Έρχεται κάποτε η στιγμή που κάθε άνθρωπος αναγνωρίζει την ήττα του απέναντι στον χρόνο. Ήμουνα πολύ μικρή όταν απέκτησα τον πρώτο μου υπολογιστή. Τον είχα συνδέσει σε μια ασπρόμαυρη φορητή τηλεόραση (πορτοκαλί ήταν θυμάμαι), από αυτές που είχαν ξεμείνει για πολλά χρόνια από τότε που η μεγάλη έγχρωμη μπήκε στο σαλόνι και χρειαζόταν κι ένα κασετόφωνο για να παίξει (ως μέσο ανάγνωσης και εγγραφής προγραμμάτων). Πιθανόν να ήταν ZX Spectrum μια που βρισκόμασταν στα τέλη της δεκαετίας του 1980, αλλά όρκο δεν παίρνω όσο και να με βασανίσετε. Ούτε ξέρω πού κατέληξε. Πιθανόν να τον ξαναπήρε πίσω ο Στάθης.

Ο Στάθης που ήταν κάμποσα χρονάκια μεγαλύτερος, γείτονας τότε, κουμπάρος σήμερα, κοιμόταν και ξυπνούσε με υπολογιστές, κέρδισε και κερδίζει τη ζωή του ακόμα μ' αυτούς και τα εξειδικευμένα προγράμματα που φτιάχνει, και ο γιος του σήμερα συνεχίζει την παράδοση σπουδάζοντας και δουλεύοντας ταυτόχρονα, γιατί παιδιά σαν κι αυτόν γίνονται ανάρπαστα στην αγορά εργασίας και δεν πα' να 'χει 10 οικονομικές κρίσεις ταυτόχρονα. Όταν τελειώσω αυτό το κείμενο θα του το στείλω γιατί ντρέπομαι να παραδεχτώ μπροστά του την ήττα μου (προφορικώς εννοώ). Γιατί με τον Στάθη έχουμε αφιερώσει τη ζωή μας αυτός να βρίσκεται στην πρωτοπορία της πληροφορικής κι εγώ να παίρνω ερεθίσματα από αυτόν και να σπαζοκεφαλιάζω τι την κάνουμε. Αν παραδεχθεί κι αυτός ήττα θα πάθω κατάθλιψη. Αν όχι, θα ζηλέψω.

Τεράστιο χάσμα: Η τεχνητή νοημοσύνη τρέχει μπροστά κι εγώ δεν έχω κατάλληλα παπούτσια

Αργότερα στο πανεπιστήμιο (που ήταν πολύ πιο πίσω από την εποχή του) είχαμε ξεμείνει με κάτι υπολογιστές που διάβαζαν δισκέτες 5 1/4. Σήμερα τα παιδιά δεν ξέρουν τι είναι CD, πόσω μάλλον δισκέτα. Η αλήθεια είναι ότι η Microsoft τότε είχε βγάλει όλη τη σουίτα γραφείου, μαζί και με την access αλλά εμάς μας έβαζαν να φτιάχνουμε βάσεις δεδομένων σε dbase. Εκεί ήταν που μίσησα την πληροφορική και αποφάσισα να μάθω τουλάχιστον word μόνη μου. Πιο ύστερα, στο πανεπιστήμιο ακόμα, αφού είχα αλλάξει τμήμα έπεσα πάνω σε Mac και για να φτιάξουμε μια ιστοσελίδα έπρεπε να την προγραμματίσουμε από την αρχή. Έπρεπε να γυρίσει ο αιώνας για να γυρίσω κι εγώ σε PC αλλά τότε υπήρχε ήδη το Linux, άλλη ιστορία αυτή, δεν κατάφερα ν' ασχοληθώ ποτέ αλλά σήμερα τουλάχιστον το λαπιτόπι μου έχει εγκατεστημένο ελεύθερο λογισμικό.

Κοιτάξτε τώρα που έμπλεξα με τις αναμνήσεις και δεν λέω αυτό που θέλω. Αυτό που με νίκησε λοιπόν είναι η τεχνητή νοημοσύνη και τα big data. Τα χειρίζομαι μέχρι ένα σημείο, αποφοίτησα πρώτη στα σεμινάρια για την επεξεργασία δεδομένων (αν νομίζετε ότι έχω σταματήσει να μαθαίνω είσαστε πολύ γελασμένοι) αλλά πώς να το πω... με ξεπερνάει. Τρέχει μπροστά κι εγώ δεν έχω κατάλληλα παπούτσια.
Το γεγονός ότι πλέον οι υπολογιστές μπορούν να γράφουν απλά κείμενα για το χρηματιστήριο, για τον καιρό, για τ' αθλητικά αποτελέσματα είναι μια αναμενόμενη εξέλιξη της επιστήμης. Δεν μου κάνει εντύπωση και δεν με χαλάει. Δεν θα ξαναγράψει κανείς "φαρμακεία" και "τηλεοπτικό πρόγραμμα" στις εφημερίδες. Ναι, ναι κάποτε υπήρχαν -και πολλοί άνθρωποι- που ασχολούνταν μόνο με αυτό. Αλλά δεν πειράζει. Αφήνει περισσότερο χώρο στη δημιουργία, στην ερευνητική δημοσιογραφία, στην ερμηνεία των δεδομένων.

Όμως γύρω μου βλέπω το τεράστιο χάσμα που δημιουργείται ανάμεσα σ' αυτούς που προχωράνε μπροστά και σ' αυτούς που κάποια στιγμή εγκαταλείπουν γιατί στον πλανήτη τεχνολογία είναι μετανάστες. Πόσο μακριά μπορώ να φτάσω όταν εγώ ξεκίνησα από το κασετόφωνο ενώ τα παιδιά μου με ταμπλέτες; Είναι σαν να έχουν μεσολαβήσει τρεις αιώνες ενώ στην ουσία είναι μόνο 30 χρόνια. Για να κλείσει το χάσμα θα έπρεπε να υπάρχει συνεχής επιμόρφωση, που δεν υπάρχει σε κανένα επάγγελμα. Μήπως πρέπει ν' ασχοληθούμε περισσότερο με αυτήν αντί να τρέχουμε συνεχώς μπροστά;