H Alpha Square αρχίζει τη σεζόν με το έργο «Ιλαστήριον» του Νέιλ ΛαΜπιουτ, το οποίο κάνει την πρώτη του εμφάνιση στα ελληνικά. Η παράσταση ανεβαίνει στην αίθουσα προσωρινών εκθέσεων της Λεβέντειου Πινακοθήκης και στη συνέχεια θα περιοδεύσει σε Λεμεσό και Πάφο. Το ντουέτο που υποδύεται το ζευγάρι, Νιόβη Χαραλάμπους και Πάνος Μακρής, και ο σκηνοθέτης Ανδρέας Αραούζος μιλούν στο «Παράθυρο» για τους ρόλους, τον συγγραφέα αλλά και για τα ευρύτερα μηνύματα που πραγματεύεται το θεατρικό κείμενο του ΛαΜπιουτ.

«Το έργο διαδραματίζεται την επομένη της 11ης Σεπτεμβρίου και αυτό καταλαμβάνει έναν ιδιαίτερο ρόλο στο έργο, ωστόσο επικεντρώνεται σε ένα διαμέρισμα της Νέας Υόρκης όπου παρουσιάζονται εκρήξεις συναισθημάτων, προβληματισμών και ανησυχιών ενός ζευγαριού» εξηγεί ο σκηνοθέτης.

Ποιοι είναι οι δύο χαρακτήρες;

Νιόβη (Ν): Η Άμπι είναι μία πετυχημένη γυναίκα. Σε ανώτερη θέση από τον Μπεν καλείται να διαχειριστεί τον τίτλο «γυναίκα-αφεντικό». Δύσκολο για τη γυναίκα της τότε εποχής αλλά και της τωρινής, αφού βρίσκεται σε μια ανδροκρατούμενη βιομηχανία, σε αυτή της επιχειρηματικότητας. Άρα, η πίεση είναι περισσότερη. Μέσα σε αυτό χρειάζεται να διαχειριστεί και τον Μπεν. Δηλαδή, τη μεταξύ τους επαγγελματική και ερωτική σχέση, τη διαφορά ηλικίας τους, τα συναισθήματα αλλά και την ευαισθησία της. Π.χ. σε ένα επίπεδο προσπαθεί να μην είναι η διευθύντρια όταν βρίσκεται μαζί του, αν και είναι… μια θέση που πρέπει να πούμε ότι έχει παλέψει πολύ για να την κατακτήσει αναφέρει η Νιόβη.

Πάνος (Π): Διεκδικούσαμε την ίδια θέση.. αν και είμαι μικρότερος κατά 12 χρόνια. Εγώ, ο Μπεν δηλαδή, είμαι παντρεμένος με δύο παιδιά. Άρα η Άμπι είναι ο παράνομός μου δεσμός και περνάμε από όλα αυτά τα κύματα με τη δουλειά, τη διαφορά ηλικίας αλλά και το σεξ.

Ανδρέας (Α): Μία ανισότητα που προκύπτει κιόλας είναι ότι μας δίνει περισσότερες πληροφορίες για το παρελθόν του άνδρα, η Άμπι είναι πιο μυστήρια. Αυτό μπορείς να πεις πως γίνεται πιο δύσκολο για τον ρόλο του Μπεν. Ο ηθοποιός χρειάζεται να κουβαλά περισσότερα συστατικά τα οποία πρέπει να ισοζυγίσει στην ενσάρκωσή του. Ωστόσο, είναι δύσκολο και για τη γυναίκα αφού πλέει ένα πέπλο μυστηρίου για την υπόλοιπή της ζωή.

