Γράφει η Βάλια Καϊμάκη | valia@inrec.gr

Τη διετία 1995-96 όλος ο κόσμος της τεχνολογίας παρακολουθούσε με κομμένη την ανάσα τη μάχη ανάμεσα στον Γκάρι Κασπάροφ και τον Deep Blue, το δημιούργημα της IBM, για να νικήσει τον μεγάλο σκακιστή. Στην αρχή δεν τα κατάφερε, αλλά και πάλι ο Deep Blue πήρε δύο παιχνίδια από τα έξι, γεγονός που εκείνη την εποχή μάς άφησε όλους άφωνους. Ναι, ο υπολογιστής μπορεί να ξεπεράσει τον ανθρώπινο νου. Στη δε ρεβάνς, τον Μάιο του 1996, ο Deep Blue βγήκε νικητής.

Μετά πιθανόν κάποιοι να θυμούνται ότι ο Κασπάροφ κατηγόρησε την εταιρεία ότι “έκλεψε”, η IBM απέσυρε τον υπολογιστή της και το θέμα αφέθηκε στη λήθη του χρόνου. Σήμερα, 20 χρόνια αργότερα, γνωρίζουμε καλά ότι υπάρχει μια διαδικασία “εκμάθησης” της τεχνητής νοημοσύνης, το machine learning, το οποίο όμως χρειάζεται εκατομμύρια δεδομένα για να μπορεί να φτάσει σε ένα επίπεδο. Τα big data βοήθησαν πολύ στην κατεύθυνση αυτή και πλέον είναι από τους κύριους ελπιδοφόρους άξονες για το μέλλον.

Ωστόσο, η μάχη ανθρώπου – μηχανής δεν είναι πια ενδιαφέρουσα. Για τις ανάγκες και τις τεχνολογίες με μια γερή δόση lifestyle επινοήθηκε πρόσφατα η μάχη ανθρώπου – ζώου. Όχι στην πραγματικότητα, αλλά με προσομοίωση. Τελευταίο παράδειγμα, η κούρσα ταχύτητας ανάμεσα στον Μεγάλο Λευκό καρχαρία και τον πρωταθλητή της κολύμβησης Μάικλ Φελπς. Ο καρχαρίας έκανε το 100στάρι στον ανοιχτό ωκεανό σε 36,1 δεύτερα αφήνοντας πίσω τον -συνταξιούχο πλέον- Αμερικανό αθλητή κατά 2 δεύτερα. Ο Φελπς δήλωσε ότι είναι έτοιμος για τη ρεβάνς αρκεί να κολυμπήσουν σε πιο ζεστά νερά από αυτά της Νοτίου Αφρικής.

Στην πραγματικότητα η συγκεκριμένη κούρσα δεν έγινε ποτέ. Παρά το γεγονός ότι οι τηλεθεατές του Discovery Channel “είδαν” άνθρωπο και ζώο να συναγωνίζονται. Ο Φελπς κολύμπησε πράγματι αλλά ο καρχαρίας δίπλα του ήταν προβολή από υπολογιστή ενός καρχαρία που κολυμπούσε μόνος του.

Ο Αμερικανός αθλητής δεν είναι ο μόνος που δοκίμασε κάτι τέτοιο. Πολύ πιο πριν, ο Τζέσε Όουενς, ο μαύρος αθλητής που προκάλεσε τον θυμό του Χίτλερ στους Ολυμπιακούς του Βερολίνου το 1936 γιατί κατέρριψε τη θεωρία περί ανωτερότητας της Αρείας φυλής, για να βγάλει χρήματα αργότερα στη ζωή του συναγωνιζόταν στο τρέξιμο με άλογα. Ο αθλητισμός δεν ήταν επαγγελματικός τότε και ο Όουενς είχε να τα βάλει και με τον ρατσισμό των συμπατριωτών του. Τα έφερνε δύσκολα βόλτα κι έτσι ο συναγωνισμός με άλογα κούρσας του έφερνε ένα εισόδημα. Λέγεται ότι ζητούσε να εκπυρσοκροτήσει το όπλο της έναρξης κοντά στο αυτί του αλόγου για να κερδίσει ένα πλεονέκτημα. Κάποιες φορές κέρδιζε, κάποιες όχι.

Από τους κολυμβητές, ο πρώτος παγκόσμιος πρωταθλητής των 100 ελεύθερο που συναγωνίστηκε με το ζωικό βασίλειο ήταν ο Φίλιπο Μανίνι, το 2011. Έχασε κι αυτός από δύο δελφίνια, παρ’ όλο που ο Ιταλός έπρεπε να κολυμπήσει 50άρι ενώ τα δελφίνια 100άρι, λόγω μεγέθους και… πτερυγίων.

Οι δύο μάχες, που -κατά κάποιον τρόπο- ενώθηκαν στην κούρσα του Φελπς με τον Μεγάλο Λευκό, η μάχη ανθρώπου – μηχανής και ανθρώπου – ζώου έχουν αρκετά κοινά μεταξύ τους. Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν “ξένο” καθένα που δεν ήταν σαν κι αυτούς, το ταξίδι του Οδυσσέα με τα θαυμαστά τέρατα και τους εξωτικούς λαούς αντικατοπτρίζει με λεπτομέρειες την ιδέα αυτή. “Ξένος” είναι και το ζώο, “ξένος” και η μηχανή. Και το σημαντικό δεν είναι πάντα να κερδίζεις τις μάχες αλλά να ξέρεις να τις δίνεις.