Με το Ευρωπαϊκό Βραβείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς «Europa Nostra 2025» για την αποκατάσταση της Παλιάς Δημοτικής Αγοράς βραβεύτηκε τη Δευτέρα ο Δήμος Λευκωσίας σε τελετή στις Βρυξέλλες, σύμφωνα με ανακοίνωση του Δήμου την Τρίτη.

Όπως αναφέρεται, το βραβείο, στην κατηγορία «Συντήρηση & Επανάχρηση» (Conservation & Adaptive Reuse), παρέλαβε ο Δήμαρχος Λευκωσίας Χαράλαμπος Προύντζος μαζί με τον Αρχιτέκτονα του έργου, Γιώργο Τσαγγαρίδη.

Σημειώνεται ότι η Κριτική Επιτροπή, κατά την αιτιολόγηση της βράβευσς, ανέφερε ότι «αυτό το έργο αποκατάστασης και επανάχρησης μετέτρεψε μια αγορά, δείγμα μοντερνισμού και λειτουργικής αρχιτεκτονικής, σε ένα κέντρο αριστείας, διατηρώντας τον αυθεντικό αρχιτεκτονικό χαρακτήρα της», αναφέροντας επίσης ότι, καθοριστικό ρόλο στην αποκατάσταση έπαιξαν νέοι επαγγελματίες.

Κατά την παραλαβή του βραβείου ο Δήμαρχος Λευκωσίας «τόνισε ανάμεσα σε άλλα ότι ο Δήμος Λευκωσίας εκφράζει την υπερηφάνειά του για την ευρωπαϊκή αυτή διάκριση, η οποία αναδεικνύει τη δέσμευση της πόλης στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και στη βιώσιμη αστική ανάπτυξη». Ο κ. Προύντζος είπε ακόμη ότι ο νέος κόμβος ΑΓΟΡΑ δημιουργικής γνώσης συνέβαλε ουσιαστικά στην αναζωογόνηση μιας διαιρεμένης πόλης, εξισορροπώντας ανάμεσα στη διατήρηση της ιστορικής κληρονομιάς και την κοινωνική και οικονομική βιωσιμότητα. «Η Λευκωσία είναι μια πόλη που μεταμορφώνεται μέσα από τον σεβασμό στην ιστορία της και την επένδυση στη γνώση και την καινοτομία», είπε, σύμφωνα με την ανακοίνωση, δηλώνοντας ότι το βραβείο αυτό ανήκει σε όλους όσοι πίστεψαν στη δύναμη της επαναχρησιμοποίησης και της συνεργασίας και ιδιαίτερα στον Αρχιτέκτονα του έργου, Γιώργο Τσαγγαρίδη.

Σημειώνεται ότι το έργο, ύψους 5.000.0000 ευρώ, υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του Προγράμματος Κοινωνικής Συνοχής ΘΑλΕΙΑ το οποίο συγχρηματοδοτείται από την  Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σχετικά με το έργο, αναφέρεται ότι κοντά στη Νεκρή Ζώνη που εξακολουθεί να χωρίζει τη Λευκωσία, η Παλιά Δημοτική Αγορά αναγεννήθηκε ως Κέντρο Επιχειρηματικότητας και Καινοτομίας (ΑΓΟΡΑ),  «ένας πολυλειτουργικός αστικός κόμβος που συνδυάζει τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, την καινοτομία και την κοινωνική ένταξη». «Σχεδιασμένο το 1965 από τον αρχιτέκτονα Σταύρο Οικονόμου, το κτίριο, εμβληματικό δείγμα κυπριακού μοντερνισμού, στέγαζε αρχικά την αγορά και δημοτικά γραφεία», προστίθεται, ενώ, όπως αναφέρεται, μετά τη διαίρεση της πόλης το 1974, τμήμα του λειτούργησε υποτυπωδώς, ενώ μεγάλο μέρος εγκαταλείφθηκε. Η πρόσφατη αποκατάσταση, υπό την καθοδήγηση του Γιώργου Τσαγγαρίδη από τον Δήμο Λευκωσίας, βασίστηκε σε εκτεταμένη τεχνική έρευνα και προφορικές μαρτυρίες των αρχικών τεχνιτών, αναφέρεται.

Σήμερα, το κτίριο φιλοξενεί το Κέντρο Αριστείας CYENS, «ένα διεθνώς αναγνωρισμένο κέντρο έρευνας και καινοτομίας που υποστηρίζεται από κυπριακά πανεπιστήμια και εταίρους όπως το UCL και το Ινστιτούτο Max Planck», αναφέρεται.

Προστίθεται ότι η ΑΓΟΡΑ βρίσκεται στην καρδιά της Συνοικίας Δημιουργικών Επιχειρήσεων της πόλης, στεγάζοντας χώρους συνεργασίας, εργαστήρια και πολιτιστικές δράσεις. «Προτεραιότητα αποτέλεσε η προσβασιμότητα για όλους, με διαδρομές χωρίς σκαλοπάτια, ανελκυστήρες και σύγχρονες ψηφιακές υποδομές», αναφέρεται, ενώ σημειώνεται ότι το έργο ενισχύει τη δικοινοτική συνεργασία, φιλοξενώντας Τουρκοκύπριους ερευνητές και νέους επιστήμονες και λειτουργεί ως χώρος συνάντησης, συμμετοχής και δημιουργίας.

Η αποκατάσταση ενσωμάτωσε φωτοβολταϊκά πάνελ, θερμομονωτικά υλικά και στρατηγικές φωτισμού ημέρας, εξασφαλίζοντας ενεργειακή απόδοση κατηγορίας Α, αναφέρεται, σημειώνοντας ότι η επαναχρησιμοποίηση του κτιρίου απέτρεψε τις εκπομπές ρύπων που θα προκαλούσε μια νέα κατασκευή.