Γράφει η Κατερίνα Μικελλίδου | katerina.mikellidou.10@ucl.ac.uk

Ο άνθρωπός μας, κύριος Θεοφύλαχτος Διγενίδης, διέθετε όλα τα στοιχεία ενός ευυπόληπτου Ελληνορθόδοξου στην μπανανία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αιώνιος μουχτάρης με πουτινιανή δημοτικότητα, ενεργός επίτροπος με δίκτυα μέχρι την Αρχιεπισκοπή και φανατικός φίλαθλος της πορτοκαλιάς φατρίας, απήλαυνε διεθνούς αναγνώρισης στο χωριό, τα περίχωρα και τη μισή Χώρα. Εκεί, όμως, που είχε οργανώσει εξαίρετα τον μικρόκοσμό του γύρω από το ιερό τρίπτυχο «ΑΠΟΕΛ - Θρησκεία - Πατρίδα», ήρθε το μονάκριβο παιδί του -τα άλλα δύο τέκνα ήτανε κορίτσια- να αποδομήσει βαθμηδόν και τεχνηέντως ένα δημιούργημα γενιών και γενιών Διγενίδων.

Το πρώτο κτύπημα ήρθε όταν αποφάσισε να εγγράψει με το ζόρι τον οκτάχρονο τότε υιό στις ακαδημίες του ΑΠΟΕΛ. Ήταν πεπεισμένος πως είχε γεννήσει τον επόμενο ποδοσφαιρικό αστέρα. Τον έβλεπε κιόλας να κερδίζει περίτεχνα την μπάλα, να ντριμπλάρει τον πράσινο δαίμονα και να σκοράρει με θεαματικό ευθύβολο σουτ, ξεσηκώνοντας μια λαοθάλασσα από πορτοκαλιές εσάρπες αναμεμιγμένες με κυανόλευκα πανιά [και κάτι μαυριδερά σύμβολα]. Μα, ο υιός αποδείχτηκε ανίκανος να κάνει και την πιο απλή πάσα. Στραβοπατούσε, μπουρδουκλωνόταν, κλότσαγε τον αέρα - ήταν, κατά την ορολογία της κερκίδας, ένα κινητό κομμάτι κρέας. Ήταν η πρώτη και η τελευταία προπόνηση του υιού. Δεν άντεχε να το ξαναζήσει όλο αυτό το ρεζίλεμα. Βέβαια, η γυναίκα του τον είχε προειδοποιήσει. Το παιδί τους ήταν για πιο καλλιτεχνικά πράγματα. Ας τον έστελναν ζωγραφική ή πιάνο ή… «Παιδί κάναμε!», την είχε αντικόψει. Μα, νά που ήταν πια ανάγκη να αρχίσει να το χωνεύει πως τα πόδια του υιού ήταν άχρηστα - μόνο χέρια για τέχνη είχε.

Το δεύτερο κτύπημα ήρθε όταν ο υιός ήταν γύρω στα δεκατρία. Ξαφνικά, άρχισε να κάνει περίεργες, σχεδόν βλάσφημες, ερωτήσεις για τα θεία. Έπειτα, αρνιόταν επίμονα να κρατήσει τα εξαπτέρυγα του παπα-Χρίστου ή να σηκώσει τις εικόνες κατά τις λιτανείες στον περίβολο της εκκλησίας. Μέχρι τα δεκαπέντε του, είχε πια περιορίσει τις εκκλησιαστικές επισκέψεις στα απαραίτητα. Η απελπισία του επίτιμου επίτροπου είχε κορυφωθεί όταν υπέπεσε στην αντίληψή του μια ζωγραφιά του υιού που απεικόνιζε την Παναγία να βαστά στην αγκαλιά της έναν νέγρο Χριστό. Τον διάβολο προσωποποιημένο είχε σπίτι του; Μέχρι η μάνα να εξηγήσει πως ήταν «μια πανανθρώπινη εκδοχή της Ορθοδοξίας», η ζωγραφιά βρισκόταν τεμαχισμένη στα σκουπίδια.