Τι πραγματεύεται το έργο;

Π: Όλο το έργο κινείται σε μία λεπτή γραμμή που απογυμνώνει τους δύο χαρακτήρες, γνωρίζονται ξανά από την αρχή. Κάνουν ένα ξεκαθάρισμα στη σχέση τους αλλά και με τον ίδιο τον εαυτό τους. Η 11η Σεπτεμβρίου λοιπόν λειτουργεί ως μέρα φρίκης και παράλληλα ως μέρα ευκαιριών. Η τραυματική εμπειρία δηλαδή που αιωρείται, είναι σαν ένα κίνητρο που τους ξυπνά. Ουσιαστικά, ο συγγραφέας δημιουργεί μία αλληγορία… οι δύο χαρακτήρες καταρρέουν όπως κατέρρευσαν και οι δύο πύργοι. Βέβαια, προκύπτει ένα ερώτημα: Άραγε χρειάζεται να συμβαίνει πάντα κάτι τόσο μεγάλο για να μας ανοίγει τα μάτια για κάτι άλλο;

Ν: Όσο πιο πολύ συζητά ένα ζευγάρι σε μία κρίσιμη στιγμή, βγαίνουν διάφορα στην επιφάνεια. Το συναίσθημα παίρνει διάφορες μορφές.

Α: Όσο σκάβεις, κάτι θα βρεις λέμε… ωστόσο κάποιος μπορεί να πει: «Υπάρχει η περίπτωση να μην βρεις κάτι». Ναι, υπάρχει αλλά και αυτό είναι κάτι, είναι μία ανακάλυψη. Και μέσα σε όλη αυτή την πάλη και στο σκάψιμο, προβάλλεται το δράμα, η σύγκρουση, η τραγωδία αλλά και το χιούμορ. Ο ΛαΜπιουτ είναι γνωστός για το μαύρο χιούμορ του. Σε όλα του τα έργα έχει την τάση να υπογραμμίζει, με τραγικό αλλά και αστείο τρόπο, τη μικρότητα των ανθρώπων. Έχει θεωρηθεί επίσης ως ο διάδοχος του Ντέιβιντ Μάμετ, ενός άλλου Αμερικανού σπουδαίου συγγραφέα. Μία κοινή θεματολογία των δύο είναι η εξέταση του ανδρισμού ή της κοινωνιολογικής εικόνας του άνδρα και όντως στο «Ιλαστήριον», ο ΛαΜπιουτ, με έναν υποδόριο έως και ύπουλο τρόπο, εξετάζει τον άνδρα μαζί με το άλλο φύλο.

Ν: Ένα χαρακτηριστικό κομμάτι του είναι το πώς εκφράζει την αμαρτία και τη συγχώρεση. Ένα στοιχείο, θεϊκό, το οποίο φανερώνει και πάλι με έναν αλληγορικό τρόπο στο κείμενο.

Α: Σε αυτό αναφέρεται και ο τίτλος, στο κάθισμα του ελέους. Το έλεος είναι κάτι που ζητάς από κάποιον, δεν είναι μόνο από τον Θεό αλλά και από τον σύντροφό σου για τα σφάλματά σου, τις «αμαρτίες» ή τα εγκλήματά σου. Γι' αυτό υπάρχει η αλληγορία: Πώς θα εξιλεωθεί ο καθένας από ή με τις επιλογές ή αποφάσεις του;

Στη ζυγαριά του ηθοποιού…

Ν: Είναι ένα πραγματικά δύσκολο έργο. Τόσο ωραίο αλλά τοποθετημένο σε μία τραυματική εποχή την οποία ζήσαμε και εμείς οι ηθοποιοί. Δηλαδή, χρειάζεται να διατηρούμε το γεγονός ότι είναι η επομένη της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001, μία μέρα την οποία έχουμε βιώσει και θυμόμαστε, και παράλληλα χρειάζεται να βρισκόμαστε στην καθημερινότητα του ρόλου.

