@valia_kaimaki

Ο αντίκτυπος του περίφημου debate των επικεφαλής των ομάδων του Ευρωκοινοβουλίου -και υποψηφίων για την προεδρία της Επιτροπής- στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έγινε ευρέως γνωστός. Ωστόσο, εκείνη την ώρα η θέαση δεν ήταν μεγάλη. Σύμφωνα με την EBU, η αναμετάδοση της συζήτησης έγινε ταυτόχρονα στις 28 χώρες της ΕΕ από 55 κανάλια, 88 ιστοτόπους και 9 ραδιοσταθμούς. Στην πραγματικότητα, λίγα ήταν τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης που αναμετέδωσαν το γεγονός, παρ’ όλο που η EBU είχε προωθήσει αρκετά την ιδέα, διαφημίζοντας ταυτόχρονα το επίσημο hashtag #TellEurope και προσλαμβάνοντας μια εταιρεία που προσέφερε αναλυτικά στατιστικά κατά τη διάρκεια της συζήτησης. Στις δύο ώρες που ακολούθησαν την έναρξη της εκπομπής, περίπου 20.000 χρήστες έστειλαν κοντά στα 75.000 tweets. Συγκριτικά, στον διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision στάλθηκαν 875.000 tweets με το #eurovision μέσα σε 24 ώρες. Αν σκεφτούμε ότι οι χρήστες του Twitter στην Ευρώπη που καλούνται να ψηφίσουν είναι πάνω από 20 εκατομμύρια, οι 20.000 αντιπροσωπεύουν μόνο το 0,1%! Αυτό το 0,1% δεν εκφράζει τον συνολικό πληθυσμό των 500 εκατ. της Γηραιάς Ηπείρου, ωστόσο αποτελεί ένα σημαντικό πανευρωπαϊκό δείγμα, κάτι που πολύ σπάνια έχουμε τη δυνατότητα να εξετάσουμε. Ο Νίκος Σμυρναίος, καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Τουλούζης, δημοσίευσε στο blog του [http://ephemeron.eu] μια πολύ ενδιαφέρουσα ανάλυση. Και γίνεται ακόμα πιο ενδιαφέρουσα εξαιτίας του γεγονότος ότι η τηλεοπτική αναμέτρηση είχε δύο πρωτότυπα χαρακτηριστικά: «απευθύνθηκε στο σύνολο των Ευρωπαίων -κάτι που γίνεται πολύ σπάνια και για μη πολιτικά γεγονότα- και ήταν εξαρχής δομημένη για ταυτόχρονο σχολιασμό στο διαδίκτυο».

Γράφει λοιπόν πώς καθένας από τους υποψηφίους συγκρότησε μια ευδιάκριτη κοινότητα γύρω από τον επίσημο λογαριασμό του. Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι πώς «η επικοινωνία μεταξύ αυτών των κοινοτήτων αποτυπώνει τη διαφοροποίηση της κοινότητας του Αλέξη Τσίπρα, σε σχέση με τους υπόλοιπους υποψηφίους. Ενώ οι τέσσερις κοινότητες [Σουλτς, Κέλερ, Φερχόφστατ, Γιούνκερ] βρίσκονται σχετικά κοντά και συνδέονται αρκετά μεταξύ τους, η κοινότητα του Τσίπρα επικοινωνεί μόνο με αυτές των Σουλτς και Κέλερ». Ο Τσίπρας, επίσης, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η EBU, ήταν αυτός που συζητήθηκε περισσότερο απ’ όλους ακολουθούμενος από τον Σουλτς, τον Φερχόφστατ, τον Γιούνκερ και την Κέλερ. Τα δε περισσότερα θετικά σχόλια από δημοσιογράφους και παρατηρητές τα είχαν οι δύο νεότεροι υποψήφιοι, ο Αλ. Τσίπρας και η Σκα Κέλερ. Ταυτόχρονα, ο Αλ. Τσίπρας ήταν αυτός που «αναζητήθηκε» πολύ περισσότερο από τους άλλους υποψηφίους στο Google, ενώ η αναζήτηση για την Κέλερ εκτινάχθηκε από την πέμπτη στη δεύτερη θέση.

Οι δύο νέοι υποψήφιοι της Αριστεράς, λοιπόν, φαίνεται «να επωφελούνται από ηλικιακούς παράγοντες έχοντας υψηλή επιρροή σε στρώματα του πληθυσμού με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά [νέοι, με υψηλή μόρφωση αλλά όχι απαραίτητα ανάλογες αποδοχές, εντατική χρήση του διαδικτύου και υψηλή κατανάλωση πληροφόρησης] που υπεραντιπροσωπεύονται μεταξύ των χρηστών του Twitter».
Τέτοιου είδους στατιστικά συμπεράσματα προδιαγράφουν εκλογικά αποτελέσματα; «Σαφώς και όχι», επισημαίνει ο Σμυρναίος, ωστόσο δείχνουν πώς τέτοιες διοργανώσεις δίνουν την ευκαιρία στους «μικρούς» [και ο όρος δεν χρησιμοποιείται ηλικιακά] να αυξήσουν την επιρροή τους, τουλάχιστον στο διαδίκτυο. Οι Σουλτς, Φερχόφστατ και Γιούνκερ διαθέτουν εξειδικευμένο προσωπικό που ασχολείται με «community management» και επένδυσαν σε σημαντικές διαφημιστικές καμπάνιες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι οποίες, ωστόσο, στάθηκαν ανίκανες να τους εξασφαλίσουν την «πρωτιά».

Ο συνδυασμός τηλεόρασης και μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι κάτι που θα βλέπουμε πλέον όλο και πιο συχνά στις εκλογικές καμπάνιες. Δεν είναι ακόμα ικανός ν’ αλλάξει άμεσα τους όρους του «προεκλογικού παιχνιδιού» αλλά θέτει τα θεμέλια για νέους κανόνες πολιτικής επικοινωνίας.