Γράφει ο Γιώργος Κακούρης

Στην περιοχή του Χαλά Σουλτάν Τεκκέ στη Λάρνακα βρέθηκαν αρχαία, κατ’ ακρίβεια ένα αρχαίο κτήριο τριών χιλιάδων και βάλε χρόνων, το οποίο μοιάζει να ήταν, μεταξύ άλλων, εργαστήριο παραγωγής και βαφής ρούχων. Τα αποτελέσματα των μέχρι τώρα ερευνών δείχνουν πως δεν αποκλείεται να πρόκειται και για μια ολόκληρη πόλη κρυμμένη κάτω από το έδαφος.

Φανταστείτε, μια ολόκληρη πόλη να είναι κρυμμένη μόλις δύο μέτρα κάτω από το έδαφος σε μια περιοχή από την οποία περνά τόσος κόσμος καθημερινά. Μια ολόκληρη πόλη για την οποία, σύμφωνα τουλάχιστον με τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα μέχρι στιγμής, ίσως και να μην έχουμε ξανακούσει. Η οποία, όπως λένε οι αρχαιολόγοι, κατοικείτο για τουλάχιστον δυόμισι αιώνες.

Κάθε λίγο ερευνητές ανακαλύπτουν, πολλές φορές και μέσα στη μέση των πόλεών μας, κάτι «καινούργιο». Σύμφωνα με το γνωστό κλισέ, δεν μπορείς να μην σκοντάψεις σε αρχαία στην Κύπρο γιατί η ιστορία εδώ είναι πηχτή σαν την υγρασία των τελευταίων ημερών. Όμως τα αρχαία και την ιστορία τους πρέπει κάποτε να τα φανταζόμαστε κιόλας, όχι απλώς να τα ταξινομούμε. Να αναρωτιόμαστε για τις ιστορίες μέσα στην ιστορία τους.

Μεταξύ άλλων, στο κτήριο βρέθηκαν τοπικά κεραμικά, μυκηναϊκά αγγεία, ένας σφραγιδοκύλινδρος, ίσως από τη Συρία, και ένα ειδώλιο κάποιας γυναίκας θεάς από τη Μεσοποταμία. Ποιοι ήταν αυτοί οι άνθρωποι που έκαναν εισαγωγές ή εμπόριο με αντικείμενα από τις άκρες του γνωστού τους κόσμου; Τι θεούς λάτρευαν, τι γλώσσα ή γλώσσες μιλούσαν;

Πώς αστειευόντουσαν μεταξύ τους; Σε ποια σημεία της πόλης έμεναν οι φτωχότεροι και πού οι πλουσιότεροι; Πόσα προσωπικά δράματα, πολιτικές συζητήσεις, ανούσιες κόντρες γέμιζαν τα κτήρια και τους δρόμους για τους δυόμισι τουλάχιστον αιώνες που βρισκόταν η πόλη εκεί;

Και γιατί είναι σήμερα δύο μέτρα κάτω από τη γη; Πέρα από την επιβεβαίωση του άσματος «όλοι δύο μέτρα παίρνουν γη», υπάρχει και μια άλλη ιστορία, του πώς τελείωσε αυτή η πόλη. Οι κάτοικοι την εγκατέλειψαν σταδιακά λόγω ίσως της αλλαγής του καιρού στην περιοχή που δημιούργησε τις αλυκές, γεμίζοντας ή δημιουργώντας σταδιακά τα γύρω χωριά; Καταστράφηκε σε κάποιον από τους πολλούς πολέμους που είχαν μεταξύ τους οι πρόγονοί μας, οι οποίοι μάλλον θα ήταν το ίδιο ιδιοτελείς, ανόητοι και αυτοκαταστροφικοί με εμάς; Ή δεν άφησε πέτρα στην πέτρα κάποιος ακόμα εισβολέας;

Θα ήταν κρίμα να μην μάθουμε ποτέ, αν και δεν αποκλείεται. Και θα ήταν κρίμα να γίνει η νέα ανακάλυψη ακόμα ένας νεκρός ανοικτός χώρος με πέτρες να λιάζονται στον καιρό και τους τουρίστες. Ιστορία έχουμε, ίσως είναι ώρα να αποκτήσουμε και φαντασία.

Δημοσιεύθηκε στις 7 Αυγούστου 2011 στο «Π»