Το νέο έργο που σκηνοθετεί η Αθηνά Κάσιου στον ΘΟΚ έγινε η αιτία για ελληνικούς υπέρτιτλους στο θέατρο, δίνοντας πρόσβαση σε κωφούς θεατρόφιλους 

Με ελληνικούς υπέρτιτλους θα ενισχυθεί η παράσταση της 24ης Φεβρουαρίου με το έργο "Φυλές" στη Νέα Σκηνή του ΘΟΚ. Κι αυτό με στόχο να παρέχει πρόσβαση σε κωφούς θεατές που θα ήθελαν να παρακολουθήσουν το θεατρικό έργο της Νίνα Ρέιν, το οποίο επεξεργάζεται το ευαίσθητο θέμα της κώφωσης και της επικοινωνίας μέσα σε μια κοινότητα ανθρώπων που δεν ακούνε, αλλά και έξω από αυτήν. Με αφορμή το κείμενο της Νίνα Ρέιν, που σκηνοθετεί η Αθηνά Κάσιου για λογαριασμό του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου, αξίζει να αναρωτηθούμε γιατί μέχρι σήμερα δεν είχε σκεφτεί κανείς -ούτε από τον χώρο του θεάτρου, αλλά ούτε και από τον δικό μας, τον δημοσιογραφικό χώρο, που θα μπορούσαμε να θίξουμε το θέμα εγκαίρως- αυτήν την ομάδα δυνητικών θεατών που δεν μπορούν να παρακολουθήσουν μια θεατρική παράσταση αλλά που με μια απλή κίνηση -αυτή του υπερτιτλισμού- θα μπορούσαν. "Για μας θα ήταν αδιανόητο να κάνουμε αυτήν την παράσταση χωρίς να μπορεί να επικοινωνήσει σε άτομα με προβλήματα ακοής", σχολιάζει η Αθηνά Κάσιου, η οποία έχει στο ενεργητικό της τη σκηνοθεσία έργων που πραγματεύονται και φτάνουν στον πυρήνα ευαίσθητων ζητημάτων [βλ. "Ένας αριθμός", "Η... ανθρώπινη... φωνή" κ.ά.]. "Όταν ο κινηματογράφος παρέχει υπότιτλους και μπορείς να δεις ταινίες, γιατί όχι και το θέατρο; Ειδικότερα, δεν μπορείς να κάνεις μια παράσταση με αυτό το θέμα και να μην δίνεις πρόσβαση σε όσους το έργο είναι βασισμένο".

Το έργο "Φυλές" αποτελεί μια επιλογή του καλλιτεχνικού διευθυντή του ΘΟΚ Σάββα Κυριακίδη, το οποίο κατέστη η αιτία για να υποκινηθεί και υλοποιηθεί μια -ουσιαστικά- υποχρέωση του κρατικού θεάτρου να ακούσει και να φέρει στο θέατρο μια ομάδα θεατρόφιλων από τις δύο περίπου χιλιάδες κωφούς που ζουν σήμερα στην Κύπρο. Ερχόμενοι σε επαφή με το έργο της Νίνα Ρέιν, "θέλαμε σαν ομάδα να έρθουμε σε επαφή, να δούμε αυτούς τους ανθρώπους που είναι δίπλα μας και δεν τους 'βλέπουμε'. Μπήκαμε κι εμείς σε αυτήν τη διαδικασία να πλησιάσουμε μια ομάδα που έχει ανάγκη ο ένας τον άλλο και που όσο την πλησιάζεις, αρχίζεις να γνωρίζεις προσωπικότητες, ενώ προηγουμένως τους αντίκριζες ομαδοποιημένα", σημειώνει η κ. Κάσιου, η οποία μαζί με τους Λάμπρο Κωνσταντέα, Σπύρο Σταυρινίδη, Δήμητρα Δημητριάδου, Μάριο Κωνσταντίνου, Νιόβη και Αντωνία Χαραλάμπους στους ρόλους του έργου παρουσιάζουν αυτό το διάστημα τις "Φυλές" στη Νέα Σκηνή του ΘΟΚ.

