Κανείς δεν μας είπε γιατί μας άφηναν να περιμένουμε. Καθισμένος δίπλα σε ένα από τα ψηλά παράθυρα, παρακολουθούσα τον δρόμο, που οδηγούσε προς τα κάτω, να ελίσσεται ανάμεσα σε καμάρες, με την κουρελιασμένη επιφάνειά του να μεταφέρει ανθρώπους που κουβαλούσαν ψάθινα καλάθια γεμάτα φρούτα και λαχανικά. Κάποιοι περπατούσαν αργά και έμοιαζαν κουρασμένοι- άλλοι έμοιαζαν να περπατούν αργά από ικανοποίηση. Οι άνθρωποι μου φάνηκαν σαν υπνοβάτες, ειρηνικοί και σε αρμονία με τον εαυτό τους και με τον τόπο. Καθώς παρακολουθούσα τους ανθρώπους στον δρόμο, προσπάθησα να μαντέψω ποιοι ήταν μουσουλμάνοι και ποιοι ορθόδοξοι. Μέτρησα επίσης τις γυναίκες που είδα- κάποιες φορούσαν μαντήλια πάνω από τα πλεγμένα μαλλιά και κάποιες είχαν λευκά πέπλα. Καθώς παρακολουθούσα, το βασίλειο της αρχαιότητας έμοιαζε να ανοίγεται σαν ένας μεγάλος καμβάς μπροστά μου, τόσο δυνατός και ζωντανός όσο και η εικόνα του κόσμου έξω από το παράθυρο. Έφτασα στο χαριτωμένο παρελθόν, φανταζόμενος πώς θα μπορούσε να έμοιαζε αυτή η σκηνή στην εποχή των Βενετών, όταν το λιμάνι επισκέπτονταν μόνο οι αλατοσυλλέκτες, και στην εποχή των Φοινίκων, όταν οι ευγενείς τους λικνίζονταν μεγαλοπρεπώς με βαριά χρυσά περιδέραια.

Διασκέδασα τόσο πολύ με τη δική μου φαντασία, η οποία μου παρουσίαζε το ένα όραμα μετά το άλλο σε γρήγορη διαδοχή, καθώς φανταζόμουν την ίδια σκηνή σε διαφορετικές εποχές μέσα σε τέσσερις ώρες. Νιώθοντας αρκετά περιπετειώδης, ξαναεπισκέφτηκα την ίδια σκηνή με τα μάτια του μέλλοντος, σε εκατό χρόνια, έπειτα, σε διακόσια χρόνια και αυτή η ενασχόληση τελείωσε με ένα γράμμα προς το μέλλον, σημειωμένο στο ημερολόγιό μου.

Αγαπητέ μελλοντικέ Κύπριε που θα το διαβάσεις αυτό,

Γράφω αυτό το γράμμα εν έτει 1886, περιμένοντας τον έλεγχο των εγγράφων μας. Ως αγαπημένη μου ασχολία, επισκέφθηκα τους προγόνους σας σε ένα εκτυλισσόμενο φανταστικό ταξίδι. Το παρελθόν έμοιαζε πάντα να είναι ένα απέραντο τοπίο όπου ζωντάνευαν αμυδρά φαντάσματα που μου έδιναν την αίσθηση ότι είχα ζήσει πολύ πριν από την ύπαρξή μου. Είναι εύκολο να φαντάζεσαι τα περασμένα, αλλά το μέλλον, ποιος θα ήξερε πώς θα ήταν η ζωή εδώ σε διακόσια χρόνια από τώρα; Λοιπόν, με τη γνώση ενός αναγνώστη της ιστορίας και με το μάτι ενός ξένου, ένα πράγμα είναι σίγουρο, ένα πράγμα δεν θα αλλάξει σε αυτό το νησί: ο απροβλημάτιστος τρόπος που ζεις. Από την ημέρα που έφτασα στην Κύπρο, ξεκίνησα ένα νέο ημερολόγιο - αυτό κάνω πάντα στα ταξίδια μου, ξεκινάω ένα νέο ημερολόγιο και το ονομάζω εμπνευσμένο από την αίσθηση του τόπου. Το όνομα του ημερολογίου είναι «Το ημερολόγιο μιας παύσης». Ο χρόνος μου, πρόσφατα, ήταν γεμάτος με τόσες πολλές ώρες αναμονής. Εδώ, ζεις εκείνες τις ενδιάμεσες στιγμές, όταν όλοι περιμένουν κάτι ή κάποιος που περιμένει κάτι άλλο και σε αυτούς τους φαύλους κύκλους της αναμονής, συμβαίνει η ζωή.

