Μικρό διάλειμμα από τις ξένες παραγωγές, για μια ελληνική που ξεκίνησε πρόσφατα και αξίζει την προσοχή μας. Έχουν περάσει δέκα χρόνια από την τελευταία παραγωγή μυθοπλασίας της ΕΡΤ. Και η κρατική τηλεόραση της Ελλάδας εμπιστεύεται ξανά τον σκηνοθέτη Τάσο Ψαρρά για να μεταφέρει τηλεοπτικά το μυθιστόρημα του Στράτη Μυριβήλη «Η ζωή εν τάφω». Ο Κωστούλας ζωντανεύει τηλεοπτικά και φυσικά, αντικατοπτρίζει τον συγγραφέα και η «πένα» του γίνεται το «ηχείο» για να εκθέσει ο Μυριβήλης τις δικές του εμπειρίες από τα χαρακώματα του μακεδονικού μετώπου, όπου υπηρέτησε κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Ακολουθώντας σκόρπια κεφάλαια του βιβλίου, ο Ψαρράς επιλέγει να κάνει ένα εξαιρετικά εντυπωσιακό μπρος πίσω στον χρόνο. Ξεκινώντας αρχικά από τη Μυτιλήνη του 1924, τότε που ο ο Στράτης Μυριβήλης ανακάλυψε σε ένα ξεχασμένο μπαούλο τις χειρόγραφες επιστολές του Αντώνη Κωστούλα, μεταφερόμαστε στα χαρακώματα του πολέμου, όπου ο ήρωας γράφει το δικό του αιώνιο γράμμα του αποχωρισμού προς την αγαπημένη του, η οποία βαφτίζεται για τηλεοπτικούς λόγους Μυρσίνη. Ωστόσο, προτού φτάσουμε στον πόλεμο και στο μεγάλο χτύπημα, για το οποίο προετοιμάζονται ενθουσιωδώς οι στρατιώτες, ο νους του ήρωα τρέχει σε εκείνη την εποχή που έκανε όνειρα με την αγαπημένη του. Και ενώ σε μια άλλη παραγωγή όλο αυτό το συνεχές μπρος πίσω θα έμοιαζε κουραστικό, εδώ, η εκμετάλλευση του αυθεντικού κειμένου και των διαλόγων του βιβλίου γίνονται το μεγάλο ατού της σειράς. Ο Ψαρράς εκμεταλλεύεται στο έπακρο το μυθιστόρημα, αφού αν το έχετε διαβάσει θα βρείτε εύκολα χαρακτηριστικούς διαλόγους και φράσεις που δικαίως διατηρήθηκαν αυτούσια – γεγονός που αποδεικνύει τη διαχρονική γραφή του Μυριβήλη. Κάποιες, όμως, έχουν προσαρμοστεί καταλλήλως ώστε να υπηρετούν τις ανάγκες μιας τηλεοπτικής σειράς.

Ο Ψαρράς εργάζεται με σαφήνεια, όπως ποτέ άλλοτε πάνω στο σενάριο με τον ήρωα να αποτάσσεται κάθε είδους βία λεκτική ή σωματική και ταυτόχρονα να διαπρέπει σε ένα από τα πιο αιματηρά πεδία μάχης του πολέμου. Φαίνεται άλλωστε ξεκάθαρα πως δεν επιδιώκει να αποδώσει σωστά τις όποιες σκηνές πολέμου υπάρχουν, και πώς θα μπορούσε να το κάνει έχοντας οικονομικά δεδομένα μιας ελληνικής παραγωγής και όχι μιας αμερικανικής. Ακολουθώντας το μοτίβο του συγγραφέα, βλέπει το όλο σκηνικό του πολέμου ως πασιφιστής και έτσι μέσα από τους διαλόγους καταφέρνει στο τέλος να έχει ελάχιστη σημασία στο πώς αυτό αποτυπώνεται στη μικρή οθόνη. Ο διάλογος και η χρήση της γλώσσας παραμένουν τα μεγάλα ατού αυτής της αξιόλογης παραγωγής και ναι, είναι αυτό το είδος της άλλης τηλεόρασης που ακολουθεί η Ευρώπη και δεν μπορείς να το βρεις εύκολα στην αμερικανική τηλεόραση, γι’ αυτό και αξίζει να της ρίξεις μια ματιά.