Παράθυρο logo
Grunge typography
Δημοσιεύθηκε 21.09.2015 12:30
Grunge typography

Γράφει η Αγγελική Μιχαλοπούλου-Καρρά // @aggeliki.mk 

"[...] when I swear that I don't have a gun", τραγουδούσε με τη χαρακτηριστική του φωνή ο Kurt Cobain στο Terminal 1 του αεροδρομίου του Μονάχου, όταν έπεσε η παροχή του ηλεκτρικού ρεύματος και η σκηνή βυθίστηκε βουβή στο σκοτάδι, σε μια σύμπτωση που δεν θα αργούσε να αποκαλύψει την τραγικότητά της. Ήταν 1η Μαρτίου του 1994 και αυτή έμελε να είναι και η τελευταία συναυλία του συγκροτήματος των Nirvana. Σχεδόν έναν μήνα μετά, στις 5 Απριλίου, ο Kurt θα αφαιρούσε την ίδια του τη ζωή πατώντας τη σκανδάλη του όπλου που οι χρόνιες καταχρήσεις είχαν προ πολλού οπλίσει. Αυτή ίσως και να ήταν η αρχή του τέλους της εναλλακτικής μουσικής σκηνής του Grunge, μιας και μέχρι το τέλος της δεκαετίας τα περισσότερα σημαντικά συγκροτήματα του χώρου είχαν ήδη διαλυθεί. To Grunge όμως δεν ήταν απλώς ένα είδος μουσικής. Ως ένα γενικότερο κοινωνικό ρεύμα, βρήκε διεξόδους μέσα από διάφορα είδη δημιουργικής έκφρασης.


Ένα άλλου είδους... "όπλο" αυτή τη φορά, το μουσικό περιοδικό Ray Gun, θα άφηνε στην ιστορία της οπτικής επικοινωνίας, και ειδικότερα της τυπογραφίας, την ανεξίτηλη σφραγίδα του. Στη θέση του Cobain, ο επίσης χαρισματικός, αλλά διόλου αυτοκαταστροφικός, David Carson. Με βασικές σπουδές στην κοινωνιολογία και παγκοσμίου φήμης surfer, ο Carson ανέλαβε τον σχεδιασμό τού εναλλακτικού μουσικού και life style περιοδικού το 1992 και μέσα σε μόλις 3 χρόνια κατάφερε να αλλάξει τα δεδομένα και τους κανόνες της μέχρι τότε τυπογραφίας. Ήταν η εποχή της Grunge τυπογραφίας, που, όπως ακριβώς και στην περίπτωση της μουσικής, επηρέασε και εξακολουθεί να επηρεάζει κάθε δημιουργό μέχρι σήμερα.


Σύμφωνα με το περιοδικό Newsweek, ο Carson "άλλαξε το δημόσιο πρόσωπο της γραφιστικής", ενώ το έγκυρο περιοδικό Graphic Design USA Magazine τον κατατάσσει ανάμεσα στους 5 σημαντικότερους σχεδιαστές όλων των εποχών. Ο σχεδιασμός του μοιάζει να αποδομεί τις εικόνες και τις φόρμες που χρησιμοποιεί, αμφισβητώντας ακόμα και τον ρόλο των τυπογραφικών στοιχείων και γραμμάτων στη σύγχρονη εποχή της ψηφιακής σχεδίασης. Είναι γεγονός ότι πολλοί μετέπειτα σχεδιαστές επηρεάστηκαν από το στυλ του Carson, ή ακόμα και προσπάθησαν να τον μιμηθούν, χωρίς όμως να καταφέρουν να τον φτάσουν. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το γεγονός ότι το όνομα του κατατάσσεται πρώτο σε αναζητήσεις μέσω της μηχανής της Google ανάμεσα στους σχεδιαστές οπτικής επικοινωνίας.
Αυτό που αδιαμφισβήτητα χαρακτήριζε την Grunge σκηνή ήταν η αυθεντικότητα, αυτό δηλαδή που έλειπε από τη σε υπερθετικό βαθμό στυλιζαρισμένη δεκαετία του '80. Η υπερβολή της new wave αισθητικής παραδόθηκε σχεδόν άνευ όρων στην απλότητα και τη διαχρονικότητα της νέας αντίληψης του Grunge. Η μουσική, για τουλάχιστον μία δεκαετία, κινήθηκε σε ρυθμούς περισσότερο άμεσους και απλούς, ενώ η τυπογραφία είχε την ευκαιρία να αναζητήσει νέες εναλλακτικές διαδρομές, απαλλαγμένες από τους αυστηρούς κανόνες του παρελθόντος.