Το τρίτο κτύπημα -και το πιο φαρμακερό- ήρθε όταν ο υιός ήταν δεκαεπτά. Η είδηση έσκασε από στόματος της αρχικουτσομπόλας παπαδιάς. Να προσέχει τον γιόκα του, γιατί έχει παρατραβήξει όλη αυτή η παρέα με τον Ρούλη. Ο Άρης, που τον φώναζαν περιπαιχτικά «Ρούλη», ήταν ο τζιτζιφιόγκος του χωριού. Τα ελεύθερα παλικάρια δεν διανοούνταν να συσχετιστούν μαζί του και ο παπα-Χρίστος τον έφερνε αντιπαράδειγμα κάθε που δίδασκε στο κατηχητικό περί ηθικής. Ο πατέρας θορυβήθηκε. Το ίδιο βράδυ συγκάλεσε οικογενειακό συμβούλιο. Το μόνο που θυμάται καθαρά είναι τον υιό να σκύβει το κεφάλι -ίσως και να έκλαιγε;- και να ομολογεί. Θυμάται ακόμα τη γυναίκα να παρακολουθεί ατάραχη, λες και η ξεφτίλα που μόλις είχε αποκαλυφθεί δεν αφορούσε την ίδια. Μετά δεν καλοθυμάται. Τον ξυλοφόρτωσε; Τον ύβρισε; Τον έδιωξε; Δεν ήταν βέβαιος. Πάντως, εκείνο το βράδυ και τα επόμενα τέσσερα ο υιός δεν κοιμήθηκε εκεί. Τελικά, όμως, αποφάσισε να περιμαζέψει τα συντρίμμια του και να τον δεχτεί πίσω. Η έκφυλη ροπή του υιού έπρεπε οπωσδήποτε να παραμείνει επτασφράγιστο μυστικό. Πήγε και βρήκε την παπαδιά. Της έκλεισε το στόμα τάζοντάς της διάφορα - από το αμπέλι πίσω από το καφενείο μέχρι και ειδική μεταχείριση του παπά από την Αρχιεπισκοπή.

Επιχείρηση «ίσιωμα»: Έπρεπε πάραυτα να μυήσει τον υιό σε αντρικές, «αδρωπινές» υποθέσεις. Άρχισε, λοιπόν, να τον σέρνει μαζί του στα γήπεδα κάθε Σαββατοκύριακο. Για ένα εξάμηνο κράτησε η προσπάθεια

Ωστόσο, από εκείνη τη στιγμή, ο πατέρας το έβαλε σκοπό να σβήσει τη μαύρη κηλίδα από το γενεαλογικό δέντρο των Διγενίδων. Ήταν ζήτημα τιμής. Έτσι, με περισσό ζήλο έβαλε μπρος την επιχείρηση «ισιώματος». Έπρεπε πάραυτα να μυήσει τον υιό σε αντρικές, «αδρωπινές» υποθέσεις. Άρχισε, λοιπόν, να τον σέρνει μαζί του στα γήπεδα κάθε Σαββατοκύριακο. Για ένα εξάμηνο κράτησε η προσπάθεια. Μα, ο υιός ήταν ανεπίδεκτος. Καθόταν στις κερκίδες και ζωγράφιζε. Κι εκείνος να απελπίζεται και να καταριέται την ώρα και τη στιγμή που δεν είχε δράσει εγκαίρως, όταν ο υιός ήταν ακόμα μωρό παιδί.

