Σαράντα εννέα χρόνια μετά, από την ερμηνεία της στην Eurovision, το 1976, η Μαρίζα Κωχ θα τιμηθεί με το Μετάλλιο Εξαιρετικής Προσφοράς από τον Πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη, σε εκδήλωση μνήμης για την τουρκική εισβολή στις 20 Ιουλίου 2025. Μια είδηση, ωστόσο, που δεν μπορούμε να πούμε πως μας ξαφνιάζει αφού η φωνή της Κωχ, πρέπει να πούμε ότι «εμφανίστηκε» ξανά πέρσι σε διάφορες εκθέσεις, σε Κύπρο και Ελλάδα, στο πλαίσιο της συμπλήρωσης μισού αιώνα από την τουρκική εισβολή. Ίσως ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ή κάποιος άλλος εκεί στον Λόφο να σκέφτηκαν πως είναι μία καλή εναλλακτική ιδέα αφού η παρουσία ενός καλλιτέχνη μάλλον κάνει καλύτερη την εικόνα τέτοιων «μαύρων» επετείων.
Σε κάθε περίπτωση, αυτό που θα θέλαμε να σχολιάσουμε είναι ότι όντως της αξίζει της Μαρίζας Κωχ γιατί τάχθηκε υπέρ μίας ελεύθερης Κύπρου και κατά της κατοχής. Σε έναν διαγωνισμό, κιόλας, που πολλοί μας λένε ότι «κοιτάει» πέραν των πολιτικών εξελίξεων που λαμβάνουν χώρα γύρω μας και έχει σκοπό να «ενώσει» τις διαφορετικές κουλτούρες των κρατών μελών της ΕΕ [και μη, αν πάρουμε παράδειγμα το Ισραήλ και την Αυστραλία] μέσα από τη μουσική.
Πολιτική παρέμβαση η τέχνη;
Το 1976, μόλις δύο χρόνια μετά την τουρκική εισβολή, η Μαρίζα Κωχ ανέβηκε στη σκηνή της Eurovision με το τραγούδι «Παναγιά μου, Παναγιά μου». Ένα τραγούδι, του οποίου οι στίχοι ήταν μία πολιτική παρέμβαση, ένας μοιρολόγι γραμμένο και αφιερωμένο για την Κύπρο:
Στον τόπο αυτό όταν θα πάτε, όι-όι, μάνα μου
Σκηνές αν δείτε, αν δείτε στη σειρά
Δε θα 'ναι κάμπινγκ για τουρίστες, όι-όι, μάνα μου
Θα 'ναι μονάχα, μονάχα προσφυγιά
Παναγιά μου, Παναγιά μου, παρηγόρα την καρδιά μου
Παναγιά μου, Παναγιά μου, παρηγόρα την καρδιά μου
...
Κι αν δείτε γη φρεσκοσκαμμένη, όι-όι, μάνα μου
Δε θα 'ναι κάμπος, 'ναι κάμπος καρπερός
Σταυροί θα είναι φυτεμένοι, όι-όι, μάνα μου
Που τους σαπίζει, σαπίζει ο καιρός
Στίχοι που μιλούν μέχρι σήμερα και κάθε φορά που ακούγονται υπενθυμίζουν ότι εμείς ακόμη μαχόμαστε, ενώ παράλληλα αναδεικνύει ότι, στην ουσία, η τέχνη και οι καλλιτέχνες καταφέρνουν να τοποθετηθούν, αναλόγως της εποχής, μπροστά σε όλες τις φρικαλεότητες σε αντίθεση με τους πολιτικούς της χώρας μας που δείχνουν πόσο λιγοστή πολιτική ουσία μεταφέρουν σε κάθε δήλωσή τους. Στην εποχή της εικόνας, όπως τη χαρακτηρίζουν πολλοί, διαλέγουμε ποια εικόνα θα δείξουμε. Κάπως έτσι και ο Χριστοδουλίδης, μάλλον, αποφάσισε να πάει πίσω στο 1976 και να φέρει τη Μαρίζα Κωχ η οποία σε αντίθεση με πολλούς όλα αυτά τα 51 χρόνια, στάθηκε στη σκηνή ενόσω δέχθηκε απειλές για τη ζωή της πως στο Μέγαρο υπήρχε ελεύθερος σκοπευτής. Η ερμηνεύτρια, όμως δεν λύγισε και υπέγραψε ότι με δική της ευθύνη θα τραγουδήσει, αφού οι υπεύθυνοι της διοργάνωσης δεν μπορούσαν να εγγυηθούν για την ασφάλειά της.
