Τι πήγε λάθος όταν ήταν όλα σωστά
- Υπήρξαν έντονες κριτικές για την απόφαση να παρουσιαστεί μια αναδρομική έκθεση ενός νεκρού καλλιτέχνη στη Βενετία. Ποιες είναι οι σκέψεις σας πάνω σε αυτό;», ρώτησε η Χριστίνα Λάμπρου τον Γιάκοπο Κριβέλι Βισκόντι, επιμελητή της κυπριακής συμμετοχής στη φετινή Μπιενάλε Βενετίας, σε συνέντευξη που δημοσιεύσαμε την περασμένη Κυριακή.
- Η απάντηση του επιμελητή της έκθεσης για τον πρωτοπόρο της σύγχρονης κυπριακής τέχνης, Χριστόφορο Σάββα (1920-1968), ήταν η εξής: «Πιστεύω πως είναι σημαντικό να υπάρχει κριτική και αυτό συνδέεται με εκείνο που είχα πει πριν για το ότι ο κόσμος νιώθει έντονα για τον Σάββα. Από την άλλη, η δική μου ανάγνωση του έργου του Σάββα είναι πως είναι εξαιρετικά σύγχρονο και επίκαιρο και είναι γι’ αυτό που όχι μόνο είναι δικαιολογημένο αλλά και εξαιρετικά αναγκαίο να τον φέρουμε στην Μπιενάλε. Είναι ένας καλλιτέχνης που ήταν μπροστά από την εποχή του και που σκεφτόταν διαφορετικά από οποιονδήποτε άλλο γύρω του. Είναι λοιπόν απόλυτα κατάλληλο να τον φέρουμε πίσω στη Βενετία, πενήντα χρόνια μετά, αλλά με έναν τρόπο ‘Πρόωρα, ξανά’ [Untimely, again, σ.σ. είναι ο τίτλος της έκθεσης], αυτήν τη φορά ως έναν ιστορικό καλλιτέχνη μέσα σε ένα πλαίσιο που εστιάζει στο σύγχρονο [...]. Το έργο του Σάββα μιλά με ακρίβεια για το πώς μπορείς να αντιμετωπίσεις ως καλλιτέχνης τις δυσκολίες της εποχής μας (οι οποίες είναι από πολλές απόψεις παρόμοιες με αυτές που αντιμετώπιζε ο Σάββα), και το γεγονός πως δεν είναι ‘σύγχρονος’ καλλιτέχνης είναι δευτερεύον συγκρίνοντάς το με τη σημασία και την επείγουσα ανάγκη να αναστοχαστούμε πάνω σε αυτά τα ζητήματα.»
- Και σε ένα άλλο σημείο σχολιάζει την ικανότητα του Σάββα να χειρίζεται ταυτόχρονα εντελώς διαφορετικά υλικά και ύφη «κάτι που ερμηνεύω ως ξεκάθαρη τοποθέτηση ανοιχτοσύνης και συμπερίληψης σε μια περίοδο που όλοι κλείνονταν και έχτιζαν τοίχους».
- Ο επιμελητής έχει δίκιο στις τοποθετήσεις του. Ο Χριστόφορος Σάββα, στον βαθμό που κι εμείς μάθαμε γι’ αυτόν μέσα από την έκθεση στη ΣΠΕΛ, τη μονογραφία της Ελένης Νικήτα και προφορικές αφηγήσεις για τον ίδιο, υπήρξε ένας καλλιτέχνης μπροστά από την εποχή του, που προσπαθούσε να επιβιώσει ως καλλιτέχνης.
- Δημιούργησε μια κοινότητα καλλιτεχνών προερχόμενων όχι μόνο από τον χώρο των εικαστικών τεχνών αλλά από τη λογοτεχνία, το θέατρο και αλλού.
- Εν τέλει, η σκέψη για να προσεγγιστεί το έργο του Σάββα ήταν σωστή, επιβαλλόμενη, οφειλόμενη. Δεν ξέρω αν ήταν σωστή και η σκέψη να βρεθεί το έργο του στη Μπιενάλε. Γιατί μάλλον κι ο ίδιος θα το ήθελε να αναζητηθεί ο αντίστοιχος καλλιτέχνης που είναι μπροστά από την εποχή του σήμερα. Που προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες της εποχή του σήμερα, που γκρεμίζει τοίχους σήμερα όταν οι άλλοι χτίζουν, που σκέφτεται περισσότερο συλλογικά και λιγότερο ατομικά, που σκέφτεται διαφορετικά από όλους τους άλλους και πέρα από την τέχνη, την κοινωνία γύρω του.
- Ο Γιάκοπο Κριβέλι Βισκόντι είχε το κριτήριο να κρίνει σωστά τον Χριστόφορο Σάββα. Θα ήταν πολύ ενδιαφέρον να ενεργοποιήσει το ίδιο κριτήριο για να εντοπίσει τους πρωτοπόρους καλλιτέχνες τού σήμερα.
Πολιτική Δημοσίευσης Σχολίων
Οι ιδιοκτήτες της ιστοσελίδας parathyro.politis.com.cy διατηρούν το δικαίωμα να αφαιρούν σχόλια αναγνωστών, δυσφημιστικού και/ή υβριστικού περιεχομένου, ή/και σχόλια που μπορούν να εκληφθεί ότι υποκινούν το μίσος/τον ρατσισμό ή που παραβιάζουν οποιαδήποτε άλλη νομοθεσία. Οι συντάκτες των σχολίων αυτών ευθύνονται προσωπικά για την δημοσίευση τους. Αν κάποιος αναγνώστης/συντάκτης σχολίου, το οποίο αφαιρείται, θεωρεί ότι έχει στοιχεία που αποδεικνύουν το αληθές του περιεχομένου του, μπορεί να τα αποστείλει στην διεύθυνση της ιστοσελίδας για να διερευνηθούν. Προτρέπουμε τους αναγνώστες μας να κάνουν report / flag σχόλια που πιστεύουν ότι παραβιάζουν τους πιο πάνω κανόνες. Σχόλια που περιέχουν URL / links σε οποιαδήποτε σελίδα, δεν δημοσιεύονται αυτόματα.