Ω, όχι, δεν λέω ότι είστε τεμπέληδες και θα παραμείνετε τεμπέληδες, αγαπητέ μελλοντικέ Κύπριε, αν και ο Drummond είπε, πριν από εκατό χρόνια, ότι οι κάτοικοι της Κύπρου είναι «αξιοσημείωτα τεμπέληδες». Το ίδιο είπε και ο Σουριάνο, ο οποίος επισκέφθηκε το νησί πριν από τριακόσια χρόνια, και ο Κωνσταντίνος, ο οποίος επισκέφθηκε το νησί στις αρχές αυτού του αιώνα μίλησε για τους προγόνους σας που είναι «αισθησιακοί, τραχείς και τεμπέληδες». Λοιπόν, αν και τείνω να συμφωνήσω με τον Giacomo Diedo, ο οποίος έγραψε για τη βραδύτητα κάθε είδους διαδικασίας σε αυτό το νησί, πρέπει επίσης να ομολογήσω ότι φαίνεται να κληρονομήσατε υπέροχα αυτή την ονειρική νωθρότητα. Σίγουρα κανένα νησί δεν έχει συνδεθεί τόσο πολύ με την έννοια της ομορφιάς όσο η Κύπρος, η γενέτειρα της ίδιας της θεάς της ομορφιάς. Ωστόσο, εδώ, ακόμη και η θεά της ομορφιάς έχει μια υπνηλία. Ίσως, το πνεύμα της Αφροδίτης να έχει κουραστεί από την καταδίωξη των ποικίλων βασιλείων.

Υποθέτω ότι τότε δεν θα μπορώ να ξεχωρίσω την εθνικότητά σας, εννοώ, δεν θα μπορώ να ξεχωρίσω ποιοι από εσάς είναι Τούρκοι και ποιοι Έλληνες, - όπως με δυσκολία μπορώ να κάνω τώρα από αυτό το παράθυρο - γιατί πιστεύω ότι αυτά τα πράγματα θα γίνουν μακρινή ανάμνηση. Όχι μόνο σε αυτό το μικρό νησί, αλλά και στον κόσμο. Θέλω να πω, είναι η ειλικρινής μου ελπίδα ότι οι άνθρωποι θα είναι μόνο άνθρωποι. Υποθέτω ότι δεν με πειράζει να διακρίνω από τον τρόπο δράσης- νωθροί άνθρωποι ή εργατικοί άνθρωποι και αυτό είναι όλο.

Florence Passeri

Σημείωση: Η Florence Passeri είναι φανταστικό πρόσωπο και πρωταγωνίστρια του ιστοριογραφικού μετα-μυθιστορήματός της Salamis. Είναι σύζυγος του ζωγράφου Ludo Passeri. Επισκέφθηκε την Κύπρο το 1886 κατά τη διάρκεια του μήνα του μέλιτος και το μυθιστόρημα αναφέρεται σε αυτή την επίσκεψη. Αυτό το άρθρο «Ημερολόγιο παύσης» είναι εμπνευσμένο από τα ημερολόγια της Φλωρεντίας, η οποία συχνά καταγράφει τα φανταστικά της ταξίδια στο παρελθόν. Έτσι, το γράμμα είναι γραμμένο από την οπτική γωνία του φανταστικού χαρακτήρα, από το 1886 έως το 2074 με μια βικτοριανή ρητορική.