* Οι "Φυλές" θα ανέβουν με ελληνικούς υπότιτλους στις 24 Φεβρουαρίου και θα ακολουθήσει -μετά το πέρας της παράστασης- συζήτηση ανάμεσα στο κοινό και τους δημιουργούς της παραγωγής σε σχέση με τα θέματα που πραγματεύεται το έργο, αλλά και τη δημιουργική διαδικασία του ανεβάσματός του.

"Δείτε μας αλλιώς" 

Στο μεταξύ, ο ΘΟΚ "τρέχει" εδώ και τέσσερα χρόνια το πρόγραμμα "Δείτε μας αλλιώς" που απευθύνεται σε άτομα με οπτική αναπηρία. Το πρόγραμμα έχει εφαρμοστεί μέχρι τώρα σε όλες τις παραγωγές του ΘΟΚ από τη σεζόν 2013-14 μέχρι σήμερα, κάνοντας την αρχή με τη "Σαμία" του 2013. Τι προσφέρει το εν λόγω πρόγραμμα; Σε θεατρόφιλους με μειωμένη ή καθόλου όραση δίνεται η ευκαιρία να επισκεφτούν τον χώρο του θεάτρου μιάμιση ώρα πριν την προγραμματισμένη παράσταση και να έχουν τον χρόνο εξοικείωσης με τον σκηνικό χώρο, τα κοστούμια ή αντικείμενα που χρησιμοποιούνται στην παράσταση. Το πρόγραμμα ολοκληρώνεται σε μία περίπου ώρα, ύστερα από μια επίσκεψη χαλαρή και άνετη πάνω στη σκηνή κατά την οποία και οι ηθοποιοί κάθε έργου καλούνται να συνομιλήσουν με τους επισκέπτες και να δημιουργήσουν οπτικές εικόνες γι' αυτούς. Επιπλέον, ο ΘΟΚ παρέχει την περίληψη του έργου και άλλο πληροφοριακό υλικό γραμμένο στο σύστημα Braille ή/και με μεγεθυμένους χαρακτήρες.

* Το πρόγραμμα "Δείτε μας αλλιώς" προσφέρεται σε συνεργασία με τη Σχολή Τυφλών "Απόστολος Βαρνάβας" και θα εφαρμοστεί στην παραγωγή της Κεντρικής Σκηνής ΘΟΚ "Η Στέλλα με τα κόκκινα γάντια" στις 23 Φεβρουαρίου. Πληροφορίες στο τηλ. 22864320-1.

Εν τέλει, η ευαισθησία που επιδεικνύει ο ΘΟΚ θέτει τον οργανισμό στη διαδικασία της διεύρυνσης των στόχων και του ρόλου του, που πια δεν είναι μόνο καλλιτεχνικός, αλλά αμιγώς κοινωνικός. Υπενθυμίζεται, εξάλλου, ότι ήδη το νυν διοικητικό συμβούλιο του κρατικού θεάτρου -το οποίο οσονούπω ενδέχεται να αλλάξει με τη νέα κυβέρνηση- έχει ανοιχτεί ουκ ολίγες φορές προς την ευρύτερη κοινωνία, προσφέροντας αφενός τουρκικούς υπέρτιτλους -σε μια διερεύνηση των πολιτικών πέρα από τις κοινωνικές του ευαισθησίες-, αφετέρου αγγλικούς υπέρτιτλους -σε μια προσπάθεια να αντλήσει κοινό από το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Βλέποντας και ακούγοντας τις ανάγκες του συνόλου των "φυλών" αλλά και κάθε μιας "φυλής" ξεχωριστά στον τόπο όπου λειτουργεί, το κρατικό θέατρο οφείλει να υιοθετήσει και να διευρύνει τα προγράμματά του για το σύνολο των παραγωγών του, γνωρίζοντας πια πως μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων αποκλείεται από το θέατρο. Είναι μια πρακτική που, ειρήσθω εν παρόδω, οφείλουν να υιοθετήσουν όλα τα θεατρικά σχήματα, παρόλα τα πρακτικά κωλύματα που μπορεί να σημαίνει μια τέτοια διαδικασία.