Ίσως η εκκλησία να κάνει το θαύμα της, σκεφτόταν και αντλούσε ελπίδα. Τον πήρε σηκωτό, τον έβαλε μέσα στο μαύρο διπλοκάμπινο και κατευθύνθηκε ολοταχώς για την Αρχιεπισκοπή. Να καταφύγει στον παπα-Χρίστο τού φαινόταν πολύ ριψοκίνδυνο. Καλύτερα κάπου μακρύτερα. Άσε που οι μακαριότατοι αρχιερείς βρίσκονταν, όσο να 'ναι, λίγο ψηλότερα στην υπόληψη του Κυρίου – να μην τους άκουγε και πιο προσεκτικά σαν προσεύχονταν για τις αμαρτίες του κόσμου; Εξάλλου, εκείνη η περίφημη ιδέα για εκκλησιαστικά σχολεία-αναμορφωτήρια από εκείνα τα πάνσοφα μυαλά είχε συλληφθεί. Η συνάντηση κορυφής έλαβε χώρα σε ένα μάλλον σκοτεινό δωμάτιο, ειδικά προορισμένο για τους πολύ αμαρτωλούς - αλλόθρησκους, άθρησκους, έγχρωμους, τοιούτους, κομμουνιστάς, δαιμονισμένους και λοιπά συναφή μικρόβια. Ο ιερωμένος, ένας από τους ισχυρούς δορυφόρους της κεφαλής, ήταν ιδιαίτερα ακριβής στη διάγνωση [«παρέκβασις οξείας μορφής, ήτις περιλαμβάνει παράχρησιν σωματικών οργάνων»] και ακόμη πιο δραστικός στη θεραπεία [«νηστεία μέχρι νεωτέρας διαγνώσεως, καθημερινή προσευχή, εξομολόγηση κάθε τέλος του μήνα, κατηχητικό κάθε Σάββατο, τακτικός εκκλησιασμός και, τέλος, θεία κοινωνία κατόπιν επιτυχούς ολοκληρώσεως του προγράμματος»]. Τίποτα απ’ όλα αυτά δεν τήρησε ο υιός. Ήταν και δύο μέτρα παλικάρι, πώς να τον εξανάγκαζε ο απελπισμένος επίτροπος;

Τη λύση έδωσε η πρωτότοκη κόρη, υποψήφια διδάκτωρ στο ξακουστό πανεπιστήμιο της πρωτεύουσας. Αυτή, άριστη των αρίστων, έμελλε να αποφοιτήσει με μυαλό στενότερο κι από κλειδαρότρυπα και μόνη κληρονομιά δυο χοντρέλες διόπτρες και κάμποσες δημοσιεύσεις σε περιοδικά του μαύρου κλυσμού. Η διαταραχή είναι καθαρά ψυχολογική. Σε ψυχολόγο να τον πας. Η μάνα που άκουγε μοιρολογούσε σιωπηλά τα λεφτά που είχαν ξοδέψει για τέτοια παρα-μόρφωση. Για έναν περίεργο λόγο, ο υιός δέχτηκε σχεδόν με χαρά να συναντήσει την ψυχολόγο. Αυτή τη φορά, έβαλαν μπρος για Λεμεσό - είπαμε, όσο πιο μακριά μπορούσαν από γνώριμα λημέρια. Η ψυχολόγος επέμεινε πως έπρεπε να βλέπει μαζί πατέρα και υιό. Οι συνεδρίες όμως παρατραβούσαν. Βρίσκονταν τώρα στον τρίτο μήνα και ο υιός το βιολί του. Ο πατέρας τελικά παραιτήθηκε. Του μπήκε η αξιοπερίεργη ιδέα πως η ψυχολόγος είχε μπερδέψει συνοδό με ασθενή και αποφάσισε να τερματίσει αυτή τη γελοιότητα.

Ήταν Ιούνιος. Ο υιός τελείωνε τις τελικές εξετάσεις, οι εκλογές για το μουχταριλίκκι πλησίαζαν επικίνδυνα, η ομάδα του έχανε το πρωτάθλημα και η επιχείρηση «ισιώματος» φάνταζε πια πιο ανέφικτη κι από την Ένωση. Κι εκεί που ο κύριος Θεοφύλακτος Διγενίδης ένιωθε να χάνει τη γη κάτω από τα πόδια του, ξαφνικά κάτι πετάρισε μέσα του. Η ελπίδα δεν είχε ακόμα χαθεί. «Ο στρατός!» φώναξε σχεδόν από χαρά. «Πώς και δεν το είχα σκεφτεί νωρίτερα; Ο στρατός θα τον ισιώσει!» Η μάνα έκανε να πει κάτι. Πως άλλοι είχαν ανάγκη από ίσιωμα. Μα, τελικά, της φάνηκε πως η σιωπή ταίριαζε καλύτερα στο φύλο, το μυαλό και τον ρόλο της.