματα να εντοπίσει τα γενεαλογικά δέντρα.

22/05 Βικτόρια

Οι Αυστραλοί όταν τους λες ευχαριστώ, αντί για παρακαλώ σου απαντούν «no worries». Ζήλεψα λίγο. Στα αλήθεια φαίνεται πως δεν ανησυχούν για πολλά. Δεν λέω πως δεν έχουν προβλήματα. Κανένας τόπος δεν είναι αγγελικά πλασμένος. Αλλά σου δίνουν την εντύπωση πως κοιτάνε συχνότερα μπροστά παρά πίσω. Είναι κι αυτή η χώρα τεράστια και σε αφήνει να σκέφτεσαι πως μπορείς να προσπαθήσεις κι αλλού.

Στο τελευταίο ρεπό στη Μελβούρνη πήγα στην κεντρική αγορά. Έπεσα πάνω σε μια σχολική εκδρομή. Ήρθε ένας μαθητής και μου 'πε: «Συγγνώμη κύριε. Μπορούμε να σας μιλήσουμε; Κάνουμε μάθημα ενάντια στον ρατσισμό και πρέπει να μιλήσουμε με ανθρώπους να μάθουμε από πού κατάγονται. Εσείς δεν πρέπει να είστε Αυστραλός».

«Δεν είμαι» του είπα. «Πού το κατάλαβες»; «Έβαλα στοίχημα με τον φίλο μου, πως με τέτοια γένια σίγουρα είστε ξένος».

«Πες στον φίλο σου ότι κέρδισες. Είμαι Κύπριος».

«Πού είναι αυτό»;

«Είναι ένα νησί στη Μεσόγειο θάλασσα».

«Α! και πού είναι αυτή»; «Στο βόρειο ημισφαίριο. Εσείς από πού κατάγεστε»; ρώτησα.

«Εγώ από το Πακιστάν, ο φίλος μου από την Κορέα και ο άλλος μου ο φίλος από την Ιταλία, αλλά είμαστε όλοι Αυστραλοί» μου είπε και χαμογέλασε. Με ένα χαμόγελο τεράστιο, αντάξιο των εννιά χρόνων του. «Σας ευχαριστούμε που μας μιλήσατε». «Νo worries» τους λέω.

Γελάσανε. «Έχετε πολύ αστεία γυαλιά κύριε. Καλημέρα».

Και φύγανε. Μια παρέα δεκαπέντε παιδιά με τη δασκάλα τους.

Ξανθοί, μελαχρινοί, κάποιοι με γαλάζια μάτια, κάποιοι με κόκκινα μαλλιά, κάποιοι σαν κι εμένα. Αλλά όλοι Αυστραλοί. Όλοι εννιά χρονών, όλοι με το μέλλον μπροστά τους. Έτοιμοι να ζήσουν σαν τον Στέλιο και τον Θωμά. Για τον εαυτό τους. Όχι για τις αμαρτίες των προγόνων τους. Αναρωτιέμαι αν θα τα καταφέρουμε ποτέ κι εμείς.

23/05 Ινδικός Ωκεανός

Είμαι στην πτήση του γυρισμού και δεν ξέρω αν πέρασαν 17 μέρες ή μια ολόκληρη ζωή ή όλο αυτό δεν έγινε ποτέ. Έχω και το κακό συνήθειο να μην βγάζω φωτογραφίες. Θέλω να τα ζω τα πράγματα. Αν είναι κάτι να μείνει στη μνήμη θα μείνει. Τρεις παραστάσεις. Τρία θέατρα τέρμα γεμάτα. Τρεις υποκλίσεις με τον κόσμο όρθιο να χειροκροτεί. Ήμουν εκεί. Ήμασταν εκεί. Εμείς το κάναμε αυτό.

Γυρίζω πίσω το βλέμμα και κοιτάω τους υπόλοιπους της αποστολής. Οι πιο πολλοί κοιμούνται. Κομμάτια. Αλλά έχουν όλοι το χαμόγελο του ανθρώπου που έκανε τη δουλειά του καλά και το ξέρει.

Τους αγαπώ. Αυτό.

24/05 Ντόχα

Σε λίγες ώρες θα αγκαλιάσω την κόρη μου.

Τον Σεπτέμβρη έχω ραντεβού. Ο κύριος Χρήστος θα έρθει που την Αδελαΐδα στο Καϊμακλί να δει τους δικούς του. Κανονίσαμε καφέ.

Λάρκου

Καϊμακλί

Καλημέρα