Γράφει η Βάλια Καϊμάκη | valia@inrec.gr

Την Πέμπτη 26 Μαρτίου, για πρώτη φορά, οι υπεύθυνοι επικοινωνίας του Ισλαμικού Κράτους [ΙΚ] απευθύνθηκαν σε όσους πρόσκεινται φιλικά σε αυτό με το "Γράμμα στους ιππότες των μίντια". Ανήρτησαν στο διαδίκτυο και κυκλοφόρησαν μέσω twitter ένα βίντεο στο οποίο το μήνυμα που ήθελαν να περάσουν είναι ότι ο τζιχαντισμός στο ίντερνετ είναι το ίδιο σημαντικός με τον τζιχαντισμό στη μάχη. "Ο πόλεμός μας είναι και μιντιακός πόλεμος. [...] Οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν στήσει στρατούς ολόκληρους στο δίκτυο για να καταστρέψουν το Ισλαμικό Κράτος. Ο Αλλάχ τούς νίκησε. Δεν κατάφεραν να σταματήσουν τους υποστηρικτές μας στο δίκτυο [...]. Θεωρούμε ότι οι άνθρωποι στο δίκτυο συγκαταλέγονται ανάμεσα στους μουτζαχεντίν μας και τους καλούμε να μην αφήσουν τα όπλα και να συνεχίσουν στον ίδιο δρόμο. Τον δρόμο της υποστήριξης του Αλλάχ και του ΙΚ".

Σε μια άλλη ιστοσελίδα εμφανίστηκε ένα μήνυμα από μια ομάδα στήριξης του ΙΚ, η οποία καλούσε τα μέλη της να περάσουν στη "φάση 2" της διαδικτυακής επικοινωνίας, δηλαδή να εκμεταλλευτούν στο έπακρο το YouTube και το twitter. "Ζούμε σε μια εποχή που ο μιντιακός πόλεμος είναι πιο δυνατός από το σπαθί", έγραφε στα αγγλικά το μήνυμα.

Από την πλευρά του, το twitter κάνει ό,τι μπορεί. Στις αρχές Μαρτίου, μάλιστα, έκλεισε πολλούς λογαριασμούς, γεγονός που προκάλεσε αντιδράσεις, κυρίως ενάντια στον Τζακ Ντόρσεϊ, συνιδρυτή του μέσου κοινωνικής δικτύωσης. "Ο πόλεμος στο δίκτυο που μας κάνετε θα γυρίσει πάνω σας ως αληθινός πόλεμος", τον απείλησαν, σ' ένα μήνυμα που αναπαράχθηκε ευρέως στο ίδιο το twitter.
Κι όμως το twitter δέχεται αρκετά πυρά για τις αποσπασματικές και αναποτελεσματικές δράσεις του. Κυρίως γιατί αδυνατεί να διαλύσει τα "δίκτυα μέσα στο twitter" αντί απλώς να κλείνει λογαριασμούς [1]. Ο ιδρυτής και αφεντικό του μέσου, ο Μαρκ Ζούκεμπεργκ, δήλωσε πρόσφατα ότι δέχεται αφόρητες πιέσεις: από την αμερικανική κυβέρνηση για να βοηθήσει στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας αλλά και από το ΙΚ, το οποίο απειλεί τα στελέχη με θάνατο.

Δεν είναι βέβαια μόνο το ίδιο το twitter που κυνηγά το Ισλαμικό κράτος. Πολλές μυστικές υπηρεσίες κρατών ασχολούνται με το θέμα κι έχουν υποχρεώσει τους τζιχαντιστές ακτιβιστές να περάσουν σε ένα είδος "διαδικτυακής" παρανομίας.

Στο κέντρο βρίσκονται κάποιοι λογαριασμοί, κλειστοί, με συγκεκριμένο αριθμό followers. Οι λογαριασμοί αυτοί είναι "διακριτικοί", δεν έχουν δηλαδή κάτι που θα μπορούσε να προκαλέσει το ενδιαφέρον ούτε στο όνομά τους, ούτε στη φωτογραφία τους. Κάποιοι από τους followers [οι οποίοι με τη σειρά τους έχουν λίγους σχετικά followers] ανήκουν και σε άλλους τέτοιους κύκλους και είναι αυτοί που κάνουν retweet ώστε η πληροφορία να περνά από κύκλο σε κύκλο. Κατόπιν, από retweet σε retweet το μήνυμα περνάει σε όλους. Οι followers του τρίτου και εξωτερικού κύκλου είναι και οι πιο εκτεθειμένοι σε κλείσιμο λογαριασμού [υπολογίζεται περίπου το 3,4% του συνόλου των λογαριασμών που πρόσκεινται στο ΙΚ] αλλά είναι πιο εύκολο να αντικατασταθούν. Άλλωστε, υπάρχουν έτοιμοι ανενεργοί λογαριασμοί οι οποίοι παίρνουν τη σκυτάλη.

Από τέτοιους κύκλους ξεκίνησε και το μήνυμα να "πνίξουν" τη Δύση στα tweets στα μέσα Μαρτίου, μετά την επίθεση αυτοκτονίας του νεαρού Αυστραλού Τζέικ Μπίλαρντι.

Ποιος μπορεί να κερδίσει; Άγνωστο. Το twitter προστατεύει από τη φύση του την ανωνυμία και είναι ένα μέσο το οποίο δεν πρέπει να λογοκρίνεται. Μέχρι στιγμής έχουν γραφτεί διθύραμβοι για το πώς οι πολίτες καταφέρνουν να προσπεράσουν τη λογοκρισία ολοκληρωτικών καθεστώτων. Όσο εύκολα όμως το twitter επιτρέπει να διαχυθούν οι προοδευτικές ιδέες, άλλο τόσο εύκολα γίνεται ισχυρότατο εργαλείο προπαγάνδας.

[1] Βλ. τη μελέτη: The ISIS Twitter census: Making sense of ISIS's use of Twitter http://bit.ly/Isis_Twitter