Παράθυρο logo
Το δικαίωμα στη λήθη
Δημοσιεύθηκε 14.07.2014 15:34
Το δικαίωμα στη λήθη

@valia_kaimaki

Η είδηση έφερε σεισμό στον κόσμο της τεχνολογίας. Περισσότεροι από 70.000 χρήστες ζήτησαν από την Google να διαγράψει από τα αποτελέσματα των αναζητήσεών της τους συνδέσμους (links) για πάνω από 276.000 ιστοσελίδες που τους αφορούν. Αφορμή ήταν η σχετική απόφαση που έβγαλε το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Μάιο, σύμφωνα με την οποία ο καθένας έχει δικαίωμα να απαιτήσει τη διαγραφή δεδομένων που είναι "απαρχαιωμένα, άσχετα ή ανακριβή", έτσι ώστε να "καθαρίσει" το online προφίλ του.


Από τις 30 Μαΐου, που ξεκίνησε η διαγραφή, έως τις 30 Ιουνίου οι σχετικές αιτήσεις προς τη Google γίνονται με μέσο ρυθμό περίπου 1.000 την ημέρα και αφορούν κατά μέσο όρο 3,8 συνδέσμους ανά αίτηση χρήστη. Οι περισσότερες από αυτές έχουν γίνει στη Γαλλία (περίπου 14.100) και ακολουθούν η Γερμανία (12.700) και η Βρετανία (8.500). Παραμένει, όμως, ασαφές πόσες από τις περίπου 70.000 αιτήσεις διαγραφής έχουν ήδη ικανοποιηθεί.


Ωστόσο, το δημοκρατικό "δικαίωμα στη λήθη" όπως ονομάζεται έχει και τη σκοτεινή πλευρά του. Οι οικονομικοί συντάκτες BBC, διαμαρτυρήθηκαν έντονα, επειδή άρθρο τους από το 2007, το οποίο αφορούσε τον πρώην πρόεδρο της επενδυτικής εταιρείας Merrill Lynch, Σταν Ο'Νιλ, "εξαφανίστηκε" από τη δημοφιλή μηχανή αναζήτησης. Κάτι ανάλογο έγινε με αρκετά άλλα άρθρα βρετανικών εφημερίδων, μεταξύ των οποίων η "Guardian", που ανέφερε ότι οι σύνδεσμοι για έξι παλαιότερα άρθρα της έχουν πλέον αφαιρεθεί. Η εφημερίδα ανέφερε ότι η Google δεν της έδωσε κάποια εξήγηση για την αφαίρεση, ούτε τη δυνατότητα να αναιρέσει την εν λόγω απόφαση. Τα μέσα ενημέρωσης ενημερώνονται από τη Google για την αφαίρεση, χωρίς όμως να γνωρίζουν την ταυτότητα του ατόμου που ζήτησε τη διαγραφή (τουλάχιστον όχι ακόμη). Βέβαια τα άρθρα δεν εξαφανίζονται από τις σελίδες των μέσων ενημέρωσης, απλώς όπως γνωρίζουμε όσοι περνάμε στο δίκτυο τη ζωή μας, "εάν δεν σε ξέρει η Google, απλώς δεν υπάρχεις".


Τι θα γίνει λοιπόν από εδώ και μπρος; Εκεί που περιμέναμε να μπορούμε να προστατέψουμε τα προσωπικά μας δεδομένα ή να υπάρχει μια ασπίδα για τον κάθε τυχάρπαστο που γράφει σ' ένα μπλογκ ό,τι του κατέβει για μας, το τόσο συζητημένο δικαίωμα στη λήθη μας γυρίζει μπούμερανγκ. Αναρωτιέμαι με ποιο δικαίωμα το "σβήσιμο" συμπεριλαμβάνει μέσα ενημέρωσης. Από τα οποία ο πολίτης μπορεί να προστατευτεί με μεγάλη άνεση. Δεν υπάρχει περίπτωση να μην επιτύχει επανόρθωση εάν γραφτεί κάτι ψευδές ή ανακριβές. Και στις δημοκρατικές κοινωνίες αυτό γίνεται χωρίς να φτάσει καν στα δικαστήρια, τα σοβαρά μέσα ενημέρωσης που θέλουν να προστατέψουν τη φήμη τους και την εγκυρότητά τους είναι περισσότερο από πρόθυμα να διορθώσουν οποιοδήποτε λάθος.


Και τι θα κάνουμε τώρα; Παλέψαμε, φωνάξαμε, διεκδικήσαμε και τι παίρνουμε ως αντάλλαγμα; Να "σβήνονται" δεσμοί προς το BBC και την Guardian; Αλίμονό μας! Και πώς να διορθωθεί το κακό; Θα μπορούσε κάποιος κακοπροαίρετος να υποψιαστεί ότι η Google το κάνει επίτηδες. "Με υποχρεώνετε, κύριοι, να κάνω μια δουλειά που δεν είναι δική μου; Σβήνω κι εγώ ό,τι μου ζητούν για να μάθετε". Κι εδώ που τα λέμε, πώς να ρίξεις άδικο; Θα έπρεπε κάθε μηχανή αναζήτησης, η Google, η Yahoo, η Bing να φτιάξουν εξειδικευμένες ομάδες και να εξετάζουν σοβαρά μία - μία περίπτωση. Και με ποια κριτήρια ακριβώς;


Ωστόσο στην Ευρώπη, τουλάχιστον, το θέμα θα μπορούσε να λυθεί μέσα από τις ανεξάρτητες αρχές. Εκεί θα έπρεπε ν' απευθύνεται ο κάθε πολίτης που θεωρεί ότι όσα υπάρχουν στο δίκτυο γι' αυτόν είναι αναληθή και εκεί οι εξειδικευμένοι νομικοί της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (για παράδειγμα) να εξετάζουν τα αιτήματα και να τα στέλνουν στις μηχανές αναζήτησης. Να το κάνουμε γρήγορα όμως, ο χρόνος πιέζει... Πήγαμε να λύσουμε ένα πρόβλημα και δημιουργήσαμε ένα άλλο μεγαλύτερο.