Π: Προσωπικά βρίσκω τη δυσκολία του έργου σε δύο σημεία. Το πρώτο αφορά τον τρόπο που βλέπεις τους δύο ρόλους να αλληλεπιδρούν και να συνυπάρχουν στο χαρτί - οι συζητήσεις, οι τσακωμοί, η καθημερινότητα κ.λπ. Το δεύτερο αφορά την τόσο δύσκολη συνθήκη, της 11ης Σεπτεμβρίου, στην οποία πρέπει να υπάρξουμε επί σκηνής με αυτήν να αιωρείται. Επίσης, συμβαίνουν πολλά πράγματα ταυτόχρονα, τα οποία κάποια είναι σημαντικά για όλους, κάποια για τον έναν και κάποια για τον άλλο ή ακόμη και για κάποιους που δεν είναι παρόντες. Για τον δικό μου ρόλο, χρειάζεται να περπατήσεις τη «σκηνορραφία» ενός άνδρα ο οποίος βρίσκεται στη συνθήκη που ανάφερα, με όλα τα διαφορετικά επίπεδα που χρειάζεται να διαχειριστεί, και παράλληλα να αναδείξεις τον σημαντικό ρόλο που παίζει η ψυχολογία του ιδίου αλλά και του άλλου φύλου.

Δέκα χρόνια στο συρτάρι

Τη μετάφραση και τη σκηνοθεσία του «Ιλαστήριον» υπογράφει ο κ. Αραούζος, ο οποίος εκμυστηρεύτηκε μαζί μας πως το έργο βρίσκεται στα συρτάρια του εδώ και 10 χρόνια από τη μέρα που το διάβασε και το μετέφρασε. «Κατά καιρούς ερχόταν στο μυαλό μου να το ανεβάσω αλλά δεν το έκανα, από τότε μάλιστα αντιλαμβάνεσαι αλλάξαν και οι υποψήφιοι ηθοποιοί που σκεφτόμουν για το έργο. Διότι έχουν σημασία οι ηλικίες των δύο πρωταγωνιστικών ρόλων, ο Μπεν είναι 33 ετών και η Άμπι 45 ετών και θεωρώ σημαντικό να διατηρηθεί η διαφορά ηλικίας» συμπλήρωσε.

«Γράφει για τον ηθοποιό»

Ο κ. Αραούζος ανέφερε πως ο συγγραφέας ήταν μία παρουσία που τον είχε απασχολήσει και πιο πριν, ωστόσο με έναν διαφορετικό τρόπο. Ο ίδιος είπε μάλιστα πως εκτιμά πολύ τον ΛαΜπιουτ διότι του χάρισε την ωραιότερή του εμπειρία που είχε ως ηθοποιός. Το 2011, έπαιξε έναν μονόλογό του στην παράσταση «Ιφιγένεια εν Όρεμ» σε σκηνοθεσία Ανδρέα Χριστοδουλίδη, η οποία παρουσιάστηκε σε όλη την Κύπρο και ταξίδεψε σε Αθήνα, Λονδίνο, Παρίσι και Δαμασκό. «Αυτός ο συγγραφέας γράφει για τον ηθοποιό και καθοδηγεί την ερμηνεία σε έναν πολύ ωμό ρεαλισμό και μία υπέροχη πρόκληση για τον ηθοποιό» επισήμανε ο κ. Αραούζος.

INFO:

Πρεμιέρα η ώρα 20.30 το Σάββατο 16 Σεπτεμβρίου 2023 στη Λεβέντειο Πινακοθήκη, στη Λευκωσία. Άλλες παραστάσεις: Κάθε Τετάρτη και Σάββατο, 20.30 και Κυριακή στις 19.00 στη Λεβέντειος Πινακοθήκη, Λευκωσία.

Περιοδεία:

Πολυχώρος Αττικόν, Πάφος: Παρασκευή, 13 Οκτωβρίου 2023, 20.30.

Ξυδάδικο, Λεμεσός: Κυριακή, 15 Οκτωβρίου 2023, 18.30.

Πληροφορίες για εισιτήρια:

Τιμές εισιτηρίου: €15€/€12 (μειωμένο εισιτήριο για φοιτητές, συνταξιούχους και ηθοποιούς).

Προπώληση εισιτηρίων: tickethour.com.cy / 7777 7040 / ACS Courier

(Σκηνικά και κοστούμια: Γιώργου Γιάννου, Φωτισμοί: Βασίλη Πετεινάρη, Μουσική: Δημήτρη Ζαχαρίου).*Η παράσταση είναι ακατάλληλη για άτομα κάτω των 12 ετών.